مستند حیات وحش و نکاتی که تابحال در مورد آن نمیدانستید!

آشنا شدن با رفتار و حرکات حیوانات مختلف در کل و تماشای زوایای پنهان زندگی حیوانات که در مستند حیات وحش به تصویر  کشیده می شود به طور خاص برای هر کسی جالب به نظر می رسد. “شکار شیرهای گرسنه، در هم تنیده شد مارها برای گرم کردن خود، پرواز عقاب در ارتفاعات کوه ها و فرود آمدن ساعقه وارش برای شکار، کمک ماده شیرهای به گاو ماده باردار” و ده ها و ده ها صجنه دیگر از این دست چنان مخاطب را پای گیرنده های تلویزیون میخکوب می کند که به جرأت می توان گفت هیچ فیلم هالیوودی و بالیوودی این سطح از هیجان و دقت را نمی تواند در بیننده ایجاد کند.

مستند حیات وحش

“مستند حیات وحش” از آن جمله فیلم هایی است که برای فیلم بردار خود خطرات کلانی به دنبال دارد و گاه ممکن است موجب مرگ وی شود. مستند ساز حیات وحش حسب کار پر خطری که دارد باید به سرزمین های ناخشاخته سفر کرده از حیوانات عجیب و غریب و گاه خطرناک عکس و فیلم بگیرد.

اینکه نشان دهیم”ببر آمو بزرگترین گربه سان دنیا و خرس قطبی بزرگترین درنده خشکی است، اینکه پرواز بزرگترین جغد دنیا را به تصویر بکشیم، اینکه شکار ماهی های سالمون رودخانه ها توسط خرس ها را در قالب فیلم به خانه های بینندگان بیاوریم و بالاخره اینکه نشان دادن زندگی شیرماهی ها و نهنگ های سفید در اقیانوس منجمد شمالی” همه و همه با زحمات و خطرات زیادی همراه است.

اهمیت مستند حیات وحش

همان طور که در بالا گفته شد ساخت مستند حیات وحش جدای از میخکوب کردن بینندگان پای تلویزیون ها و رقابت در بازار پرفروش فیلم ها اهداف مهم تری را نیز دنبال می کنند؛ معرفی گونه های جانوری در معرض خطر و تلاش برای اتخاذ راهکارهای مناسب جهت نجات آنها یکی از این اهداف می باشد.

به عبارت دیگر می توان گفت یک مستند حیات وحش با تهیه تصویر، فیلم و حتی کلیپ های صوتی روند رشد، تکامل و رفتار جانوران در حیات وحش را نشان می دهد.

چنین مستندی موضوعاتی مانند “مهاجرت حیوانات، جفت یابی، رابطه جانور با زیستگاه و دیگر جانوران و شکار  جانوران” را به تصویر کشده تحلیل و ارزیابی خود را نیز ضمیمه کار می کند.

مراحل مختلف مستند حیات وحش

مستند حیات وحش که امروزه در گروه مستندهای پر فروش در دنیا قرار گرفته در کنار اهداف اقتصادی تلاش می کند کاری برای نجات گونه های جانوری در معرض نابودی انجام دهد. ساخت چنین مستندی می تواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود. به طور کلی ساخت یک  مستند در مورد زندگی حیوانات می تواند شامل مراحل “انتخاب موضوع، انتخاب منطقه مورد نظر، جمع آوری اطلاعات موجود در مورد آن منطقه شامل فیلم، عکس، مقاله و ..، تحقیقات میدانی، تطبق اطلاعات به دست آمده،  ارزش گذاری، انتخاب نوع مستند، فیلم نامه مستند، تهیه وسایل و گرفتن صحنه های مورد نیاز” می باشد.

تأثیر مستند بر جامعه

در دنیای صنعتی و پر شتاب امروزی که شهروندان کمتر فرصت پیدا می کنند کتابی خارج از حیطه تخصص و مهارت خود بخوانند، بهترین گزینه برای برای افزایش دانش شهروندان در مورد محیط زیست و در نهایت پرکردن شکاف های علمی تاریخ طبیعت ساخت مستند حیات وحش می باشد. مادامیکه انسان ها با تماشای مستندهای قوی و مستدل با مشکلات محیط زیستی مانند نابودی چراگاه ها، قطع درختان جنگل، آلوده ساختن آب دریاها و دریاچه ها و شکار غیر مجاز آشنا شوند، بدون شک برای رفع آنها نیز آستین بالا می زند.

از این دیدگاه، مستند حیات وحش تنها برای سرگرمی نیست بلکه در مقایسه با کتب و مجلات از تأثیر گذاری به مراتب بیشتری بر مخاطب خود برای رسیدن به اهداف مهم زیست محیطی برخوردار می باشد.

جذب توریست

در کنار موارد بالا در مورد اهداف ساخت مستند حیات وحش، این نکته را نیز نباید فراموش کرد که چنین مستندهایی که در آن مخاطبان با رمز و رازهای زندگی حیوانات در یک نقطه خاص از دنیا آشنا می گردند، می تواند در جذب توریست و افزایش درآمد مالی یک کشور نقش مهمی ایفا کنند.

خیلی کم پیش می آید یک فرد متمول مستندی در مورد لبخند فیل ها در هندوستان یا زندگی مسالمت آمیز میمون ها در آفریقا را تماشا کند اما بلیطی برای بازدید از این حیوانان به کشورهای مربوطه نخرد.

براساس آمار موجود، کشورهای  آفریقایی دارای حیات وحش غنی سالانه مجوز بیش از ۲۱۱ مورد عکس و فیلم برداری از حیات وحش خود را صادر می کنند.

اینک که با هما در مستند حیات وحش همراه شدید، بدون شک نکات مفیدی در این مورد فراگرفته اید؛ اکنون می دانید که در دنیای مختلف مستندهای موجود، مستند حیات وحش نیز جای واقعی خود را در حال پیدا کردن است. اینگونه مستندها در کنار اهداف اقتصادی با تأثیری که بر افراد جامعه می گذارد می تواند در حفظ محیط زیست و حمایت از حیونات در کل و حیوانات در حال انقراض به طور خاص نقش مهمی ایفا کند.

شهروند امروز که در دنیای پرمصرف موجود فرصت سرخاراندن ندارد شب هنگام که به خانه می آید و درست در لحظاتی که شام می خورد نگاهی هم به صفحه تلویزیون انداخته با زندگی حیوانات و مشکلات موجود آشنا می گردد. حتی کودکان که مردان آینده هستند نیز با تماشای مستند حیات وحش با افکاری بهتر در مورد محیط زیست و حیوانات رشد می کند.

بدون شک تماشای صحنه ای که شیرها پس از تلاش زیاد یک آهوی مادر را شکار می کنند اما زمانیکه متوجه می شوند باردار  است دست از تکه و پاره کردن او بر می دارند یا تماشای فیل های به آن بزرگی که به روی یک دختربچه می خندد همه و همه چنان تأثیرات مهمی در مورد اخلاقیات نیک انسانی بر روی بیننده می گذارد که هیچ کتابی نمی تواند!

مستند حیات وحش در کنار تعریف مشخصی که از آن ارائه شده می تواند نقش های مهم دیگری نیز بازی کند که شاید تا حالا به آنها اشاره نشده باشد.