مناجات هشتم خمس عشر؛ مناجات المریدین + شرح، متن و ترجمه

مناجات المریدین، نام مناجات هشتم خمس عشر می باشد که به معنی مناجات اهل ارادت‌ می باشد. از مهم ترین مسائل و موضوعاتی که در این مناجات به آن پرداخته شده است، وصول به خدای متعال و تقرب به او، و نیز راههای مختلف وصول به قرب الهی و نیز ویژگی های همسفران شایسته می باشد. همراه ما باشید تا مروری بر نکات مهم این دعا از مجموعه مناجات خمس عشر داشته باشیم.

محتوا و پیام های مناجات المریدین

حضرت سجاد علیه السلام در آغاز مناجات هشتم خمس عشر در پی وصول و تقرب به خداوند متعال است و در صدد یافتن راهی است که بنده را به خدا برساند و به همین جهت توسل می جوید به خود ذات باریتعالی و با دعا و درخواست از حضرتش می فرماید که «کسی که تو راه را به او نشان ندهی در مسیری ناهموار و تنگ و سراسر فراز و نشیب قرار دارد که راه به چایی نبرده و به مقصد نخواهد رسید اما اگر از میان این راههای گوناگون تو نزدیک ترین و کم خطر ترین مسیر را به بنده ات نشان دهی قطعا در پرتو هدایت و راهنمایی های ارزشمند تو مسیر درست را می یابد و به مقصد می رسد.

از هیمن فراز از مناجات هشتم خمس عشر بر می آید که برای رسیدن به قرب الهی و مقصد آخرت راههای گوناگونی وجود دارد که صراط مستقیم نزدیک ترین آنهاست و باقی طرق به اندازه زوایه و قوسی که از راه مستقیم فاصله می گیرند از مقصد نهایی ما نیز دورتر می شوند. ولی در پرتو هدایت الهی بنده می تواند حق را از باطل بشناسد و فراز و نشیب مسیر باعث ابهام و شک و تردید بنده نمی شود.

در ادامه مناجات هشتم خمس عشر حضرت امام زین العابدین علیه السلام از خداوند همسفرانی شایسته درخواست می نماید که دارای چند ویژگی باشند:

اول اینکه: با سرعت به سوی قرب الهی حرکت می کنند.

دوم: در حرکت خود به سوی قرب الی الله پایداری و ا ستمرار دارند.

سوم اینکه: اهل عبادت دائمی و شبانه روزی هستند و در پیشگاه خداوند متعال اهل خشیت می باشند.

مطلب دیگرین ه در مناجات هشتم خمس عشر به آن اشاره شده است داشتن الگو و پیشگامانی است که انسان به آنها اقتدا کند و آنان را به عنوان بهترین همراه و بهترین رفیق برگزیند. الگوهایی که در نگاه امام سجاد علیه السلام دارای صفاتی همچون برخورداری از کمال و تعالی، و نیز برخورداری از محبت خالصانه به خداوند و نیز کسانی که لذت مناجات را برای نیل به مقاصد عالی درک کرده باشند می باشند.

ادامه مناجات هشتم خمس عشر به بیان صفات ویژه خداوند می پردازد صفاتی که عبارتند از عنایت و لطف و فضل و احسان خداوند به بندگان مطیع و فرمان بردارش و نیز رحمت و رأفت حضرت در مورد غافلان از موهبت های الهی.

متن مناجات هشتم خمس عشر

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
سُبْحَانَکَ مَا أَضْیَقَ الطُّرُقَ عَلَى مَنْ لَمْ تَکُنْ دَلِیلَهُ وَ مَا أَوْضَحَ الْحَقَّ عِنْدَ مَنْ هَدَیْتَهُ سَبِیلَهُ‏
إِلَهِی فَاسْلُکْ بِنَا سُبُلَ الْوُصُولِ إِلَیْکَ وَ سَیِّرْنَا فِی أَقْرَبِ الطُّرُقِ لِلْوُفُودِ عَلَیْکَ‏
قَرِّبْ عَلَیْنَا الْبَعِیدَ وَ سَهِّلْ عَلَیْنَا الْعَسِیرَ الشَّدِیدَ وَ أَلْحِقْنَا بِعِبَادِکَ الَّذِینَ هُمْ بَالْبِدَارِ إِلَیْکَ یُسَارِعُونَ‏
وَ بَابَکَ عَلَى الدَّوَامِ یَطْرُقُونَ وَ إِیَّاکَ فِی اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَعْبُدُونَ وَ هُمْ مِنْ هَیْبَتِکَ مُشْفِقُونَ‏
الَّذِینَ صَفَّیْتَ لَهُمُ الْمَشَارِبَ وَ بَلَّغْتَهُمُ الرَّغَائِبَ وَ أَنْجَحْتَ لَهُمُ الْمَطَالِبَ‏
وَ قَضَیْتَ لَهُمْ مِنْ فَضْلِکَ الْمَآرِبَ وَ مَلَأْتَ لَهُمْ ضَمَائِرَهُمْ مِنْ حُبِّکَ‏
وَ رَوَّیْتَهُمْ مِنْ صَافِی شِرْبِکَ فَبِکَ إِلَى لَذِیذِ مُنَاجَاتِکَ وَصَلُوا وَ مِنْکَ أَقْصَى مَقَاصِدِهِمْ حَصَّلُوا
فَیَا مَنْ هُوَ عَلَى الْمُقْبِلِینَ عَلَیْهِ مُقْبِلٌ وَ بِالْعَطْفِ عَلَیْهِمْ عَائِدٌ مُفْضِلٌ‏
وَ بِالْغَافِلِینَ عَنْ ذِکْرِهِ رَحِیمٌ رَءُوفٌ وَ بِجَذْبِهِمْ إِلَى بَابِهِ وَدُودٌ عَطُوفٌ‏
أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ أَوْفَرِهِمْ مِنْکَ حَظّاً وَ أَعْلاَهُمْ عِنْدَکَ مَنْزِلاً وَ أَجْزَلِهِمْ مِنْ وُدِّکَ قِسْماً وَ أَفْضَلِهِمْ فِی مَعْرِفَتِکَ نَصِیباً
فَقَدِ انْقَطَعَتْ إِلَیْکَ هِمَّتِی وَ انْصَرَفَتْ نَحْوَکَ رَغْبَتِی‏
فَأَنْتَ لاَ غَیْرُکَ مُرَادِی وَ لَکَ لاَ لِسِوَاکَ سَهَرِی وَ سُهَادِی وَ لِقَاؤُکَ قُرَّهُ عَیْنِی‏
وَ وَصْلُکَ مُنَى نَفْسِی وَ إِلَیْکَ شَوْقِی وَ فِی مَحَبَّتِکَ وَلَهِی وَ إِلَى هَوَاکَ صَبَابَتِی‏
وَ رِضَاکَ بُغْیَتِی وَ رُؤْیَتُکَ حَاجَتِی وَ جِوَارُکَ طَلَبِی وَ قُرْبُکَ غَایَهُ سُؤْلِی وَ فِی مُنَاجَاتِکَ رَوْحِی وَ رَاحَتِی‏
وَ عِنْدَکَ دَوَاءُ عِلَّتِی وَ شِفَاءُ غُلَّتِی وَ بَرْدُ لَوْعَتِی وَ کَشْفُ کُرْبَتِی‏
فَکُنْ أَنِیسِی فِی وَحْشَتِی وَ مُقِیلَ عَثْرَتِی وَ غَافِرَ زَلَّتِی وَ قَابِلَ تَوْبَتِی وَ مُجِیبَ دَعْوَتِی وَ وَلِیَّ عِصْمَتِی‏
وَ مُغْنِیَ فَاقَتِی وَ لاَ تَقْطَعْنِی عَنْکَ وَ لاَ تُبْعِدْنِی مِنْکَ‏
یَا نَعِیمِی وَ جَنَّتِی وَ یَا دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی
(یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ)

ترجمه مناجات هشتم خمس عشر

به نام خداى بخشنده مهربان
پاک و منزهى اى پروردگار اگر تو راهنما نباشى چقدر راهها تنگ و دشوار است و اگر تو هدایت کنى چقدر راه حق واضح و هویداست
خدایا ما را مستقیم به راه وصالت ببر و به نزدیکترین طریق براى ورود بر حضرتت رهسپار گردان
دور را به ما نزدیک ساز و سخت و مشکل را بر ما آسان فرما و ما را به آن بندگان خاصت که با سرعت بسوى‏تو مبادرت مى‏جویند
و دائم حلقه بر در تو میزنند و شب و روز تو را پرستش مى‏کنند و از هیبت و عظمتت ترسان و هراسانند ملحق فرما
همان بندگان پاک که آب از سرچشمه صفاى توحید نوشاندى و به آرزویشان رسانیدى و حاجتهایشان برآوردى
و به مقاصد عالیه‏شان به فضل و کرمت نایل ساختى و پر فرمودى دلهاشان را از محبت خود
و آن تشنگان جرعه وصالت را از آب صاف خود سیراب گردانیدى پس به لطف تو به مقام لذت مناجاتت رسیدند و از کرمت منتهاى مقصودشان را که مشاهده توست یافتند
پس اى خدایى که به هر که رو سوى تو آورد توجه و اقبال کرده و با عطوفت و مهر فضل و احسان مى‏کنى
و به آنان که از یاد تو غافلند هم رءوف و مهربان هستى و با عاطفه و لطف و جاذبه محبت آنها را نیز به درگاهت مى‏کشانى
و از تو (اى خدا) درخواست مى‏کنم که بهره مرا از فضل خود بیشتر و منزلتم را نزد خویش بالاتر از همه آنان قرار دهى و قسمتم را از دوستى و عشق و محبتت بزرگتر و نصیب معرفتم را به تو افزونتر گردانى
که من اى خدا توجهم از همه منقطع بسوى تو و دلم مشتاق توست
تویى مقصودم نه غیر تو از شوق توست بیدار و کم خوابم و لقایت نور دیدگانم
و مقام وصالت تنها آرزوى من است شوقم منحصر به تو و سرگردان و واله محبت توام دلباخته هواى توام
غرض و مقصدم خوشنودى توست و به مشاهده تو نیازمندم و نعمت جوارت مطلوب من است و مقام قربت منتهاى خواهش من است و حال مناجات با تو فرح و آرامش خاطر من است
و دواى مرض و شفاى‏قلب سوزانم و تسکین حرارت دل و رافع غم و اندوهم پیش توست
پس اى خدا تو در حال وحشت و هولناکى انیس و مونس من باش و بپذیر عذر لغزشهایم و از زشتیهایم درگذر و توبه‏ام قبول و دعایم اجابت فرما و از گناهکارى مرا نگهدارى کن
و از فقر غنى گردان و مرا جدا و دور مگردان از خود
اى تو نعمت و بهشت و دنیا و آخرت من اى مهربانترین مهربانان عالم.