ضرورت ایجاد گفتمان حقوقی

تحقق حقوق شهروندی، نیازمند ایجاد گفتمان حقوقی – اجتماعی ( رواج مطالبه حقوق به عنوان بحث مسلط اجتماعی و خواست همه افراد جامعه ) است.
ما در تاریخ افغانستان، گفتمان حقوقی جدی، جنبش قانون اساسی و قانون گرایی نداشته ایم، و پاسخ این مسئله را باید در جامعه شناسی حقوق، جستجو کرد.
دال مرکزی این گفتمان حقوقی، قانون اساسی گرایی و تثبیت معنا در حوزه مطالبه قانون اساسی مورد توافق همه گروه های اجتماعی است.
از دال های مهم این گفتمان حقوقی، حق و عدالت است.
حق و عدالت از اصول حقوق در ادیان و مهمتر از همه در دین مقدس اسلام نیز می باشد. خداوند در آیه ٢۵ سوره حدید می فرماید:
لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ
ترجمه: همانا ما پیمبران خود را با ادلّه و معجزات فرستادیم و با ایشان کتاب و میزان عدل نازل کردیم تا مردم عدالت را اقامه کنند.
در این آیه شریفه، اقامه عدل، وظیفه مشترک انبیا و مردم است. انبیا مردم را کمک می کنند تا مردم بتوانند زندگی خود را براساس عدل اداره کنند.
در زمانه اکنون رواج یک گفتمان حقوقی بر مبنای حق و عدالت، وظیفه علما و اساتید و دانشگاهیان است. این گروه، هم بخشی از مردم هستند و هم به عنوان وارثان انبیا، در این زمینه، نقش پیامبرانه دارند.
رهنمود مختصر قرآنی فوق که از اهداف رسالت انبیا است، می تواند مبنای گفتمان حقوقی مبتنی بر حق و عدالت باشد، تنها راه مهار نفرت، دشمنی، تبعیض و منازعات و رسیدن به ثبات در جامعه است.

شجاع حسین محسنی