کهربا چیست و چگونه تشکیل میشود؟

اگر شما هم از کاخ ها و قصرهایی با دیوارهای پوشیده از کهربا چیزی شنیده اید و یا هدایای گرانقیمیتی ساخته شده از کهربا را دیده اید حتما این مقاله را با عنوان کهربا چیست بخوانید.

کهربا چیست؟

کهربا سنگی است درخشان با رنگی به جذابیت اشعه ی خورشید، گفته می شود کهربا در واقع نوعی «رزین» است. رزین ترکیب آلی نیمه جامدی است که به رنگ های مختلف از جمله طلایی در طبیعت یافت می شود. و توسط سلول های پوششی گیاهان تولید می شود .

در واقع رزین یک متابولیت ثانویه است در گیاه که به عنوان یک مکانیزم دفاعی در برابر عوامل آسیب رسان توسط گیاه تولید می شود و در شرایط خاص مانند استرس از بدنه گیاه به سمت بیرون ترشح می یابد. پس رزین موادی است که از بعضی درختان ترشح می شود و در واقع صمغ نوعی از درختان می باشد. و این البته تمام آنچه باید در پاسخ به سوال کهربا چیست بدهیم نیست.

هنگامی که رزین در زیر لایه های رسوبی باقی بماند و در برابر تخریب و تجریه طبیعت مقاومت کند به فسیل تبدیل می شود که این اتفاق معمولا در کنار و حاشیه اقیانوس ها و دریاها و دلتاها صورت می پذیرد.

درست در زمانی که درختان و رزین و صمغ آنها در زیر توده ای سنگین از رسوبات دریایی مدفون شوند و بخاطر شرایط بی هوازی از تجریه شدن توسط عوامل میکروبی در امان بمانند رزین ها و صمغ ها تبدیل به فسیل می شوند و به سختی سنگ می گردند.

پس به صورت ساده تر می توان گفت که کهربا از صمغ و رزین درختان سوزنی از گونه کاج ها در جنگل هایی به دست می آید که زیر آب دریا مدفون شدند و پس از حداقل پنجاه میلیون سال آنچنان سخت و فشرده گردیدند که به مثابه سنگ درآمدند.

طبق تحقیقات دانشمندان بعضی از درختان کاج مخروطی شکل به نام «پیتوس ـ سوکسینیفرا» که در دوران سوم زمین شناسی فراوان بوده اند و صمغ زیادی ترشح می کرده اند، که بعدها خشک و سخت گردیده اند و به صورت فسیل و سنگ درآمده اند.

بیشتر کهربای جهان عمری میان ۳۰ تا ۹۰ میلیون سال دارد. امروزه نیز کهربا را در طبقات تشکیل شده در دوران سوم زمین شناسی مخصوصا در نواحی و قسمت هایی از دریای بالتیک جستجو و کشف می کنند. دانشمندان معتقدند که کهربای بالتیک از رزین و صمغ فسیل شده گیاهان کاچ چتری ژاپنی که در شمال اروپا می روییده است می باشد.

قسمت هایی از طبقات سوم که دارای این صمغ فسیل شده می باشد و همچنین فسیل دیگر قسمت های درخت کاج را نیز در بردارد، زمین های آبی می نامند.

اگر بخواهیم در مورد ترکیبات شیمایی کهربا و میزان سختی آن صحبت کنیم باید بگوییم که کهربا از انواع ناهمگونی از موارد رزینی و یا همان صمغ تشکیل شده است که بصورت کمابیش در الکل و اتر و کلورفروم و مواد نامحول دیگر محلول شده است. فرمول کلی کهربا C. ۱۰ H. ۱۶ O. است.

سختی کهربا در مناطق مختلف متفاوت است، کهربا‌های جوان‌تر، نرم‌ترند و آنها که بیشتر مدفون بوده اند سختی بیشتری دارند.

نکته هایی از کهربا

حالا می دانیم که کهربا چیست ولی هنوز هم نکته های زیادی در مورد این سنگ است که جالب توجه است، از جمله اینکه یونانی ها کهربا را الکترون که به معنی پرتور خورشید است نامیدند و آن را سنگ برق می دانستند. دلیل اینکه کهربا را سنگ برق می نامیدند این بود که با سایش در آن التکتریسیته ی ثابت بوجود می آمد و خاصیت معناطیسی پیدا می کرد.

در واقع این سنگ بوسیله مالش می توانست پر پرندگان و ذرات کاه را به خود چذب نماید و به همین دلیل در فارسی کهربا یا که ربا نامیده می شد.

نامهایی دیگری از جمله اَمبر، سنگ چشم، طلای بالتیک، کوپال، الکترون، گلساریا، گلسوم، ساکریوم، سنگ مایع، سنگ خورشید و سنگ شمال یا سوکینوم نیز نامیده شده است.

کهربا در ۴۰۰ رنگ متفاوت مشاهده شده است گاهی شفاف است و گاه کدر، مشهورترین آن همان کهربای زرد است، اما برخی انواع قرمزرنگ شفاف نیز دارد، به مقدار کم به رنگ سفید کدر و کرم و قهوه ای نیز یافت می شود البته رنگ های سبز و آبی نیز در میان رنگ های کهربا دیده شده است عالم تعیین کننده رنگ در کهربا در واقع خزه، نور و هوا و نیز تعداد حباب‌های هوا در هر سانتی‌متر مکعب، می باشد.

کهربا در موارد قلیایی محلول و در آب غیر محلول است.

امروزه از کهربا بیشتر برای ساختن تسبیح، گردنبند، ابزارهای زینتی کوچک، مهره و چوب سیگار استفاده قمی شود. البته هنرمندان دوره رسانس اشیاء زینتی و تزئینی زیاد و حتی مجسمه و لوسترهای بزرگ از کهربا ساختند.

جالب است بدانید که کهربا خیلی زود جای خود را در بازار جواهرات نیز باز کرد و مقام شایسته ای یافت. در سال ۱۹۲۱ گردنبندی از کهربا در حراج شهر نیویورک که به یک امپراتریس تعلق داشت به قیمت نوزده هزار دلار فروخته شد.

بیشتر معادن کهربا در کشورهای کشورهای ایتالیا، جمهوری دومینیکن، رومانی، برمه، چین، کانادا، مکزیک، ژاپن، روسیه و آمریکا قرار دارند. و بزرگ‌ترین معدن کهربا در غرب کالیمینگراد در روسیه و در عمق ۳۰ متری زمین در زیر شن و ماسه می باشد

کهربا بسیار سبک وزن بوده و از وزنی خالص حدود ۱/۰۸ گرم در هر سانتی‌متر برخوردار می باشد و به دلیل همین سبکی است که در آب های شور شناور است.

جالب است بدانید این سنگ اشتعال زا است و بر اثر مالش و پس از گذشت زمانی ا ندک بوی خاص صمغ از آن به مشام می رسد.

خواص زیادی برای کهربا ذکر شده است که از جمله آن می توان به خواص شگفت انگیزش بر علیه آلرژی ها، اگزوما و بثورات پوستی نام برد

همچنین التهابات مفاصل، بیماری‌های مزمن، رماتیسم و درد‌های کمر و پشت را کاهش داده و کمک بزرگی برای درد‌های ناحیه گلو، زکام، تب، درد‌های چشم، گوش و عفونت‌های مجرای تنفسی مانند برونشیت، سرفه و آسم می‌ باشد.