معرفی کتاب داستان راستان شهید مطهری

این مقاله از کافه نبات به معرفی کتاب داستان راستان شهید مطهری می پردازد. آشنایی با این ا ثر گرانبها می تواند پاسخگوی بسیاری از مسائل و مشکلات کودکان و نوجوانان باشد. همراه ما باشید تا با این اثر بیشتر آشنا شوید.

کتاب داستان راستان شهید مطهری

داستان راستان کتابی است که توسط استاد شهید آیت ا… مطهری به ظاهر برای کودکان نوشته شده است.

از ویژگی های کلی اثر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• این اثر شامل دو جلد است که در هر جلد آن ۷۵ داستان گنجانده شده است.
• برنده جایزه یونسکو در سال ۱۳۴۴ هجری شمسی شده است.
• منابع داستان‌های کتاب از کتب احادیث، تواریخ و سیره و با زبانی ساده و مفید برای طبقه جوان است.
• داستان راستان کتابی به صورت حکایت و داستان است، نه به صورت بیانی؛ و داستان‌ها نیز براساس واقعیت هستند.

اگر چه مخاطب این کتاب هم می تواند خواص جامعه باشند و هم عوام، اما استاد مطهری منظور اصلی خویش را در نگارش کتاب طبقه عوام از جمله نوجوانان می دانند.

گروهی از دوستان استاد مطهری درزمان نگارش کتاب، ایشان را مورد ملامت قرار داده و با اظهار تأسف، از او می خواهند که دست از این کار ساده بردارد و به کارهای علمی مهمتری مشغول شود!

برخی نیز به ایشان پیشنهاد می کردند که “لااقل این کتاب را با نام خودت منتشر نکن!” پاسخ استاد به این عده از خواص، پاسخی مستدل و خواندنی است. که به آن اشاره می کنیم:

استاد مطهری در مقدمه جلد اول کتاب داستان راستان دربیان شرح دلنشین و در عین حال غم انگیز گفت و گو با برخی دوستان ساده اندیش، از نوع تفکر آنان به عنوان یک بیماری اجتماعی نام می برد که به صورت یک انحراف بزرگ از تعلیمات عالیه اسلامی در جامعه شکل گرفته و شیوع پیدا کرده است.

از نظر استاد مطهری، جبران فقر در خصوص کتابهای مفید و سودمند، وظیفه ای است که باید مورد توجه علما و اندیشمندان مسلمان قرار گیرد و مقیاس بزرگی و کوچکی کار، به نتیجه و اثر آن بستگی فراوان دارد.

استاد مخاطب خویش را در این کتاب عوام قرار داده است زیرا تنها این طبقاتند که میلی به عدالت و انصاف، و خضوعی در برابر حق و حقیقت در آنها موجود است. و صلاح و فساد طبقات اجتماع را در یکدیگر مؤثر می داند.

شهید مطهری با نقل بقسمتی از فرمان حکومتی مولای متقیان حضرت علی بن ابیطالب(ع) به مالک اشتر نخعی، چنین نتیجه گیری می کند: این فکر غلطی است از یک عده طرفداران اصلاح که هر وقت در فکر یک کار اصلاحی می افتند، زعمای هر صنف را در نظر می گیرند، و آن قله های مرتفع در نظرشان مجسم می شود و می خواهند از آن ارتفاعات منیع شروع کنند.

نثر روان و بی تکلف شهید مطهری در این کتاب بیان کننده این مطلب است که ایشان در نگارش این کتاب درصدد کسب اسم و رسم نبوده، بلکه درد دین و جوابگویی به خلأ موجود در این زمینه، انگیزه خلق و نگارش این اثر شده است. (داستان راستان شهید مطهری)

تاریخ نگارش جلد اول این کتاب سال ۱۳۳۹ و تاریخ نگارش جلد دوم آن سال ۱۳۴۳ ذکر شده است. این کتاب در شمار معدود آثاری است که به محض چاپ با استقبال کم نظیری روبرو شده و درمدرت زمان کمی به چاپهای متعدد رسیده است.

استقبال مردم به این کتاب به قدری زیاد بود که از شهرت و محبوبیت زیادی برخوردار شد و انگیزه ای شد که پس از شهادت استاد، نویسندگان و محققان به سراغ سایر آثار استاد بروند و داستانهایی را که وی در ضمن سخنرانیها و یا تألیفاتشان به آنها استناد و استشهاد کرده بودند، را استخراج نموده و به عنوان کتابی مستقل در ادامه “داستان راستان” چاپ و منتشر نمایند.

کتاب “حکایتها و هدایتها” که به اهتمام محمدجواد صاحبی گردآوری و به چاپ رسیده، نمونه ای از این اقدامات است که بیانگر میزان تأثیر داستان راستان شهید مطهری در سطح جامعه است.

از سوی دیگر تأثیرگذاری این کتاب به همین تلاشها محدود نشده است و چه بسیار نویسندگان و پژوهشگرانی که با الهام از این سبک و سیاق، به نگارش آثاری در این باره پرداخته اند.

درباره نویسنده

این مطلب ممکن نیست که از داستان راستان شهید مطهری سخن بگوئیم ولی از نویسنده سخنی به میان نیاید، در ادامه به شحر مختصری از زندگی استاد مطهری می پردازیم:

استاد شهید آیت‌ الله مطهری در ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ هجری شمسی در فریمان واقع در ۷۵ کیلومتری شهر مقدس مشهد در یک خانواده اصیل روحانی چشم به جهان گشود.

ایشان پس از طی دوران طفولیت به مکتبخانه رفته و به فراگیری دروس ابتدایی می‌پردازد. در سن دوازده سالگی به حوزه علمیه مشهد عزیمت نموده و به تحصیل مقدمات علوم اسلامی اشتغال می‌ورزد.

در سال ۱۳۱۶ علی‌رغم مبارزه شدید رضاخان با روحانیت و علیرغم مخالفت دوستان و نزدیکان، برای تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه قم می‌شود.

در دوره اقامت پانزده ساله خود در قم از محضر مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی (در فقه و اصول) و حضرت امام خمینی ( به مدت ۱۲ سال در فلسفه ملاصدرا و عرفان و اخلاق و اصول) و مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبائی (در فلسفه: الهیات شفای بوعلی و دروس دیگر) بهره می‌گیرد.

نامگذاری کتاب

نامگذاری هر کتاب، معمولا از نگاه نویسنده ماجرا و علت و انگیزه ای دارد که عمدتا جالب و شنیدنی است. در خصوص نام گذاری کتاب داستان راستان شهید مطهری خود چنین می گوید:

«نام این کتاب را به اعتبار اینکه غالب قهرمانان این داستانها کسانی هستند که راست رو و بر صراط مستقیم می باشند و در زبان قرآن کریم “صدیقین” نامیده شده اند… و از آن جهت هم که معمولاً طالبان و خوانندگان این گونه داستانها افرادی هستند که می خواهند راست گام بردارند، و این کتاب برای آنها و به خاطر آنهاست، ما این داستانها را می توانیم داستان راستان بدانیم. گذشته از همه اینها، چون این داستانها ساخته وهم و خیال نیست، بلکه قضایایی است که در دنیا واقع شده و در متون کتبی قضایای حقیقی با کمال صداقت و راستی و امانت ضبط شده، از این رو مناسب بود که ماده راستی را در جزء نام این کتاب قرار دهیم.»