سدیم نیتریت ترکیب شیمیایی مورد علاقه فست فود خورها!

سدیم نیتریت و آشنا شدن با ترکیب و کاربردهای آن شاید بهانه خوبی باشد برای تمام کسانیکه عاشق فست فود هستند و مانند نقل و نبات آن را می خورند. این ماده که از نظر ترکیب شیمیایی بسیار نزدیک به نیترات سدیم می باشد به عنوان نگهدارنده به گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس اضافه می شود. اضافه شدن این ماده به گوشت ها فرآوری شده اگرچه برای صنعت غذایی و تولید کنندگان که تنها به درآمد بیشتر فکر می کنند مطلوب به نظر می رسد اما برای مصرف کنندگان ای گوشت ها و افرادی که خوردن مداوم ساندویچ کالباس و سوسیس را در اغذیه های رنگارنگ شهرهای خود از دست نمی دهند می تواند تکان دهنده باشد. این افراد مطمئن باشند که پس از مدتی اضافه وزن پیدا خواهند کرد و از چربی خون و قند بالا رنج خواهند برد.

سدیم نیتریت چیست؟

سدیم نیتریت که از نظر ترکیب شیمیایی شبیه نیترات سدیم می باشد به عنوان یک نگهدارنده قوی به گوشت های فرآوری شده مانند کالباس، سوسیس، ژامپون اضافه می شود تا رنگ این گوشت ها حفظ گردد. این ماده شیمیایی می تواند رشد باکتری های مضر مانند بوتولیسم را کنترل کند.

این ماده همچنین در گوشت نمک زده خوک، هات داگ، کالباس تخمیر شده، سالامی، گوشت قرمه شده و دودی شده، پنیر، مرغ و ماهی کاربرد دارد. این ماده پس از تجزیه در دمای ۳۲۰ درجه سانتی گراد به اکسید سدیم، اکسیدهای نیتروژن و نیتروژن تبدیل می شود. نیتریت سدیم در آب حل شده به یون های نیتریت و سدیم تجزیه می گردد و نیترات موجود در آن ۱۶ درصد و PH آن در حدود ۷ تا ۹ می باشد.

این ماده با فرمول NaNo2 می تواند رطوبت را جذب کند. این ماده شیمیایی ارگانیک به شکل پودر بلوری یا رنگ زرد کمرنگ یافت می گردد.

کاربردهای نیتریت سدیم

محصولات گوشتی

سدیم نیتریت همان طور که گفته شد یکی از مواد شیمیایی ارگانیک مهم به شمار می رود که کاربردهای خاص خود را دارد. یکی از مهمترین استفاده های این ماده در صنعت غذایی می باشد. در گوشت های فرآوری شده مانند کالباس، سوسیس و ژامپون از این ماده استفاده می شود تا هم رنگ این گوشت ها حفظ گردد و هم از رشد بوتولیسم به عنوان یک مخرب اصلی در غذاهای آماده جلوگیری شود.

این ماده به عنوان یک نمک خوراکی از فاسد شدن محصولات گوشتی مانند سوسیس و کالباس جلوگیری می کند. نیتریت سدیم باکتری هایی که سبب خرابی گوشت ها می شود را از بین می برد و رنگ قرمز خوش رنگ گوشت ها را حفظ می کند. این ماده همین طور یک طعم دهنده معمولی ست و می توان آن را در گروه مکمل های غذایی جای داد. جلوگیری از رشد میکروارگانیسم از جمله کلستریدیوم بوتولینوم در پی اچ ۵ تا ۵/۵ بدون استفاده از این ماده شیمیایی مهم ممکن نیست.

البته باید توجه داشت که مقدار استفاده از نیتریت سدیم درمحصولات گوشتی را باید اداره بهداشت مشخص کند تا مقدار آن از ppm 125 بیشتر نشود. این ماده همچنین به محصولات گوشتی رنگ و طعم و عطر می دهد. سم بوتولینوم که براساس گفته های علمی پانزده برابر خطرناک تر از گاز اعصاب می باشد به وسیله این ماده شیمیای از بین برده می شود.

صنعت داروسازی

یکی دیگر از کاربردهای سدیم نیتریت در صنعت داروسازی می باشد. مسمومیت های ایجاد شده توسط سیانید بوسیله این ماده شیمیایی مهم از بین برده شده از این لحاظ در صنعت داروسازی یک ماده حیاتی به شمار می رود و در لیست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد. ترکیب نیتریت سدیم با تیو سولفات در صنعت دارویی اهمیت فوق العاده ای دارد. همچنین از این ماده برای تولید ساخارین و کافئین استفاده می گردد.

استفاده در صنعت

کاربرد سدیم نیتریت در صنعت یک امر ضروری ست. تولید ترکیبات الی نیتروژن بدون این ماده امکان پذیر نیست. نیتریت سدیم در تبدیل ترکیبات آمین و دیازو یک واکنش دهنده سریع به حساب می آید، به صورت گسترده به عنوان ماده پیشرو در تولید رنگ و پیگمنت کاربرد دارد. «تولید حشره کش ها، علف کش ها، مهارکننده خوراکی ها، به عنوان سفید کننده در صنعت نساجی، مایعات ضد انجماد، پاک کننده های صنعتی، در صنعت لاستیک به عنوان نگهدارنده پلیمری و تصفیه آب» از دیگر کاربردهای مهم نیتریت سدیم می باشد. در سردخانه های صنعتی و سیستم های تهویه مطبوع نیز از این ماده استفاده می شود چون خاصیت ضد  خوردگی دارد.  

جایگزینی برای نیتریت سدیم

همان طور که گفته شد نیتریت سدیم یک نگهدارنده قوی در محصولات گوشتی است که علاوه بر حفظ رنگ گوشت به افزایش کیفیت در طعم و عطر آن نیز کمک می کند. چون نمی توان نیتریت سدیم را در مواد غذایی با برچسپ ارگانیک به کار برد باید جایگزینی برای آن پیدا کرد. گفته می شود نمک دریا جایگزین خوبی برای این ماده شیمیایی است: ترکیبی از آب، نمک دریا و سرکه می تواند گوشت را تا شش روز سالم نگهدارد بدون اینکه نیازی به یخچال باشد. این شیوه از روش های ارزان و قدیمی برای نگهداری گوشت به شمار می رود و در صورتیکه سرکه های مختلف یا نمک ها و ادویه جات مختلف به آن اضافه گردد، بو وطعم نمک دریا مناسب تر می شود.

به هرصورت حالا که در مورد نیتریت سدیم اطلاعات مفیدی به دست آوردید می توانید در اسفتاده از آن با دقت بیشتری عمل نمایید و تصمیم بگیرید که زیاد از گوشت های فرآوری شده که به مدد این ماده مدت های طولانی در یخچال ها نگهداری می شود، استفاده نکنید. به همان میزان که استفاده از نیتریت سدیم در صنعت و داروسازی مهم است در صنعت غذایی شاید عاری از مشکلاتی سلامتی نباشد. در کمترین حالت استفاده از گوشت های فرآوری شده که عمدتا در فست فودها کاربرد دارد باعث اضافه وزن شدید، فشار خون، چربی و قند و دیگر بیماری هایی از این دست می گردد.