تشخیص دروغ با ۵ روش ساده + تحلیل رفتاری دروغگو

حتما خیلی از شما قصه چوپان دروغگو را شنیده اید و داستان آن را بلدید. چوپان دروغگو برای سرگرمی خود آنقدر دروغ می گفت و در دل خود به مردم می خندید که آخر خودش گرفتار دروغ خود شد. زمانی که بارهای اول دروغ می گفت که گرگ به گله اش حمله کرده تشخیص دروغ او اصلا واضح و قابل تصور نبود و مردم فکر می کردند که او حقیقت را می گوید و به کمکش می آمدند ولی دفعات بعد متوجه دروغ او شدند.

شاید برای شما هم بارها پیش آمده باشد که در طول زندگی خود با افراد دروغگو و لاف زن مواجه شده باشید و یا خودتان گاهی مجبور به دروغ گفتن شوید. برخی افراد زمانی که دروغ می گویند به خیال خود فکر می کنند که خیلی قشنگ و بی نقص بدون اینکه شما متوجه شوید کار خود را انجام داده اند در صورتی که تشخیص دروغ آنها بسیار واضح و روشن است.

برخی افراد تبحیر خاصی در دروغ گفتن ندارند و آنقدر دستپاچه و سرخ و سفید می شوند که دروغشان به وضوح آشکار است. برخی از افراد دیگر ینیز البته تحبر خاصی در دروغ گفتن دارند و آنقدر قشنگ دروغ می گویند که شما فکر می کنید واقعی تر از حرف او نیست و تشخیص دروغ او اصلا مورد توجه شما قرار نمی گیرد.

متاسفانه در جامعه امروزی و در عصر حاضر دروغگویی بین افراد کوچک و بزرگ و پیر و جوان به طور واضح وجود دارد و به یک امر عادی و طبعب تبدیل شده است. در این مقاله سعی داریم راه هایی را بیان کنیم تا زمانی که شما با افراد دروغگو و لاف زن مواجه شدید تشخیص دهید که آیا حرف های او حقیقت دارد و یا دروغ می گوید.

دروغ چیست؟

قبل از اینکه بخواهیم راه های تشخیص دروغ را از غیر دروغ بررسی کنیم بهتر است ابتدا تعریفی از این مقوله داشته باشیم.

دروغ به زبان عامیانه حرف کذب و نادرستی است که تضاد صداقت و راستی می باشد. به بیان دیگر، زمانی که فردی سخنی را می گوید اگر سخنش کذب و نادرست باشد آن را دروغ می گویند و خبرش کاذب می باشد و از طرفی، گوینده که دروغ را می گویند دروغگو خطاب می کنند.

احادیث و روایات در مورد دروغ و دروغگو

خداوند در قرآن کریم در آیاتی به زشتی دروغ اشاره کرده است که در آن را دروغگو را ردیف کافران و منکران آیات الهی می شمارند. آیه ۷۷ سوره توبه می خوانیم: «فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِی قُلُوبِهِمْ إِلَى یَوْمِ یَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُوا اللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا کَانُوا یَکْذِبُونَ»، «این عمل (روح) نفاق را در دلهایشان تا روزی که خدا را ملاقات کنند بر قرار ساخت، این بخاطر آن است که از پیمان الهی تخلف جستند و دروغ گفتند.»

در حدیثی در امام علی علیه السلام آمده است: راستگویی دعوت به نیکوکاری می کند و نیکوکاری دعوت به بهشت.

امام باقر علیه السلام می فرمایند: خداوند متعال برای شر و بدی قفل هایی قرار داده و کلید آن قفل ها شراب است (چرا که مانع اصلی زشتی ها و بدی ها عقل است و مشروبات الکلی عقل را از کار می اندازد) سپس فرمودند دروغ از شراب هم بدتر است.

امام حسن عسکری علیه السلام می فرمایند: تمام پلیدی ها در اتاقی قرار داده شده و کلید آن دروغ است.

راه های تشخیص دروغ

تشخیص دروغ از روی چشم

یکی از راه های تشخیص دروغ این است که به چشم های طرف مقابل نگاه کنید چرا که افرادی که دروغ می گویند مستقیما نمی توانند به چشم شما نگاه کنند و سعی می کنند نگاهشان را از شما بدزدند. به علاوه سعی کنید به حرکات چشم او دقت کنید چرا که فردی که دارد به شما دروغ می گوید چپ و راست را نگاه می کند و سعی می کند نگاه خود را به سمت دیگری بیندازد. در نتیجه هنگام تشخیص دروغ سعی کنید به حالت چشمان طرف نگاه کنید چرا که علاوه بر تن صدا و لحن، با چشم هم احساسات درونی بیان می شود.

یکدستی زدن (پرسیدن سوالات غیر منتظره)

زمانی که با فرد دروغگو مواجه می شوید او قطعا از قبل داستانی را برای شما آماده کرده است ولی شما برای تشخیص دروغ او می توانید سوالات غیر منتظره و دور از انتظار که او اصلا تصورش را هم نمی کند بپرسید و در اصطلاح به او یکدستی بزنید. در این صورت ممکن است او دستپاچه شود و مشخص شود که دروغ می گوید و یا اینکه جوابی به شما بدهد که هیچ ربطی به سوال شما ندارد و در واقع شما را می پیچاند.

خنده مرموز

یکی از راه های تشخیص دروغ این است که به حرف های طرف مقابل کاملا گوش دهیم چرا که این افراد اگر بخواهد دروغ بگویند به جای حرف زدن و صحبت کردن خنده مرموزی به شما می کند و طوری وانمود می کنند که دارند با شما با حالت دوستانه صحبت می کنند در صورتی که دروغ خود را با همان خنده مرموز پنهان کرده اند.

دیر جواب دادن به شما و یا مکث کردن

یکی دیگر از راه های تشخیص دروغ این است که وقتی که با طرف مقابل صحبت می کنید کمی با مکث و تامل سوالات شما را جواب می دهد ویا اینکه تمایلی به جواب دادن سوالات شما نداشته باشد. پس یکی از راه های تشخیص دروغ فرد مقابل این است که ببینید آیا با مکث و تامل جواب شما را می دهد و یا بلافاصله جوابی برای شما دارد.

تن صدا (تشخیص دروغ)

به تن صدای فرد مقابل دقت کنید چرا که فردی که به شما دروغ می گوید تن صدایش ناخودآگاه تغییر می کند و ممکن است به نفس نفس بیفتد و یا با صدای بلند و یا آرام با شما صحبت کند.

ممکن است در تن صدای او احساس لرزش را هم حس کنید چرا که از ایکه دارد دروغ می گوید دچار استرس شده و باعث شده صدایش بلرزد و نفسش تنگ شود.

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم پنج روش روشن و واضح را برای تشخیص دروغ بیان کنیم ولی این را به یاد داشته باشید که همانطور که پنج انگشت شبیه به هم نمی باشند تمامی افراد شامل این موارد نمی باشند و ممکن است روش های دیگری داشته باشند که تشخیص آن برای شما سخت و یا غیر ممکن باشد. در نتیجه شما بدون شناخت از شخصیت و رفتارهای طرف مقابل تان به سختی می توانید متوجه شوید و او را قضاوت کنید که آیا به شما دروغ گفته است یا خیر.