حمایت سفیر اتحادیه اروپا از نظام غیر متمرکز در افغانستان

فرانز میشل ملبین فرستاده ویژه اتجادیه اروپا برای افغانستان معتقد است نظام سیاسی در افغانستان به شدت متمرکز است و تاکید می کند برای تحقق دموکراسی در کشور، باید در قدرت سیاسی در افغانستان غیر متمرکز شود.

به گزارش خبرگزاری اطلس به نقل از بی بی سی؛ فرستاده ویژه اتحاد اروپا در افغانستان گفته که این اتحادیه باور دارد که افغانستان به “تمرکززدایی و دموکراسی محلی” نیاز دارد و از آن حمایت می‌کند.

فرانز میشل ملبین به شبکه تلویزیونی یک گفته: “اتحادیه اروپا باور نیرومندی دارد که نیاز است [در افغانستان] تمرکززدایی بیشتر و دموکراسی محلی بیشتر از آن که امروز افغانستان دارد، داشته باشیم.”

آقای ملبین گفته که ساختار نظام سیاسی افغانستان در حال حاضر “به‌شدت متمرکز” است که باعث “حکومت‌داری ضعیف” شده است.

دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا در افغانستان تاکید کرده که برای تحقق “دموکراسی محلی نیرومند نیاز واقعی” وجود دارد و باید تلاش‌هایی در این راستا صورت گیرد.

پس از انتشار اظهارات آقای ملبین در وبسایت خبری تلویزیون یک، حمدالله محب، سفیر افغانستان در آمریکا در صفحه توییترش خطاب به او نوشته که “مناسب نیست که به مسائل داخلی کشور میزبان خود مداخله کنید.”

سفیر افغانستان در واشنگتن از این دیپلمات اتحادیه اروپا خواسته که اگر در خبر وبسایت تلویزیون یک “نقل قول نادرستی” صورت گرفته، از این شبکه بخواهد که آن را تصحیح کند.

اما آقای ملبین در پاسخ آقای محب در توییتر نوشت: “این سیاست حکومت شما است و من با افتخار به حمایت از اداره مستقل ارگان‌های محلی [افغانستان] در راستای تقویت تمرکززدایی و دموکراسی محلی ادامه می‌دهم.”

طرفداران اقای عبدالله در بیلبوردهایی بر ضرورت تغییر قانون اساسی براساس توافقنامه حکومت ملی تاکید کرده اند

ساختار نظام فعلی افغانستان “ریاستی” و مبتنی بر “اصل مرکزیت” است. ادارات محلی این کشور فاقد قدرت تصمیم‌گیری و در واقعی مجری سیاست‌ها و دستورهای نهادها و مقام‌های حکومت مرکزی هستند.

والی ها به عنوان مقام‌های اصلی اجرایی در ولایت‌ها به عنوان “نماینده رئیس جمهوری” از سوی او منصوب می شوند و به او پاسخ‌گو هستند. سایر مقام‌های محلی هم انتخابی نیستند، چیزی که محور اصلی استدلال طرفداران تمرکززدایی است.

استدلال طرفداران نظام ریاستی این است که با توجه به وضعیت بی‌ثبات افغانستان نیاز است که کشور نظام متمرکز نیرومندی داشته باشد تا بتواند بر اوضاع مسلط باشد.

استدلال دیگر آنها این است که عدم تمرکز و تعدد مراجع تصمیم‌گیری در شرایطی که میزان تنش و کشمکش سیاسی در کشور بالا است، باعث پراگندگی و بی‌ثباتی بیشتر می‌شود.

پس از انتشار اظهارات آقای ملبین میان طرفداران و مخالفان تمرکززدایی بحثی در توییتر درگرفته است

حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین و همچنین اشرف غنی رئیس جمهوری فعلی از تمرکز قدرت و دولت واحد نیرومند و متمرکز حمایت می‌کنند.

اما برخی از جناح‌های نیرومند سیاسی مانند جمعیت اسلامی، جنبش ملی اسلامی و برخی از شاخه‌های اصلی حزب وحدت اسلامی از تمرکززدایی، نظام پارلمانی و افزایش قدرت نهادهای محلی دولت حمایت می‌کنند.

یکی از اصولی که در توافقنامه تشکیل حکومت وحدت ملی بین اشرف غنی و عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی در دو سال پیش بر آن توافق شد، تغییر نظام از ریاستی متمرکز به پارلمانی غیرمتمرکز بود.

براساس این توافقنامه، قرار بود در سال جاری لویه جرگه برگزار شود که در آن با تغییر قانون اساسی راه برای تغییر نظام فراهم شود، اما با عدم برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای محلی این بند توافقنامه تاکنون به اجرا درنیامده است.

در حال حاضر در هر یک از ۳۴ ولایت افغانستان یک شورای ولایتی منتخب وجود دارد که در عمل اختیار چندانی ندارد و قدرت آنها برای نظارت از کارکردهای مقام‌های اجرائی هم چندان مشخص نیست.

اگرچه براساس قانون اساسی، شهرداری‌ها و شوراهای شهرداری‌ها هم باید انتخابی باشند، اما در عمل در هیچ ولایت و شهر این کشور انتخاباتی به منظور انتخاب شهردار و اعضای شورای شهرداری برگزار نشده است.

موضوع تمرکز و عدم تمرکز ساختار قدرت در افغانستان موضوع حساسی است. از زمان تصویب قانون اساسی این کشور در زمستان ۱۳۸۲، این موضوع همواره مورد بحث بوده است.