تاریخچه ساخت ساعت‌های مچی و جیبی

در تاریخچه نوآوری و اختراع چرخ و قطب‌نما در گذشته‌های دور مجموعه‌ای از اختراعات تاریخی و مشهور مشاهده می‌کنیم و ساعت نیز از جمله این اختراعات است. در دنیای پرشتاب اکنون، اهمیت زمان و نقش ساعت در این میان قابل مشاهده است.

ساعت تنها اختراعی است که قابلیت تغییر را داشته‌است؛ ساعت معروف بیگ بن در برج الیزابت لندن تا ساعتهای با فن آوری پیچیده امروزی. البته ظهور گوشی‌های هوشمند که هر لحظه می‌توان ساعت و زمان دقیق را در سراسر کره زمین مشاهده کرد، جایگاه ساعتهای سنتی را تغییر داده‌است.

دنیای گوشی‌های هوشمند و سرعت انتقال اطاعات ممکن است این تفکر را خلق کند که دیگر استفاده از ساعت کنارگذاشته شده‌است. البته صنعت ساخت ساعتهای مچی، امروز توانسته‌است هم پای تکنولوژی پیشرفت و ساعتهای هوشمند مچی را روانه بازار کند.

ساعتهای مدرن و کاربردی مچی

حتی اگر از نظر زمانی ساعت مچی را در گروه اختراعات نسبتاً جدید دانست؛ اما با نگاهی به دیگر اختراعات مانند هوش مصنوعی، بلاک‌چین، خودروهای خودران، اصلاح ژنتیکی به عنوان اختراعات جدید، اختراع ساعت مچی متعلق به گذشته محسوب می‌شود.

ساعت مچی، کاربردی‌ترین وسیله است. ساعت مچی، مسیری طولانی را در زندیگی بشر طی کرده‌است از یک شی ضروری و کاربردی تا کالای لوکس و تجملی که پا به دنیای مد گذاشت. ساعت مچی، در تمامی دوران کالای کاربردی بود که زمان را به ما نشان می‌دهد. البته دنیای مد نیز بر روی انتخاب و سلیقه مشتریان اثر گذاشتند.

سوئیس، زادگاه ساعت در جهان است. با منسوخ شدن ساعتهای قدیمی و ساده، شرکتهای معروف سوئیسی سعی کردند تا با تولید ساعتهای جدید و مدرن نظر مشتریان را به خود جلب کنند.

ساخت ساعتهای قلب باز، ضدآب، همراه با جواهرات تنها مدلهایی خاص از ساعت هستند. در دنیای مدرن امروزی، شرکتهای اپل و سامسونگ نیز وارد عرصه ساخت ساعت شدند و بنابر سلیقه مشتریانشان ساعتهای مچی را با فناوری‌های جدید وارد بازار کردند.

تاریخچه ساعت جیبی و ساعت مچی

تاریخ ساخت اولین ساعت در جهان به قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. در این دوران، انسان از ساعتهای شنی و آبی استفاده می‌کردند، در قرن ۱۳ میلادی، اولین ساعت مکانیکی اختراع گردید.

ساعت مکانیکی دستاوردی شگرف و آغاز نوآوریها در صنعت ساخت ساعت بود. بشر، سپس ساعت جیبی که قابل حمل بود را اختراع کرد. ساعت جیبی، اجداد ساعتهای مچی هستند. اولین ساعت جیبی در سال ۱۵۷۴ میلادی در سوئیس توسط فردی ناشناس اختراع شد.

در ابتدا ساعت جیبی فقط زمان ساعت را نشان می‌داد، در سال ۱۶۸۰، عقربه‌های دقیقه شمار نیز بختراع شدند. یک دهه گذشت تا بالاخره عقربه‌های ثانیه شمار نیز به آن اضافه شد؛ و شکل ساعتهای امروزی کامل شد. درمقایسه با ساعتهایی که قرنها تولید شدند این ساعتها بسیار ابتدایی به نظر می‌رسند. اما ساعت روند تکامل خود را با سرعت طی کرد.

اختراع ساعت پاندولی در سال ۱۶۵۶ میلادی توسط کریسیتن هویگنز، هلندی که موفق شد پتنتی برای اختراعش را بدست آورد، تحولی بزرگ بود. وی در این ایده برای ثبت زمان از ریتم پاندول که بسیار قابل اطمینان تر بود استفاده کرد. ساعتها بسیار دقیقتر زمان را نشان می‌دادند.

صنعت ساعت در قرن ۱۷ و ۱۸ به شکوفایی رسید. پیشرفتهای حاصله سبب علاقمندی مردم به استفاده از ساعت مچی شد. آبراهام پرلت سوئیسی، در سال ۱۷۸۰ مکانیسم جدیدی را برای ساعت جیبی اختراع کرد. او با اختراع بند برای ساعت جیبی، آنرا به ساعت مچی تبدیل کرد.

در نیمه قرن ۱۸، با تغییرات فنی و طراحی‌های جدید، مدلهایی باریکتر و دقیقتر ساخته شد. در نتیجه تولید ساعت مچی گسترش یافت.

 اولین ساعت مچی

کارولین، خواهر کوچک‌تر ناپلئون بناپارت، در سال ۱۸۱۲ میلادی ملکه ناپل شد. کارولین، جاه‌طلب، باهوش و علاقمند به جواهرات، دکوراسیون داخلی، طراحی‌های زیباشناسانه باغ‌ها بود. علاقمندی به جواهرات او را به دنیای اختراع ساعت کشاند.

آبراهام برگت، ساعت‌سازی سوئیسی- فرانسوی بود که علاقه‌مندی ملکه به جواهر سود جست و اولین ساعت جواهر نشان مچی را ساخت و به وی هدیه کرد. آبراهام برگت با الگو برداری از روی ساعت ملکه الیزابت اول، قصد داشت ساعتی درست کند تا ملکه بتواند آن را دور بازویش ببندد. اما در نهایت ساعتی ساخت که به جای بازو، روی مچ بسته می‌شد. هیچ اثری از این ساعت نمانده‌است. اما این اختراع مسیر صنعت ساخت ساعت را تغییر داد. این ساعت، الگوی برای ساعتهای مدرن امروزی شد.

چرا مردم هنوز به ساعت علاقمندند؟

اولین ساعت مچی برای ملکه ای که علاقمند به مد بود ساخته شد. در قرن ۱۹، ساعت مچی، محبوب زنان شد. در سراسر قرن ۱۹، ساعت مچی هنوز محبوب زنان بود. اما با وقوع جنگ جهانی جایگاهش را از دست داد.

جنگ جهانی اول زمینه‌ساز تغییرات مثبت و منفی بیشماری شد. البته ساعت مچی دچار تغییرات مثبتی شد. حمل یک ساعت مچی گرانبها برای سربازان در جنگ که ادوات جنگی بسیاری را با خود حمل می‌کردند سخت بود. در این شرایط، ساعت مچی کار را آسان نمود.

سربازان ارتش آلمان از سال ۱۸۸۰ میلادی ساعت مچی داشتند. در دهه ۱۹۱۰ ساعت مچی در میان سربازان آمریکایی نیز رواج یافت. سربازان بعد از جنگ نیز به بستن ساعت مچی عادت کرده بودند. در تبلغات تصویر سربازی قهرمان که ساعت مچی بسته بود سبب رواج آن شد. تبلیغی ناخواسته که سبب رواج ساعت مچی شد. مردان با بستن ساعت مچی، شبیه یک سرباز قهرمان دیده می‌شدند. جنگ، ساعت مچی را از سیطره زنان خارج و به دست مردان سپرد.

روند توسعه ساعت مچی

تا اوایل قرن ۲۰ میلادی، ساعت مچی در یک فرایند تدریجی تغییر یافت. سازندگان همواره از روشهای جدید برای جلب نظر مردم استفاده می‌کردند. با وقوع جنگ جهانی دوم، صنعت ساعت‌سازی دچار تغییرو تحول شد.

جنگ، ساعت را نیز به خدمت گرفت. ساعت غواصی در اعماق دریا و اکتشافات فضایی در این دوره اختراع شد. در این دوران، کارکرد و ویژگیهای ساعت مچی بسیار تغییر یافت. این زمینه وقوع انقلاب در صنعت ساعت‌سازی بود.

ساعت کوارتزی باتری‌خور در دهه ۱۹۷۰ میلادی، اختراع شد. این مدل نسبت به سایر مدلها بسیار دقیق بود. اختراع این مدل، سازندگان سوئیسی را با بحرانی شدید در زمینه تولید ساعت مکانیکی مواجه نمود.

شرکتهای آسیایی، رقیب جدید برندهای اروپایی شدند. هرچند برندهای اروپایی سالها با ساخت ساعت مکانیکی مشتریان را به خود جلب می‌کردند. ناگهان ساعتهای مکانیکی از رده خارج شدند. اما در دهه ۱۹۸۰ میلادی، ساعتهای قدیمی دوباره مورد علاقه مشتریان واقع شدند. این رقابت همچنان ادامه داشت. در حالی که ساعتهای باتری خور، در حال گسترش بودند. اما ساعتهای دیجیتالی نیز به میدان آمدند. شگفتی خاصی در راه بود.

با توجه به اینکه ساعت دیجیتالی بسیار دقیقتر از نوع مکانیکی اش بود. پس چرا ساعتهای مکانیکی دوباره رواج یافتند؟ ساعتهای کوارتزی دقیقترند اما دقت و طراحی بهتری بیشتری در ساخت مکانیکی بکار رفته‌اند. هنوز معلوم نیست در قرن ۲۱ میلادی چه تغییری برای ساعت مچی رخ می‌دهد؟

اگر این نظر صحیح باشد، ساعت مچی به عنوان یکی از لوازم‌های شخصی نمادین، ابزاری برای مد و نه برای نشان دادن زمان باقی خواهد ماند. امروزه، مخترعان تلاش کرده‌اند که ساعتهای مچی هوشمند را با قابلیت تلفن‌های هوشمند تلفیق کنند. تا بتوانند نظر مشتریان را به خود جلب کنند.