نوار مغز چیست و چگونه تفسیر میشود؟

همه ما با دیدن کاغذ های نوار مغز در ذهنمان این سوال ایجاد می شود که خطوط روی نوار مغز چیست و نشانگر چه علایمی است؟ برای آشنایی بیشتر با نوار مغز ما را همراهی کنید.

احتمالا تا به حال شما به مطب متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرده اید و دستگاهی که با آن روی کاغذها خطوط مواجی را ثبت می کند، دیده اید که به این خطوط ثبت شده نوار مغز می گویند.

نوار مغز چیست ؟

الکتروانسفالوگرافی Electroencephalography که به طور مختصر به ان EEG می گویند نوعی آزمایش است برای ثبت فعالیت سلول های مغز که به وسیله امواج الکترونیکی باهم در ارتباط هستند. برای این کار تعدادی الکترود ریز با روکشی که جنس آن نقره است به سر و یا حتی صورت متصل می کنند. امواج مغز به صورت الگوی مشخص سینوسی ظاهر می شود  و سپس سیگنال های دریافت شده  از مغز را به رایانه ارسال و رایانه نتیجه آن ها را ثبت می کند.

EEG یا همان نوار مغز به دستور پزشک متخصص مغز و اعصاب گرفته می شود تا با بررسی آن مشکلات بوجود آمده از اختلال فعالیت های سلول های مغز را شناسایی کند. بدین صورت که دکتر متخصص در نوار مغز ثبت شده در جستجوی یک الگوی نامنظم و غیر طبیعی است که این الگوی نامنظم بیان کننده اختلال هایی می باشد که در اثر مواردی چون : اختلالات تشنج همانند صرع، اختلالات خواب، تومور مغزی، آنسفالیت یا همان التهاب مغزی، مشکلات حافظه، صدمه مغزی و ضربه به سر، گیجی و کاهش سطح هوشیاری( زوال عقل)، سکته مغزی، آنسفالوپاتی، میگرن، خونریزی غیرطبیعی و هموراژیک، بافت مرده به دلیل انسداد جریان خون، مصرف مواد مخدر و یا الکل می باشد. .

همچنین زمانی که شخص در کما و یا در حال عمل جراحی می باشد فعالیت سلول های مغز به وسیله نوار مغز از مانیتور قابل مشاهده است. در هنگام گرفتن نوار مغز ممکن است کسی که روزها و یا حتی سال ها از تشنج او گذشته باشد، اختلالات بوجود آمده از آن در فعالیت های سلول های مغز روی نوار نمایان می شود و قابل تشخیص می باشد. همچنین نیز برای تایید شرایطی مانند مرگ مغزی به گرفتن نوار مغز احتیاج است. به طور کل با اندازه گیری امواج ثبت شده در نوار مغز، تشخیص و یا رد بیماری های گفته شده امکان پذیر می باشد.

آمادگی های لازم قبل از انجام نوار مغز چیست

موها در شب قبل شسته شود و ازهیچ گونه مواد آرایشی مانند ژل و یا اسپری برای مو استفاده نشود. حداقل ۸ ساعت قبل از گرفتن نوار مغز از مصرف نوشیدنی و یا غذای کافئین دار پرهیز شود. اگر دارویی مصرف می کنید حتما پزشک معالج خود را مطلع کنید. گاهی برای بهتر نشان دادن اختلالات به وجود آمده در برخی بیماری ها چون صرع، پزشک معالج از فرد درخواست می کند شب قبل از انجام تست کمترین زمان را به خواب اختصاص دهد و یا بر عکس، امکان دارد به شما آرام بخش تجویز شود تا قبل از گرفتن نوار مغز خواب و استراحت کافی داشته باشید.

نوار مغز چگونه انجام می شود

در هنگام انجام تست شخص ممکن است در حالت نشسته و یا خوابیده روی تخت قرار بگیرد. سپس تکنسین الکترود های ریز و کوچکی را به قسمت سر متصل می کند. همانطور که قبلا گفته شد باید سرو موها عاری از هرگونه چربی اضافه باشد زیرا برای اتصال الکترودها و ثبت دقیق و بهتر امواج دریافتی ممکن است از ژل مخصوص استفاده شود. با دریافت امواج مغز بوسیله الکترودها برای ثبت روی کاغذ به ماشین پلی گراف فرستاده می شود. در هنگام انجام تست تکنسین امکان دارد از شما در خواست کند بخوابید، چشم های خود را بازو بسته نماید، تنفس عمیق و یا سریع داشته باشید. همچنین در مواردی فرد در برابر نور زیاد و یا چشمک زن قرار می گیرد.

اقدامات پس از انجام نوار مغز

پس از اتمام مراحل انجام تست، تکنسین مربوطه الکترودها را از روی سر شما بر می دارد و محل اتصال الکترودهایی که با چسب و یا ژل مخصوص آغشته شده را شستشو می دهد. اگر پس از پایان تست دچار حمله عصبی نشدید، اجازه رانندگی دارید اما اگر تست در شب انجام شده بهتر آن است از رانندگی خودداری کنید. می توانید مصرف داروهای خود را پس از پایان تست شروع کنید. نوار مغز را به پزشک مربوطه ارجاع دهید.

نوار مغز چطور تفسیر می شود

تفسیر نوار مغز باید حتما توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب انجام گیرد. نتایج تفسیر، طبق نوسانات امواج ثبت شده مغز و پیدا کردن الگوهای ثبت شده خراب بیان می شود. اگر الگو های ثبت شده روی نوار مغز منظم و درست باشد نوار مغز نرمال و یا طبیعی است. باید گفت انجام حرکاتی چون باز کردن یه دفعه ای چشم ویا حرکاتی از این قبیل باعث می شود الگو تغییر کند که البته این چنین موارد عادی است و اختلال محسوب نمی شود. از همین رو تفسیر تست نوار مغز باید توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب صورت بگیرد.

با توجه به اینکه اگر شخص در جریان بیماری و مشکلات ناشی از آن قرار بگیرد، بسیار اهمیت دارد و باعث می شود تا شخص بداند با بیماری چگونه و چطور مقابله کند اما بهتر آن است که شما با پزشک معالج خود در رابطه با نتایج تفسیر نوار مغز، تمامی نگرانی ها و سوالات خود را مطرح کنید تا بتوانید با روش های صحیح به مقابله با بیماری و مشکلات ناشی از آن بپردازید.

تمام مطالب ذکر شده در این مقاله برای این بود تا بدانید نوار مغز چیست و چطور و چرا انجام می شود. این نکته را هم فراموش نکنید که انجام این تست هیچ گونه عارضه ای  در پی ندارد فقط  درافرادی که مبتلا به صرع هستند به دلیل تحریک مغز( مانند نور چشمک زن و یا شدید و…) سبب بروز تشنج می شود. پس اگر پزشک معالجتان انجام این تست را برای شما تجویز کرده است هرچه زودتر به انجام آن اقدام کنید. هرگونه کوتاهی در انجام به موقع نوار مغز امکان دارد بیماری شما پیشرفت کند و درمان آن طولانی تر شود.