هرآنچه در مورد شاپان باید بدانید:

هرکسی که با چوب و صنعت چوب سر و کار داشته باشد بدون شک با دشواری های این کار نیز آشناست. یکی از دشواری ها کار رنگ آمیزی چوب می باشد.

بیشتر وسایل چوبی که در منزل دارید به رنگ قهوه ای یا زرد می باشد و در صورتیکه بخواهید رنگ آنها را تغییر بدهید بدون شک با مشکلات بزرگی روبرو شده و به تنهایی قادر به این کار نخواهید شد.

در این موارد یک رنگ کار چوب می تواند به شما کمک کند. شاپان دقیقا همان هنری ست که شما برای این کار باید فرا بگیرید.

برای آشنایی با شاپان، کاربرد و نحوه استفاده از آن با ما در خواندن این مطلب همراه شوید:

شاپان چیست؟

همان طور که در بالا گفته شد رنگ آمیزی دوباره وسایل چوبی به راحتی وسایل فلزی نیست و نیازمند آشنایی با برخی مهارت های خاص خود می باشد.

شاپان به شما کمک می کند بتوانید به راحتی این کار را انجام دهید. برای رنگ آمیزی یا تغییر رنگ یک سطح چوپی قبل از هرچیز باید سطح چوب را صاف صیقلی کنید. برای این کار می توانید از سمباده استفاده نمایید.

پس از سمباده کشی سطحح چوبی باز هم ممکن است برخی پریدگی هایی در سطح ان باقی مانده باشد.

برای رفع آنها از بتونه استفاده نمایید. بتونه سوراخ ها و پریدگی های ریز موجود در سطح چوب را پر می کند.

در مرحله بعد باید سطح را آستر کاری کنید. آستر کاری در اصل همان شاپان می باشد که در آن سطح را برای پذیرش رنگ مورد علاقه شما فراهم می کند.

آستر های مختلف

همان طور که دیدید پس از سمباده کاری و بتونه کاری سطح چوب نوبت به آستری کاری می رسد.

آسترها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود: آسترهایی که در آب حل می شوند و آستر های غیرحلال در آب یا همان روغنی.

آسترهای حلال در آب به شکل پودر موجود می باشد. یکی از معایب آسترهای حلال در آب زمان زیاد لازم برای خشک شدن است و این کار رنگ کردن چوب را کمی سخت می سازد.

در مقابل اما آسترهای روغنی چون زود خشک می شوند مشکلات آسترهای نوع اول را ندارد. از دیگر مزیت های آسترهای روغنی یا همان ماده شاپان این است که در بنزین حل می شوند و نیازی نیست پول زیادی برای خرید حلال های گران قیمت پرداخت کنید.

ماده شاپان زود خشک می شود، کار با آن آسان است و زمان کمی برای خشک شدن لازم دارد. بیشتر وسایل چوبی موجود در بازار از جوب های روسی ساخته شده اند که به رنگ نخودی یا کرم می باشد.

برای تغییر رنگ انها به قهوه ای، فندقی یا رنگ ها دلخواه دیگر می توانید از ماده شاپان استفاده نمایید.

ترکیب شاپان

آنچه به عنوان ماده شاپان در بازار موجود است در اصل نوعی قیر تصفیه شده می باشد که در دو رنگ مشکلی یا قهوه ای عرضه می گردد. در صورتیکه پودر افرایی به شاپان مشکی اضافه شود، شاپان قهوه ای به دست می آید.

تغییر رنگ چوب های روشن به رنگ های تیره

در صورتیکه قصد دارید وسایل چوبی منزل خود را از رنگ های روشن به رنگ های تیره مثل قهوه ای تبدیل کنید از شاپان قهوه ای استفاده نمایید.

در زبان فارسی به شاپان رنگ روغنی آلکیدی گفته می شود. حتما دیده اید که برای رقیق کردن رنگ های روغنی آلکیدی از تینر استفاده می شود.

آستر کاری یا هما شاپان مستلزم شناخت ماده شاپان یا استفاده از یک آستری خوب بر سطح چوب می باشد. «آستری حلال در آب، آستری های فوری و رنگ های آستری روغنی» انواع مختلف آستری ها می باشد.

بیشترین کاربرد شاپان در تغییر رنگ چوب های روسی می باشد: چوب های روسی رنگ نخودی یا کرم دارند.

شاپان کاری از قدیم بوده است

استفاده از شاپان یا همان آسترکاری برای تغییر رنگ چوب تاریخی قدمتی طولانی دارد. این شویه به رنگ کاران چوب این امکان را می دهد تا بتوانند وسایل چوبی را به رنگ های مورد دلخواه مشتری تغییر بدهند.

طرز تهیه شاپان

برای تهیه شاپان قبل از هر چیز باید آن را رقیق کنید. برای این کار می توانید از مشتقات نفتی مانند نفت، تینر روغنی، گازوئیل و بنزین استفاده کنید.

اما به یاد داشته باشید که در رنگ کاری چوب و استفاده از شاپان بهترین حلال همان بنزین است.

چون شاپان جذب چوب شده لایه ایجاد نمی کند حلال باید به گونه ای باشد که زود تبخیر گردد و بنزین  این خاصیت را دارد.

گازوئیل و نفت اما مدت  زیادی روی چوب می مانند و گزینه خوبی نیست وسطح چوب را چرب می سازد و این در چسپیدن رنگ روی چوب مشکل ایجاد می نماید و رنگ بعد از مدتی پوسته می شود.

همین طور با گازوئیل و نفت نمی توان شاپان تیره تهیه کرد چون قابلیت حل شدن در این مشتقات نفتی کم است.

برای شروع کار مقداری کمی بنزین داخل یک ظرف بریزید و به طور تدریجی ماده شاپان را به آن اضافه کنید.

هر بار که شاپان را اضافه می کنید ماده را به خوبی هم بزنید. هرچه درصد بنزین به ماده شاپان بیشتر باشد، شاپان رنگ روشن تری به خود خواهد گرفت. به همین ترتیب هرچه شاپان بیشتری در مخلوط باشد، شاپان تیره تری به دست خواهد آمد.

شاپان مشکی پس از حل شدن در بنزین به رنگ گردویی و شاپان قهوه ای پس از حل شدن به رنگ فندقی تبدیل می شود.

استفاده از پارچه در شاپان کاری

اکنون که روش تهیه شاپان را یاد گرفتید زمان استفاده از این ماده رقیق شده روی سطح چوب می باشد.

یک تکه پارچه مخصوص تمیز کاری را بردارید و به شاپان آغشته کنید و سطح مورد نظر را به صورت صاف و یکدست آستر نمایید.

لباس های زیر مردانه بهترین پارچه ها برای این کار می باشد. اگر شاپان استفاده شده بر روی سطح از رنگ مورد نظر شما پررنگ تر بود پارچه را با کمی بنزین آغشته کرده روی سطح بمالید.

آستر استفاد شده بعد از یک تا دو ساعت خشک می شود. در حالت دقت داشته باشید هرچه پارچه پرز کمتری داشته باشد، آستری نهایی صاف تر خواهد بود.  

به هر صورت اینک که شاپان را شناختید می توانید خودتان و بدون مراجعه به رنگ کار چوب وسایل چوبی خود را تغییر رنگ دهید. به ویژه اگر وسیله چوبی شما از جنس چوب روسی به رنگ نخودی یا کرم باشد.