رمضان؛ فرصتی برای دینداری

«حفظ دین در عصر حاضر مثل حفظ جان در عصر ژوراسیک است» این جمله رو یکی از دوستان قدیمی همیشه به ما می گفت، اون موفع ها درک درستی از این حرف نداشتم، ولی وقتی از فضای معنوی ای که زمان تحصیلم در ان حضور داشتم فاصله گرفتم، و بیشتر در بین عموم مردم و فضای کلی جامعه قرار گرفتم، معنی این کلام رو بخوبی درک کردم.

این روزها به برکت مشکلات فراوان اقتصادی و مالی و …. مردم زمان کمتری برای فکر کردن به معنویات دارند؛ و دغدغه اصلی مردم، تأمین مایحتاج روزانه و سیر کردن شکم خانواده ها شده و زمان کافی برای رشد و اندیشیدن و دینداری وجود ندارد.

کرونا و همه گیری این بیماری مسری، بیکاری، تورم و گرانی، نبود روحیه شادی و نشاط در جامعه، نبود تفریح کافی برای جوانان و هزاران هزار مشکل دیگری که خانواده ها را درگیر خود کرده و سبب شده که کمتر کسی به تعالی و رشد معنوی بیندیشد، و بجز فشر خاصی از جامعه که در شهرهایی با رویکرد دینی و مذهبی زندگی می کنند، روحیه توکل و توسل و میل به عبادت و معرفت در سایر افراد جامعه بشدت رو به کاهش است.

با این حال رمضان فرصت مناسبی است برای کسانی که دغدغه دینداری مردم را دارند و برایشان مهم است که شرایط را برای رشد معنویت و گسترش روحیه عبادت و روزه داری و تعبد آماده کنند.

فرقی نمی کند که صاحب مقام و موقعیت و و مسؤلیتی هستیم یا صرفا پدر و مادری هستیم که دغدغه رشد و تعالی فرزندان مان را داریم، هر کدام از ما می توانیم به اندازه توانمان تأثیرگذار باشیم در گسترش روحیه دینداری در میان دیگران.

هر کسی می تواند از خودش شروع کند، تهذیب و مراقبه، خودسازی و خودآگاهی و… چنانکه با کمی تأمل و تفکر در ادعیه روزهای ماه مبارک رمضان می توانیم به جلای روحی خود و در نتیجه گسترش معنویت در میان نزدیکان مان کمک کنیم.

چنانکه در دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان چنین می خوانیم:
«اللهمّ اجْعَلْنی فیهِ من المُسْتَغْفرینَ واجْعَلْنی فیهِ من عِبادَکَ الصّالحینَ القانِتین واجْعَلْنی فیهِ من اوْلیائِکَ المُقَرّبینَ بِرَأفَتِکَ یا ارْحَمَ الرّاحِمین. »

«خدایا قرار بده مرا در این روز از آمرزش جویان و قرار بده مرا در این روز از بندگان شایسته و فرمانبردارت و قرار بده مرا در این روز از دوستان نزدیکت به مهربانی خودت‌ ای مهربان‌ترین مهربانان.»

در این دعا ما از خداوند بزرگ و مهربان میخواهیم که ما را جزو کسانی قرار بدهد که استغفار می کنند، حالا استغفار از چی؟ اصلا استغفار به چه کاری میاد؟ استغفار کنم که چی بشه؟

در جواب این سوالات فقط باید یه نگاه به زندگی هامون بندازیم، نگاهی به رفتارمون در طول روز با خانواده با دوستان با زیردستان، رفتارمون با عزیزان مون، کارهایی که باید می کردیم و نکردیم، و کارهایی که نباید کردیم و انجام دادیم، گناهانی که خواسته یا ناخواسته انجام دادیم.

وقتی استغفار و طلب آمرزش از خدای بزرگ همگانی بشه و منِ نوعی حالا چه یک انسان عادی باشم و یا یک مقام و صاحب مسؤولیت و کاره ای در نظام، به گناهانم و به رفتارم و کردارم فکر کردم و از انجام آنها پشمیان باشم و با ندامت سر به دعا بردارم و از خدا بخوام که من رو ببخشه، باعث میشه که وقتی که دوباره خواستم اون کار رو انجام بدم، حس ندامت قبل از انجام کار بیاد و بازدارندگی ایجاد کنه و مانع از انجام دوباره گناه بشه.

در روایات هم داریم که «من اکثرالاستغفار» کسی که زیاد استغفار کند؛ «جعل الله له من کل همٍ و غمٍ فرجا» اگر غم و غصه دارد، غم و غصه‌اش بیرون می‌آید و «من کل خوفٍ امنا» و از هر ترسی در امان است و «من کل ضیق ٍ مخرجا» و از هر سختی و ناراحتی خارج میشه.

اگر بخواهیم عمیق تر به مسأله استغفار نگاه کنیم مسائل زیادی هست که قابل تأمل هستند از جمله اینکه استغفار مراحلی داره که و شرایطی داره که باید به آنها عمل بشه از جمله این شرایط می توان به پشیمانی و ندامت از ته ته دل و عزم و اراده جدی در ترک گناه و ادا کردن حقوقی که ضایع کردی و… اشاره کنیم.

شاید این شرایط در نگاه اول خیلی سخت بنظر بیان و فرد رو از طلب استغفار منصرف کنه، ولی در نهایت باید از جایی شروع کنیم به تغییر کردن، و چه فرصتی مناسب تر از ماه مبارک رمضان که به فرموده ی خدای تعالی، شیاطین در غل و زنچیرند و درهای رحمت الهی باز هستند و بهترین فرصت برای ساختن دوباره خودمون و زندگی هامون هست.

بیائین در قدم اول استغفار زبانی رو شروع کنیم و خودمون را عادت بدیم به اینکه جزو مستغفرین و آمرزش خواهان باشیم، و این را باور داشته باشیم که یاد خدا اینقدر آرامبخش هست که روح رنجور ما رو آرام کنه و به تدریج شیرینی و حلاوت عبد بودن و با خدا بودن رو در اعماق وجودمون پخش کنه.

قدم بعدی ای که هر کدام از ما می توانیم برای گسترش معنویت و دینداری برداریم، تغییر در سبک زندگی هامون هست.

ماه رمضان واقعا فرصت مناسبی هست که سبک زندگی مون رو تغییر بدیم و این ماه فرق جدی و اساسی با بقیه ماهها و روزهای سال داشه باشه. اینکه ما این ماه رو متفاوت از سایر ماهها بدونیم باعث میشه که زمینه توجه معنوی به اهمیت این ماه و شب قدری که در این ماه قرار داره فراهم بشه.

همه ما بخوبی از اهمیت شب قدر که بهتر از هزار ماه هست می دونیم ، پس بیائید سعی کنیم این شبها و این روزها رو درک کنیم و از دست شون ندیم.

سعی کنیم در این ماه برنامه های روتین و روزانه و عادی مون رو کمی کاهش بدیم و سعی کنیم در این ماه بیشتر عبادت کنیم و دعا کنیم، مطالعه کنیم و به حقیقت و ماهیت زندگی هامون بیشتر فکر کنیم.