سکویا؛ درخت غول پیکر

بدون شک تماشای درختی به ارتفاع ۸۵ متر برای هر انسانی شادی آفرین است و چنان شور و شعفی به بیننده دست می دهد که وصفش در کلمات و جملات نمی گنجد.

این درختان غول پیکر امروزه اما در گروه گیاهان در معرض خطر قرار گرفته است چراکه هم در سده نوزده میلادی مهاجران تعداد زیادی از این درختان را قطع کردند و هم بلایای طبیعی مثل آتش سوزی نسل این درخت سرخ چوب را تهدید می کند. از سوی دیگر جانوری به نام لمورهای دم حلقه ای که از نهال درخت سکویا تغذیه می کند اجازه رشد و بلوغ را به این درخت نمی دهد.

مشخصات درخت سکویا

درخت سکویا با نام های دیگر « درخت ماموت، سرخ چوب غول پیکر و درخت عظیم کالیفرنیا» درختی ست با برگ های سوزنی از شاخه مخروطیان، رده نازویان، راسته کاجیان، تیره سرویان و سرده درختان غول می باشد.

ایالت کالیفرنیا در امریکا بیشترین تعداد این درختان را در خود جای داده است. درخت غول، سرخ چوب ساحلی و سرخ چوب پگاه در تیره سرویان از گونه ریزتیره ای وجود دارد.

نام سکویا در کل هم برای درخت  غول و هم برای سرخ چوب ساحلی به کار می رود. جنگل ملی سکویا قدیمی ترین نوع درختان سکویا با عمر ۳۰۰۰ سال را در خود جای داده است. ارتفاع این نوع درخت غول پیکر که از بزرگترین درختان جهان به شمار می رود به ۵۰ تا ۸۵ و محیط دور بدنه آن به ۱۵ متر می رسد.

پارک ملی سکویا اقیانوسی پر از درختان غول پیکر است و هرچه فروتر می روید درخت به طور معجزه آسایی بلندتر و بلندتر می شود، محیط  بدنه چند ده متری و شاخ و برگ های بلند که ۲۵ طبقه بالاتر از سر انسان می رسد سرزمینی واقعی متشکل از این درختان را به وجود آورده است. اندازه ارگانیسم از جمله جرم، حجم، مساحت، طول و ارتفاع این بزرگترین موجودات روی زمین با توجه به تعاریف مختلف فرق می کند.

زمان زیاد برای رشد

درخت سکویا با آن زیبایی منحصر به فردش که بزرگترین موجودات زنده گیاهی در جهان به شمار می رود برخی ویژگی های خاص خود را دارد: یکی از ویژگی های خارق العاده این درخت این است که برای رسیدن به ارتفاع ۷۶ متری ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سال زمان نیاز است.

فانی بودن چیزی شبیه یک نیروی الهی از مشخصات دیگر این درخت غول پیکر به شمار می رود: جان مویر فیلسوف معروف زمانیکه مشغول قدم زدن در بین این درختان بود به این ویژگی بزرگ در درخت سکویا پی برد، یک جادوی عجیب که تا حدودی قابل انتظار بود.

سکویا و رشد گروهی

اگر از جمه انسان هایی هستید که به جنگل گردی علاقه دارید این نکته را باید بدانید که این درختان در گروه های بزرگ رشد می کند و هر دسته شامل هزاران درخت می باشد. برخی از این درختان در جنگل به راحتی قابل رویت هستند در حالیکه برای پیدا کردن بعضی دیگر باید ساعت ها در دل جنگل وحشی قدم بزنید.

بذر میوه درخت سکویا

یکی دیگر از ویژگی های منحصر به فرد درخت سکویا بذر میوه های آن است که ۴ تا ۷ سانتی متر بلندی دارد و ۱۸ تا ۲۰ ماه وقت لازم است تا به بلوغ برسند. بذر این درخت به طور معمول سبز باقی مانده و به مدت بیست سال بسته خواهند ماند.

هر میوه ۳۰ تا ۵۰ پوسته مارپیچ دارد که به طور مرتب در کنار هم قرار گرفته اند. هر میوه به طور متوسط ۲۲۰ بذر دارد. چوب درخت سکویا در برابر فرسایش مقاوم است اما چون شکننده و فیبری ست برای ساخت و ساز مناسب نمی باشد. در بسیاری از نقاط دنیا از این درخت برای تزئین استفاده می کنند.

این درخت در بسیاری از مناطق اروپای غربی و جنوبی، شمال غربی اقیانوس آرام، آمریکای شمالی و جنوب غربی، جنوب ایالت متحده، جنوب شرقی استرالیا، نیوزیلند و مرکز و جنوب شیلی رشد می کند.

درخت سکویای شرمن

درخت شرمن نام بلندترین درخت سکویاست که به افتخار ژنرال شرمن انگلیسی روی این درخت گذاشته شده است: ارتفاع این سکویای غول پیکر به حدود ۸۵ متر می رسد، حجم تنه آن در سال ۲۰۰۲ در حدود ۱۴۸۷ متر مکعب تخمین زده شده بود که درخت شرمن را به بزرگترین ارگانیسم غیرجنسی برحسب حجم در دنیا تبدیل نموده بود.

این درخت که در پارک ملی سکویا قرار گرفته در حدود ۲۳۰۰ تا ۲۷۰۰ سال سن دارد. قطر تنه درخت شرمن به ده متر می رسد و فضایی در حدود سی متر را اشغال کرده است و حدود هفده مرد بالغ باید دست به دست هم بدهند تا بتوانند دور تنه آن را بگیرند.

وقتی بزرگترین شاخه پادشاه جنگل شکست

درخت شرمن که بزرگترین درخت سکویای جهان می باشد دارای شاخه های بزرگ و شگفت انگیز می باشد و زمانیکه در سال ۲۰۰۶ بزرگترین شاخه آن بر اثر طوفان شکست یک چوب به قطر ۸ متر و طول ۵ متر و ۳۰ سانتی متر روی زمین افتاد.

حوادث طبیعی مانند طوفان یکی از تهدید های بزرگ برای این درخت غول پیکر به شمار می رود و به گفته زیست شناسان هنگام طوفان چاره ای جز شکسته شدن شاخه های کلان این درخت وجود ندارد، البته شکسته شدن شاخه های درخت مشکلی برای آن ایجاد نمی کند و این یک امر طبیعی به شمار می رود.

البته لقب بزرگ ترین درخت جنگل یا پادشاه جنگل از ابتدا مال درخت شرمن نبود و در سال ۱۸۴۵ میلادی درخت بزرگ دیگری به نام درخت مادر جنگل که در پارک درختان بزرگ ایالت کالوارس قرار داشت این لقب را به خود اختصاص داده بود. برخی از دوست نماهای طبیعت که طرفداران افراطی درخت مادر بودند این درخت را بریدند و از تنه آن قایقی ساختند و برای خودنمایی به دور دنیا فرستادند. این روش اگرچه اقدامی ناخوشایند بود اما سبب شد توجه بیشتری به درختان جلب گردد.

به هر صورت اینک که با درخت سکویا آشنا شدید، می توانید به راحتی چشمان خود را ببندید و درختانی را تصور کنید که فوق العاده پهن و بلند هستند و اندازه یک شاخه آن به اندازه یک درخت معمولی ست. ممکن است در برخی نقاط دنیا این درخت به صورت مصنوعی کشت شوند اما نوع واقعی آن در پارک ملی پوسمیت در آمریکا قرار گرفته است.