سبیل چخماقی چیست؟

سبیل چخماقی یکی از سبیل های مورد علاقه ایرانیان است. این نوع سبیل از گذشته های دور تا همین اکنون محبوب بسیاری از ایرانیان بوده و هست؛ چه برای آن هایی که سبیل می گذارند و چه برای آن هایی که سبیل نمی گذارند. در این مقاله می خواهیم از سبیل چخماقی بگوییم.

سبیل چخماقی

واژه سبیل از واژه عربی سبلت ریشه می گیرد و به موهایی گفته می شود که روی لب بالایی انسان می روید. سبیل انواع مختلف و متفاوتی دارد. یکی از انواع سبیل، سبیل چخماقی می باشد.

سبیل چخماقی پرپشت است و کاملاً روی لب‌ ها را می پوشاند و انتهای طولانی آن از دو سمت، رو به بالا انحنا پیدا می‌ نماید. نام دیگر سبیل چخماقی «سبیل فرمانی» می باشد که به علت شباهت آن به فرمان دوچرخه چنین نامی بر آن گذاشته اند. این نوع سبیل در گذشته و بیشتر در میان اشخاص جاافتاده و مسن از محبوبیت خاصی برخوردار بوده است.

سبیل داگلاسی که از نام و سبیل «داگلاس فربنکس» (Douglas Fairbanks) هنرپیشه مشهور آمریکایی گرفته شده است به سبیل چخماقی شباهت هایی دارد البته با این تفاوت که سبیل چخماقی پرپشت می باشد اما سبیل داگلاسی کوتاه است.

برای داشتن یک سبیل چخماقی زیبا و باابهت می بایست از واکس مو استفاده نمایید. واکس مو به این دلیل که هیچ وقت خشک نمی‌ شوند، برای استفاده در طی روز بسیار مناسب می باشند. البته باید حواستان به مقدار استفاده از واکس مو باشد. اگر مقدار زیادی از واکس مو را به سبیل های تان بزنید آن ها براق می شود و نتیجه‌ عکس می‌ دهد.

تاریخچه سبیل

تاریخچه سبیل گذاری مردان چندان مشخص و روشن نیست. از ابتدای خلقت انسان سبیل با وی همراه بوده و اکثرا نشانه جنس مرد و وجه تمایز آن از جنس زن محسوب می شده است. در برخی از دوره های تاریخ، سبیل از اعتبار بالایی برخوردار بوده تا جایی که به دارنده سبیلی کلفت و پرپشت باج ویژه ای به نام باج سبیل پرداخت می شد. شماری از پادشاهان و خانات و سپه سالاران عاشق سبیل بوده اند و تصور می کردند که داشتن سبیلی پر پشت و بزرگ بر شکوه و جلال و جبروت آن ها می افزاید و نشان دهنده قدرت و بزرگی آنان است.

با ظهور اسلام علاقه مردم سرزمین های ایران به سبیل اندک اندک کم شد. در شماری از منابع تاریخی آمده است که فرستادگان «خسرو پرویز» شاه سلسله ساسانیان که تمامی آن ها دارای سبیل های کلفت بودند هنگامی به محضر پیامبر اکرم می رسند، ایشان خطاب به آن ها می فرمایند «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ» «هر کس خودش را شبیه قومی کند پس او از همان قوم است». گفته می شود به همین سبب شماری از مسلمانان از همان زمان سبیل خود را کوتاه نمودند و ریش شان را بلند کردند.

با حمله مغولان به ایران و در پس از آن حاکمیت سلاطین صفویه، گرایش مردم به سبیل افزایش پیدا کرد و پادشاهان صفوی به دلیل انتساب شان به «شیخ صفی الدین اردبیلی» و اینکه گرایشاتی تصوفی داشتند سبیل چخماقی و پرپشت می گذاشتند، زیرا این نوع سبیل در میان اهل تصوف مرسوم بود.

چرب کردن سبیل چخماقی

در گذشته افرادی که دارای سبیل چخماقی بودند می بایست هر روز در چند نوبت آن را نظافت و آرایش می کردند زیرا بدون مراقبت از سبیل، آن ها آویزان می شدند و زیبایی و جلال و جبروت خود را در نظر دیگران از دست می دادند. در گذشته هنگامی که سبیل پرپشت و متراکم می شد آن را چرب می نمودند و به وسیله دست مالشش می دادند.

«خواجه رشیدالدین فضل الله» در جلد یک کتاب «جامع التواریخ» درباره چرب کردن سبیل «چنگیز خان» مغول می گوید: «اوبجیری میوه ای سرخست که در آن ولایت می باشد و زنان به جای گلغونه بر روی [خود] می مالند … می گویند چنگیز خان را عادت بوده که از آن میوه موم‌ روغنی می ساخته و بر سبیلت می مالیده.»

گفته می شود مردان عادی خود سبیل شان را چرب می کردند اما صحبان زر و زور اشخاصی را برای سبیل چرب کردن در خدمت داشتند. وظیفه سبیل چرب کن این بود که زمانی که اربابش مهمانی داشت و یا می خواست به مهمانی برود با چربی یا روغن خاصی سبیل وی را چرب می کرد و جلا می داد. اگر او می توانست به خوبی سبیل ولی نعمت خود را چرب کند و موجب جلال و جبروت وی شود، خود و اطرافیان صاحب سبیل می توانستند از سرور صاحب سبیل استفاده کنند و هرچه که می خواستند از وی طلب کنند.

«عبدالله مستوفی» در کتاب «زندگانی من» درباره چرب کردن سبیل «مظفرالدین شاه» قاجار می آورد که «مظفرالدین شاه در سفر اروپا مردی را به اسم ابوالقاسم خان همراه خود برده بود که در مواقع معین سبیل او را چرب می‌کرد و جلا می‌داد. وقتی سبیل شاه چرب می‌شد و از زیبایی و ابهت آن به طرب می‌آمد، اطرافیان موقع را مغتنم شمرده، هر تقاضایی داشتند می‌نمودند، زیرا می‌دانستند او سر کیف است و مسلماً تقاضایشان را برخواهد آورد.»

مراقبت از سبیل چخماقی

هفته ای یک بار یا ماهی دو بار سبیل های خود را اصلاح نمایید. البته دفعات اصلاح سببل در ماه به سرعت رشد آن‌ بر می گردد. بیشتر آقایان هر ماه دو نوبت به اصلاح سبیل‌ ها نیازمند هستند اما سبیل‌ های ضخیم و خشن که رشد سریع تری دارند باید هفته‌ ای یک بار اصلاح و پیرایش شوند.

باید مدل چخماقی سبیل خود را همیشه در نظر داشته باشید و برای زیبایی آن هرگز از اصلاح سبیل تان غافل نشوید. مطمئن باشید اگر از سبیل تان مراقبت کافی نکنید چهره تان زشت دیده می شود.

همیشه برای نگهداری از سبیل های تان از شامپو و حالت دهنده های مناسب استفاده نمایید. سبیل های شما درست به اندازه موهای سرتان حساس هستند و به مراقبت مداوم نیاز دارند. اگر می خواهید سبیل زیبا و تمیز و مرتبی داشته باشید حتما در انتخاب شامپو و نرم کننده‌ خود نهایت دقت را نمایید. سبیل ها را باید هفته ای سه تا پنج نوبت شست و تمیز کرد.