مضرات نورهای مصنوعی برای سلامت انسان ها چیست؟

آیا چیزی درباره مضرات نورهای مصنوعی می دانید؟ نور مصنوعی چیست؟ فرق نور مصنوعی و نور طبیعی چیست؟ اگر این سوالات ذهن شما را نیز به خود مشغول کرده است پس برای یافتن پاسخ آن ها با ما همراه باشید.

منبع نور می تواند هم طبیعی و هم مصنوعی باشد. منبع نور طبیعی خورشید است و لامپ هایی که در اطرافمان قرار دارند منابع نور مصنوعی می باشند. نور در واقع ذرات انرژی الکترورمغناطیسی است. در نور طبیعی این ذرات انرژی از خورشید ساطع می گردد و در نور مصنوعی این ذرات انرژی از منابع دیگری همچون لامپ ها تامین می گردد. صرف نظر از منبع، نور تاثیر به سزایی در زندگی مان دارد.

نور طبیعی و نور مصنوعی

همانطور که گفتیم نور طبیعی توسط خورشید تولید می گردد و از طیف های رنگ تشکیل می شود. مجموعه این طیف های رنگ نوری را تشکیل می دهد که هر روزه ما مشاهده می کنیم. اما بخش هایی از این نور قابل رویت نیست. در یک انتهای طیف های رنگ نوری با طول موج کوتاه و نزدیک به رنگ بنفش قرار دارد که فرابنش خوانده می شود و در انتهای دیگر آن طول موج های بلند قرار دارد که نزدیک به رنگ قرمز هستند و فروسرخ نام دارند. طیف کامل نور که شامل طیف های مرئی و نامرئی می باشد و توسط خورشید تولید می گردد، برای ادامه حیات تمامی جانداران و گیاهان ضروری است. گرچه قرار گیرفتن بیش از اندازه در برابر نور خورشید می تواند اثرات بد بسیاری بر ارگانیسم های زنده بگذارد.

نور مصنوعی بوسیله انسان ساخته شده است که از منبعی بجز خورشید تولید می گردد. مطمئنا اگر به جز خورشید منبع دیگری برای روشنایی نبود، زندگی انسان با چالش های بسیاری روبرو می شد. نور مصنوعی اغلب برای ایجاد روشنایی در اوقات تاریکی استفاده می شود. یکی از مهمترین ویژگی های نور مصنوعی آن است که می توان آن را بر اساس نیازهای انسان تنظیم و کنترل نمود. انسان قادر است شدت، مقدار و کیفیت نور مصنوعی مورد نیاز خود را با توجه به شرایط محیطی تغییر دهد. اما طیف رنگ و طول موج های نور مصنوعی به جامعیت نور طبیعی نیست و از فواید نور طبیعی محروم است. در نتیجه جانداران و گیاهانی که برای زمان زیادی در معرض این نور قرار بگیرند تحت تاثیر مضرات نورهای مصنوعی از نظر سلامتی دارای مشکل می شوند.

مضرات نورهای مصنوعی

در سال های گذشته تحقیقات بسیاری بر روی تاثیر روشنایی های مصنوعی بر سلامت انسان و مضرات نورهای مصنوعی انجام شده است. تفریبا تمامی این تحقیقات حاکی از آن است که مضرات نورهای مصنوعی بسیار بیشتر از آن چیزی می باشد که تصور می شده است. در ادامه به شماری از مضرات نورهای مصنوعی اشاره می کنیم.

مضرات نورهای مصنوعی برای خواب

یکی مضرات نورهای مصنوعی تاثیر آن برای روی خواب انسان است. بر اساس تحقیقات دانشمدان قرار گرفتن انسان در معرض نورهای مصنوعی در فاصله زمانی میان غروب خورشید تا هنگام خواب بر کیفیت خواب او تاثیر گذار می باشد و از سوی دیگر می تواند خطر ابتلا به فشار خون و دیابت را بالا ببرد.

در جریان تحقیقاتی که روی ۱۱۶ نفر که قبل از خواب در معرض نور مصنوعی قرار گرفته بودند، انجام شد، میزان هورمون ملاتونین موجود در خون آن ها اندازه گیری گردید. هورمون ملاتونین هنگام شب در مغز ترشح می گردد و چرخه خواب و بیداری هر شخص را تنظیم می کند. بر اساس این تحقیقات قرار داشتن در معرض نورهای مصنوعی پیش از خواب، زمان تولید ملاتونین را در حدود ۹۰ دقیقه کوتاه تر می نماید. از سوی دیگر اگر شخصی در زمان خواب در معرض نورهای مصنوعی باشد میزان تولید ملاتونین در مغز او بیش از پنجاه درصد کاهش می یابد.

همچنین اشخاصی که اتاق خواب خود را به شکل کامل تاریک نمی کنند و در معرض نورهایی همانند نور صفحه تلویزیون و مانیتور، چراغ مطالعه و چراغ خواب و یا نوری که از خیابان ها و خارج خانه وارد اتاق خواب می شوند می خوابند، با توقف ترشح هورمون ملاتونین روبرو می گردند.

مضرات نورهای مصنوعی و بروز سرطان

یکی دیگر از وظایف هورمون ملاتونین کاهش تولید استروژن در هنگام شب است. استروژن ریسک ابتلا به سرطان های بدخیم را بالا می برد. با قرار گرفتن انسان در معرض نورهای مصنوعی در هنگام شب هورمون ملاتونین کاهش پیدا می کند و این امر موجب می شود بالانس استروژن را تغییر کند.

به گفته دانشمندان، کار دائمی در شیفت شب و قرار داشتن در معرض نورهای مصنوعی خطر مبتلا شدن به سرطان سینه را تا ۵۰ درصد بالا می برد. از سوی دیگر کارمندهایی که برای پانزده سال به صورت چرخشی حداقل سه شب در ماه را کار می کنند، ۳۵ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.

همچنین تحقیقات نشان می دهد که خوابیدن مدام در مکانی با لامپ هاى روشن و کار کردن و بیداری های بلند مدت در شب مى تواند سبب بالا رفتن خطر ابتلا به بیمارى قلبى، افسردگى و سرطان سینه در زنان گردد.

نورهای مصنوعی و بیماری های روانی

به عقیده دانشمندان به این دلیل که ساعت درونی بدن که مسئولیت کنترل سیستم های زیسـتی و ضرب آهنگ رفتـاری همانند چرخه خواب و بیداری، حرارت بدن و غیره را بر عهده دارد و با طلوع و غروب خورشید در هماهنگی می باشد تحت تاثیر نورهای مصنوعی که در روند طبیعی شب و روز ایجاد خلل می کنند، موجب بروز افسردگی، کاهش تمرکز، استرس، تضعیف دستگاه ایمنی بدن و کاهش آستانه تحمل در انسان می گردند.

جلوگیری از مضرات نورهای مصنوعی

نورهای مصنوعی باید به شکلی استفاده شوند که کمترین اختلال را با ساعت بدن داشته باشد. بهترین شیوه برای روشن کردن یک مکان، استفاده از نور طبیعی روز است. اگر در مکانی پنجره وجود ندارد، می بایست از نوری غیردرخشنده و روشن استفاده گردد که برای ساعت بدن نور روز طبیعی تداعی گردد. فضای داخلی مکان ها در شب می بایست تاریک باشد. استفاده از نور در این مکان ها باید به سوی استفاده از نورهای زرد یا نارنجی برود. برقراری تاریکی مطلق به هنگام خواب بسیار مفید است. همچنین تلوزیون و چراغ خواب نمی بایست به هنگام خواب روشن باشد.