موش آنتچینوس چیست؟ این موش عجیب استرالیایی را بشناسید!

اگر تصور می کنید که تنها موجود کیسه دار در دنیا کانگروهای استرالیایی هستند سخت در اشتباه هستید. موش آنتچینوس جانداری کوچک است که او نیز همانند کانگروها دارای کیسه ای برای نگهداری از کودکان خود می باشد.

بر حسب اتفاق این موش کوچولو که تنها از نظر ظاهری شبیه موش ها است نیز در سرزمین استرالیا و جزایر اطراف آن زندگی می کند بومی همین سرزمین محسوب می شود. البته جای تعجب هم نیست. زیرا که استرالیا سرزمین موجودات منحصر بفردی همچون موش آنتچینوس می باشد. در این مقاله می خواهیم درباره این موجود دوست داشتنی سخن بگوییم.

موش آنتچینوس چیست

موش آنتچینوس یا «انتیکاینس» (Antechinus) نوعی جانور کیسه دار گوشتخوار است. این جانور در زیر مجموعه تیره ستبردمان (Dasyuridae) قرار می گیرد. این جانور به صورت بومی در کشور استرالیا، جزیره تاسمانی و شماری دیگر از جزایر اطراف استرالیا و همچنین گینه نو زندگی می نماید.

این جانور و گونه های زیر مجموعه آن در بعضی مواقع «موش کیسه دار پا پهن»، «موش جیب دار»، «موش صحرایی» و یا «آنتچینوس ستیزه جو» نیز گفته می شود. البته این نام ها را بومیان محلی بر این جانور گذاشته اند و نام علمی آن همان آنتچینوس یا انتیکاینس است.

موش آنتچینوس از نظر ظاهری تشابه بسیاری به موش ها و جانوران حشره خوار دارد. آنتچینوس دارای پوستی خزه ای زبر و متراکم همانند جوجه تیغی می باشد. آن ها به طور کلی خاکستری یا مایل به قهوه ای هستند و با گونه های دیگر مشابه خود متفاوت می باشند. دم این جانور نازک و کم رنگ است و اندازه آن متغیر می باشد. در بعضی گونه ها دم جانور کمی کوتاه تر از طول بدن و در بعضی دیگر از گونه ها کمی بلندتر از طول بدن است.

همچنین سر آن ها مخروطی شکل است و گوش های شان بسته به نوع گونه شان کوچک تا متوسط می باشند. برخی از گونه های آنتچینوس دارای یک پوزه نسبتاً طولانی و باریک هستند که ظاهری زیبا به آنها می دهد. طول گونه های مختلف این موش از ۱۲ سانتیمتر تا ۳۱ سانتیمتر متغیر است. آن ها در هنگامی که به طور کامل رشد کرده اند ۱۶ تا ۱۷۰ گرم وزن دارند. موش کیسه دار فرز کوچکترین گونه شناخته شده و موش کیسه دار دودی بزرگ ترین گونه آنتچینوس است. نوع نر این جانور معمولاً بزرگتر و سنگین تر از نوع ماده آن است.

شماری از گونه های آنتچینوس به طور کامل روی زمین زندگی می کنند و تنها در سطح زمین به شکار می روند. اما شمار دیگری از گونه ها به طور کامل بالارونده هستند و اکثر آن ها در حفره های تنه درخت ها لانه های خود را می سازند. آن ها معمولا در جنگل ها، بیشه زارها و جنگل های بارانی و همچنین ارتفاعات و چمنزارها سکونت دارند. اکثر گونه های آنتچینوس در سواحل شرقی استرالیا و در امتداد رشته کوه بزرگ جدا کننده زندگی می کنند. همچنین در جنوب غربی استرالیا نوعی موش آنتچینوس به نام «موش کیسه دار پا زرد» حضور دارد. نوعی آنتچینوس دیگر نیز به نام «موش کیسه دار حنایی» در شمال استرالیا و در حوالی خلیج کارپنتاریا زندگی می کند.

رژیم غذایی

موش آنتچینوس حشره خوار و شکارچی هستند و از حشراتی همانند عنکبوت ها، سوسک ها و لاروهای آن ها و همچنین شپش ها تغذیه می نمایند. اما ترکیب دقیق رژیم غذایی آن ها می تواند بر اساس گونه ها و زیستگاه ها متفاوت باشد. آمفیپودها، میلی پلاس و سانتریپس نیز در رژیم غذایی آن ها بسیار متداول است.

یافته های پژوهش گران نشان می دهد که پس از وقوع آتش سوزی در زیستگاه آنتچینوس «مورچه ها» محوریت رژیم غذایی آن ها را تشکیل می دهند. این امر به این دلیل است که مورچه ها تنها حشراتی هستند که پس از آتش سوزی در تعدادی زیاد در دسترس هستند.

طبقه بندی موش آنتچینوس

در حال حاضر ۱۵ گونه شناخته شده موش آنتچینوس همراه با تعدادی زیر گونه کشف شده اند. در حالی که چند گونه از آنتچینوس گینه نو توسط محققان شناسایی شده بودند، با این حال، آن ها دوباره در تیره «ستبردم کوتاه پشم» (Murexia longicaudata) طبقه بندی شدند. همچنین روابط میان گونه های آنتچینوس همچنان توسط دانشمندان در دست بررسی است.

در حال حاضر تبارشناسی پذیرفته شده توسط دانشمندان به وجود چهار کلاد (شاخه) در گونه آنتچینوس معتقد است. این چهار کلاد به طور کلی از گونه هایی با توزیع جغرافیایی مشابه تشکیل می شوند.

کلاد ۱ موش آنتچینوس
موش کیسه دار باتلاق (Antechinus minimus)
موش کیسه دار دودی (Antechinus swainsonii)
موش کیسه دار دودی سرزمین مرکزی (Antechinus mimetes)
موش کیسه دار دودی شبه جزیره تاسمانی (Antechinus vandycki)
موش کیسه دار دم سیاه (antechinus arktos)

کلاد ۲ موش آنتچینوس
موش کیسه دار اترتون (Antechinus godmani)

کلاد ۳ موش آنتچینوس
موش کیسه دار فرز (Antechinus agilis)
موش کیسه دار استوارت (Antechinus stuartii)
موش کیسه دار زیراستوایی (Antechinus subtropicus)

کلاد ۴ موش آنتچینوس
موش کیسه دار استوایی (Antechinus adustus)
موش کیسه دار حنایی (Antechinus bellus)
موش کیسه دار پا زرد (Antechinus flaviceps)
موش کیسه دار دارچین (Antechinus leo)
موش کیسه دار سر خاکستری (antechinus argentus)
موش کیسه دار پا محکم (antechinus mysticus)

تولید مثل آنتچینوس

موش آنتچینوس در مقایسه با سایر گونه های جانوری روی کره زمین یک سیستم تولید مثل بسیار غیرمعمول دارد. آنتچینوس ماده یک بار در سال آن هم در یک دوره کوتاه سه هفته ای آماده جفت گیری می شوند. نوع نر آنتچینوس پس از جفت گیری مرگ را تجربه می کنند. ادامه زندگی نوع نر فقط در موارد بسیار نادری مشاهده شده است.

در اغلب موارد نوع ماده آنتچینوس در طول دوره زندگی خود دو بار و در بعضی موارد سه بار جفت گیری می کند. همچنین دوره بارداری آنتچینوس با توجه به گونه های مختلف چیزی در حدود ۲۵ تا ۳۵ روز به طول می انجامد. فرزندان پس از گذشت حدود ۹۰ تا ۱۰۰ روز، بسته به نوع گونه، مستقل می شوند. این دوره رشد و نموی در مقایسه با سایر جانوران نسبتاً طولانی محسوب می شود.