زبان اردو چگونه ایجاد شد؟!

زبان اردو زبانی است که هم اکنون میلون ها نفر در چندین کشور به آن صحبت می کنند و طبق بررسی های انجام شده مشترکات زیادی با زبان فارسی و عربی و ترکی دارد. در این مقاله از اطلس پلاس در مورد تاریخچه پیدایش این زبان و اینکه چگونه این زبان ایجاد شد صحبت می کنیم.

تاریخچه پیدایش زبان اردو

همانگونه که می دانید اردو زبانی است که در کشورهای هند و پاکستان و برخی کشور های آسیایی از جمله برمه، بنگلادش و… میلیونها نفر با آن سخن می گویند و می نویسند. اما با این گستردگی که اردو بعنوان یک زبان دارد، محققین تا کنون در خصوص منبع، خاستگاه، و چگونگی پیدایش این زبان به نتیجه واحدی نرسیده اند و اختلاف نظر زیادی در خصوص این زبان میان زبان پژوهان و محققان وجود دارد.

گمانه زنی ها در مورد چگونگی پیدایش اردو

نظرات در خصوص نحوه ی بوجود آمدن اردو به عنوان زبانی متفاوت رسمی و رایج، زیاد است که به مهم ترین آنها اشاره می شود:

اردو مخلوطی از زبان های فارسی و عربی و ترکی و سانسکریت

بیشتر محققین و زبان شناسان بر این باورند که اردو مخلوطی از زبان های فارسی و عربی و ترکی و سانسکریت است که بر اساس تحولات و موقعیت سیاسی و اجتماعی و فرهنگی شبه قاره هند و پاکستان و نیز متأثر از دین و مذهب اسلام است.

آن دسته از محققینی که این نظریه را قبول دارند معتقدند که با ظهور اسلام و گسترش روز افزون این دین در خارج از عربستان و نفوذ اسلام به عنوان دینی جدید در حوزه زبان و ادب و فرهنگ فارسی و شبه قاره هند، و همزمان با تسلط سیاسی بر کشورهای در حال فتح، این دین توانست بر فرهنگ و تمدن و زبان مردم بومی این مناطق نیز تأثیر گذار باشد. بطوریکه پس از فتح هندوستان توسط سپاهیان سلطان محمود غزنوی و شکستن بتخانه سومنات، هندوها در مقابل مسلمان بسیار ضعیف شدند و از این رو اندیشه های اسلامی در میان مردم این مناطق نیز رو به گسترش گذاشت

همچنین باید خاطر نشان کرد که لشکریانی که در این زمان در فتوحات مسلمانان شرکت می کردند علاوه بر اعراب، بیشتر ایرانی و ترک بودند و این اختلاط فرهنگ ها و زبان ها تحت پرچم واحد اسلام تأثیرات خویش را به مرور بر مناطقی که اسلام به آن وارد می شد می گذاشت.

همزمان با گسترش اسلام و کسب قدرت مسلمانان، حاکمان زیادی از خاندان های ترک و ایرانی و افغانی بر شبه قاره هند فرمانروایی کردند که بزرگ ترین این حکمروایی ها سلسله حکومت تیموریان بود. البته علاوه بر تیموریان خاندان تغلق و خلجی نیز بر هند فرمانروایی کردند و بواسطه همین حکمرانان زبان فارسی و ترکی که بیشتر فرماندهان و لشکریان به آن زبان سخن میگفتند و زبان عربی که زبان دینی بود باضافه فرهنگ اسلامی وارد شبه قاره هند شد بگونه ای که در مقطعی از زمان زبان فارسی زبان رسمی این کشورها و کشورهای همجوار بود.

قابل ذکر است که زبان مردم کشورهای شبه قاره در آن دوره سانسکریت و هندی بود و با مرور زمان این چهار زبان در هم آمیخت و تأثیرات زیادی را از یکیدیگر پذیرفت بطوریکه از آمیختن این زبانها با هم زبان جدید به وجود آمد که در ابتدا زبان هندوی و پس از آن «زبان اردو» نامیده شد.

دلیل این نامگذاری را نیز این می دانند که چون این زبان بیشتر در میان لشکریان رواج یافته بود به همین جهت اردو نام گرفت.

اردو یکی از زبان های باستانی آریایی

برخی دیگر از محققان نیز معتقدند که اردو در واقع یک شکل جدید از زبان های باستانی آریایی است. به عبارت دیگر می گویند که این زبان، زبان مردم بومی مناطق شمال غربی شبه قاره هند قبل از ورود آریایی ها می باشد که بعدتر با برخی واژه های دیگر زبان آریایی مثل فارسی و سانسکریت مخلوط شده و در طی گذر زمان به شکل زبان های پنجابی و خیرپوری و بهاولپوری و نیز سرائیکی در آمده، این محققان بر این باورند که اردو در قدیم زبان اهل هند نامیده می شده است بطوریکه اردو از زبان هندی هم قدیمی تر است.

عده دیگری نیز معتقدند که اردو زبان اصلی مردم پنجاب و دکن بوده است و این مناطق خاستگاه و منشأ پیدایش این زبان هستند.

معنای اردو

در فرهنگ لغات در مورد معنی اردو اینطور آمده است: « مجموع سپاهیان با تمام لوام سپاهیگری که به جانب و سمتی روانه شوند»

گاهی به «لشکرگاه» که جماعت زیادی در آن به سر می برد نیز اردو گفته میشود. واژه اردو یک لغت ترکی است و به دلیل اینکه در لشکر سلطان، حماعتی از ایران و ترک و عرب و هندو وجود داشته است، زبان مشترکی میان آنان پدید آمد که ترکیبی از زبانهای آنها بود و به همین جهت این زبان را «زبان اهل اردو» نامیدند که بعدها مختصر کردند و این زبان را «اردو» نامیدند.

در اصطلاح «اردو» نام یک زبان است که در کشورهای پاکستان و هندوستان و بنگلادش و برخی دیگر از کشورها رایج است.

این زبان از لحاظ صرف و نحو و کاربرد لغات و… از عربی و فارسی و ترکی تأثیر زیادی گرفته است. و نه تنها بسیاری از لغات از این زبان ها در اردو وجود دارد بلکه شعر و ادبیات و سبک نگارش و نظم و نثر و نیز اصطلاحات و ضرب المثل ها و کنایات و دستورات صرفی و نحوی دیگری نیز از این زبانها به این زبان راه یافت.

الفبای اردو

طبق تحقیق زبان شناسان الفبای اردو بر پایه الفبای پارسی بنیان نهاده شده است و تنها تفاوت آن با زبان فارسی افزودن چهار حرف به آن است. این چهار حرف عبارت‌اند از: ٹ، ڈ، ڑ، ے. حرف هٔ دوچشم نیز در اردو با نگارشی دیگر به‌صورت ه نمایش داده می‌شود.

در حال حاضر این زبان، زبان ملی کشور پاکستان و یکی از ۲۲ زبان ملی در کشور هندوستان می باشد. همچنین از نظر تعداد گویش‌ اردو عنوان بیستمین زبان جهان را داراست.

می توان گفت که زبان های هندی و اردوی در حقیقت دو گویش از زبان هندوستانی می باشند بطوریکه اردو و هندی برای کسانی که به یکی از دو زبان صحبت می کنند قابل فهم است و شباهت های زیادی از نظر واج شناسی و دستوری به یکیدیگر دارد و در برخی موارد زبان شناسان این دو را یک زبان واحد می شناسند.

زبان اردو چگونه ایجاد شد؟!برخی نیز اردو را زبانی هندوستانی می دانند که ایرانی شده است. خط اردو خط عربی فارسی است.