ناباوری بر اثر مشکل خود ایمنی بدن

ناباروری دلایل بسیاری دارد که یکی از مهمترین آن ها ناباوری بر اثر مشکل خود ایمنی بدن است. گرچه امروزه و به دلیل پیشرفت های چشمگیر در علم پزشکی این مشکل در موارد زیادی قابل درمان است و زوجین می توانند تحت نظر متخصصین بارداری بر آن غلبه کرده و دارای فرزند شوند، اما در مواردی به دلیل عدم تشخیص آن توسط پزشک متخصص، می تواند مانعی بسیار جدی بر سر راه باروری باشد. در این مقاله از اطلس پلاس قصد داریم تا با شما درباره ناباوری بر اثر مشکل خود ایمنی بدن سخن بگوییم.

بیماری خود ایمنی بدن چیست؟

بیماری های خود ایمنی بدن (Autoimmune Disease) که به بیماری های کلاژن واسکولار (Collagen Vascular Disease) یا بیماری های بافت همبند و عروقی نیز معروف هستند، به مجموعه ای از بیماری هایی گفته می شود که در آن ها سیستم ایمنی بدن انسان بر علیه شماری از بافت های خود وارد عمل شده و به این دلیل که آن ها را غیر خودی شناسایی کرده است بر ضد آن ها با تولید نمودن آنتی بادی (Antibody) وارد عمل شده و این عمل موجب تخریب و اختلال در عملکرد بافت مورد نظر می گردد.

چه عواملی باعث ابتلا به بیماری خود ایمنی بدن می شوند؟

به طور معمول دلیلی قطعی برای بیماری های خود ایمنی پیدا نشده اما عواملی شناسایی شده اند که زمینه ساز بروز بیماری خود ایمنی می باشند.

عوامل ژنتیکی از مهمترین دلایل بروز بیماری های خود ایمنی هستند. در واقع بیماری های خود ایمنی در تمامی انسان ها روی نمی دهد بلکه تنها در گروه کوچکی خود را نشان می دهد که دارای زمینه های ژنتیکی بیماری باشند. این زمینه ژنتیکی برای هر یک از بیماری های خود ایمنی نسبت به دیگر بیماری های خود ایمنی، متفاوت است اما بعضی وقت ها یک شخص می تواند هم زمان زمینه چند بیماری را داشته باشد و یا یک زمینه ژنتیکی موجب ابتلا به چند نوع بیماری شود. از همین روی این بیماری ها در میان خانواده هایی که ازدواج های فامیلی در آن رواج دارد بیشتر به چشم می خورد.

البته زمینه ژنتیکی احتمال دارد تا هنگام مرگ یک شخص برای وی موجب بیماری نگردد. به بیانی دیگر زمینه ژنتیکی با زمینه سازی عوامل محیطی است که موجب بیماری خود ایمنی در انسان می گردد. در نتیجه عوامل محیطی در ابتلای انسان به این نوع از بیمارها نقش قابل توجهی دارند. برای هر یک از انواع بیماری های خود ایمنی ممکن است یک عامل محیطی موجب پدید آمدن بیماری گردد. از جدی ترین عوامل محیطی که در شمار قابل توجهی از بیماری های خود ایمنی موجب ابتلا به بیماری می شوند عفونت ها هستند. در شمار زیادی از بیماران مبتلا به بیماری خود ایمنی، ابتلای آن ها به یک عفونت ویروسی به ویژه عفونت های ویروسی تنفسی مشاهده می شود.

عفونت های باکتریایی و همچنین در موارد اندک تری عفونت های انگلی و ریکتزیایی نیز قادر هستند عاملی برای بروز بیماری شوند البته چنانچه گفتیم در صورت وجود زمینه ژنتیکی. در حقیقت بعد از وارد شدن عامل عفونی به بدن انسان، سیستم ایمنی باید واکنش نشان داده و در جهت کنترل عامل عفونی و تبعات ناشی از آن اقدام کند اما با وجود بیماری ژنتیکی این امر دچار اخلال می شود.

از دیگر عوامل محیطی که قادر است موجب پدید آمدن بیماری خود ایمنی بدن شوند، مواد شیمیایی و همچنین داروها محسوب می شوند. واکسن ها نیز از جمله عوامل محیطی بروز این دسته از بیماری ها می باشند. شماری از این بیماری ها در سنینی که فرد واکسن می زند بیشتر پدیدار می شوند. این امر هم می تواند به دلیل عامل عفونی موجود در واکسن باشد و هم جدای از مواد عفونی و دیگر مواد افزوده شده به واکسن ها.

جالب است بدانید که نور خورشید هم در شماری از بیماری های خود ایمنی از قبیل «لوپوس» موجب پدیدار شدن علائم بالینی، شدت گرفتن بیماری کنترل شده و یا عدم توانایی در کنترل بیماری شود. همچنین تغییرات فیزیولوژیک بدن انسان مثل بالا رفتن ترشح هورمون ها در دوره بلوغ و یا بارداری از جمله عوامل پدیدار شدن و یا شدت یافتن شماری از بیماری های خود ایمنی به خصوص در زنان محسوب می شوند. این موارد سبب می شود مشاهده شماری از انواع بیماری های خود ایمنی در سنین پایین بسیار نادر باشد و ظهور و بروز آن با بالا رفتن سن بیشتر شود.

ناباوری بر اثر مشکل خود ایمنی بدن

سیستم ایمنی بدن یکی از جدی ترین فاکتورهایی محسوب می شود که در زمینه سلامت بارداری و همچنین وقوع آن تاثیرگذار است. به این خاطر که نیمی از جنین متعلق به پدر می باشد و برای بدن مادر غریبه محسوب می شود، سیستم ایمنی مادر آن را به عنوان غریبه و به تبع آن خطرناک شناسایی کرده و تلاش می کند آن را نابود کند. در نتیجه برای داشتن یک بارداری موفق و سالم، سیستم ایمنی بدن مادر می بایست خود را با جنین تطبیق دهد و آن را به عنوان عاملی خطرناک شناسایی نکند که این امر به صورت کاملا طبیعی در بدن مادر روی می دهد.

ولی درمواردی که مادر به بیماری های خود ایمنی مبتلا باشد، سیستم ایمنی بدن وی دچار اختلالاتی می شود که موجب جلوگیری از انطباق سیستم ایمنی بدن مادر با جنین می شود و سیستم ایمنی او جنین داخل رحم را به عنوان یک غریبه خطرناک که ادامه حیاتش را تهدید می کند، می شناسد. در نتیجه بر ضد جنین اقدام کرده و با تولید آنتی بادی، در نهایت آن را پس می زند. این امر احتمال دارد در همان ساعات و روزهای اولیه بارداری روی دهد، یعنی در هنگام لانه گزینی. در شماری از مواقع نیز احتمال دارد لانه گزینی جنین انجام شود و بارداری صورت بگیرد ولی بعد از مدت زمانی جنین سقط می‌ گردد.

پزشکان متخصص توصیه می کنند زوج های نابارور حتما آزمایش های مربوط به تشخیص بیماری های خود ایمنی بدن را بدهند زیرا این بیماری ها در مواردی از چشم پزشکان پنهان می ماند و زوجین پی به علت ناباروی خود نمی برند.