خاویار چیست و چگونه به دست می آید؟

خاویار از آن دسته مواد خوراکی است که علی رغم مفید و پر انرژی بودنش در میان سبد غذایی مردم ایران که خود یکی از تولید کنندگان مهم خاویار در جهان محسوب می شود، جایی ندارد. این مقاله با پرسش خاویار چیست به سراغ این ماده غذایی مهم رفته و به سوالات شما پاسخ می دهد. پس همراه ما باشید.

خاویار چیست ؟!

در معنی و مفهوم خاویار اینطور آمده است که خاویار در حقیقت کلمه ای فارسی و دگرگون شده واژه «خاگ آور» به معنی تخم ریز می باشد و به مروارید سیاه مشهور است.

دهخدا درباره واژه خاویار در لغت نامه چنین نوشته است: «لغت خاویار که در اکثر زبان های اروپایی- به استثنای روسی- یکی است، ظاهراً باید از ریشه ترکی یا تاتاری گرفته شده باشد.»

خارج از معنای لغوی، خاویار به تخم ماهی های خاویاری و استروژن اطلاق می شود. طبق شواهد ماهی های خاویار قدمتی چند میلیون ساله دارند و تاریخچه حضورشان به عصر ژوراسیک بر می گردد.

در واقع ماهیان خاویار را فسیل های زنده جهان می نامند و این در حالی است که این نعمت خدادای به وفور در دریای خزر وجود دارد بطوریکه حدود ۹۰ درصد خاویار جهان را تامین می کند.

خاویار در معرفی رسمی اش به نام تخم ماهیان خاویاری و جزو گرانترین و ارزشمند ترین غذاهای جهان توصیف می شود.

خوبی و لطف خاویار یا مرواید سیاه در این است که در همه جای دنیا پیدا نمی شود و تمام بازارهای جهانی خاویار را با نام ایران می شناسند. (خاویار چیست)

این ماده غذایی ارزشمند از معدود محصولات غذایی است که نیاز به هیچ گونه بازاریابی و تبلیغ نداشته و مشتریان زیادی از سراسر جهان در پی این محصول می باشند.

البته این امر در حال حاضر اینگونه است و بیم آن می رود که مانند فرش و پسته چینی ها در این حوزه هم وارد شده و بتوانند با تولید انبوه جایگاه ایران را پرورش و فروش این محصول به مخاطره بیندازند.

گونه های اصلی ماهیان خاویاری به شرح زیر می باشند:

فیل ماهی یا بلوگا

فیل ماهی بزرگ ترین ماهی در آب های داخلی ایران می باشد که بهترین کیفیت خاویار را نیز دارا می باشد.

جالب است بدانید فیل ماهی هایی با وزن ۱۴۰۰ کیلوگرم و سن بالای ۱۰۰ سال صید شده است.

این ماهی هر ۲ یا ۳ سال تخم ریزی دارد و در سالهای ۱۴ تا ۱۷ سالگی زندگی خود بالغ می شود.

خاویار فیل ماهی گران ترین خاویار جهان می باشد.

تاس ماهی روسی یا چالباش

تاس ماهی روسی از آن دسته ماهی هایی است که در همه نقاط دریای خزر یافت می شود. خاویار تاس ماهی روسی یا چالباش طلایی می شود و در رتبه سوم ارزش قرار دارد.

ماهی چالباس از ۱۲ تا ۱۶ سالگی بالغ شده و به سن تخم دهی می رسد. (خاویار چیست)

تاس ماهی ایرانی یا قره برون

«قره‌برون» که در ترکی به معنای «بینی سیاه» است نام دیگر تاس ماهی ایرانی است. خاویار این ماهی از رتبه دوم ارزش بر خوردار است.

تاس ماهی ایرانی از گونه روسی بزرگ‌تر بوده و کیفیت خاویار برتری را نیز دارا می‌باشد .

قروه برون یا تاس ماهی ایرانی وزنی معادل ۶۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم دارد و طولش ۱ متر تا بیش از ۲ متر نیز می باشد و در فاصله ۱۲ تا ۱۴ سالگی بالغ می‌گردد.

ماهی شیب

ماهی شیب یک ماهی مهاجر است که به دلیل تخم ریزی به سواحل ایران می اید و در رودخانه های آبریز دریای خزر به تخم گذاری می پردازد.

عمر این ماهی ۳۰ سال است و جزو ماهی های سبک وزن است. خاویار ماهی شیب در رتبه جهارم قرار دارد. طول آن بیش از ۱ متر و از ۱۰ تا ۱۴ سالگی به بلوغ می رسد و به سن تخم ریزی می رسد.

ماهی ازون برون یا سوروگا

ماهی ازون برون یا سوروگا کوچک ترین ماهی خاویاری موجود در دریای خزر می باشد. ارزش خاویار این رتبه در پائین ترین رتبه بندی خاویارها قرار دارد. (خاویار چیست)

تعداد این ماهی در حال حاضر بو به کاهش گذاشته و تکثیر مصنوعی این نیز با مشکلاتی مواجه می باشد.

نام ماهی ازون برون یک نام ترکی است که به معنی «بینی دراز» می باشد. بین ۸ تا ۱۲ سالگی بالغ می شد و این ماهی نیز سبک وزن می باشد.

ارزش غذایی خاویار

خاویار یک ماده غذایی لذیذ و گرانبها است که بسیار پر انرژی و نیرو بخش می باشد. ترکیبات خاویار « شامل پروتئین، چربی، ویتامین، آب، آنزیم و هورمون های مختلف می باشد.

درصد بالای پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری موجود در خاویار، آنرا به یک ماده حیاتبخش، ارزشمند و گران قیمت تبدیل کرده است.

خاویار سرشار از ویتامین های B12-B6-B2-C-E-A، اسید فولیک و پانتو تونیک و مواد معدنی دیگری نظیر ید و فسفر می باشد.

وجود این ویتامین ها قادر است نیروی از دست رفته افراد را در دوران نقاهت بیماری یا پس از جراحی های بزرگ و بیماری های عفونی بازگرداند.

خاویار بهبود دهنده متابولیسم عمومی و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن بوده و در برطرف کردن اثرات بیهوشی حائز اهمیت است. (خاویار چیست )

همچنین دارای مقادیر قابل توجهی اسیدهای چرب اشباع نشده نظیر اسید لینولینک و ایدوآراشیدونیک می باشد که از عوامل مهم حفظ سلامت قلب و عروق و پیشگیری از عوارضی همچون سکته قلبی می باشد.

فرق اشپل با خاویار در چیست ؟

اشپل به تخم انواع ماهی گفته میشود؛ تفاوت ظاهری خاویار با اشپل ماهی در این است که خاویار موجود در ماهیان دریای خزر بزرگتر و سیاه رنگ می باشند، اما اشپل ماهی آجری رنگ بوده و کوچکتر است.

از نظر ارزش غذایی، اصلا قابل مقایسه نیستند چرا که همانونه گفتیم خاویار با داشتن آهن غنی شده و اسیدهای چرب و امگا ۳ ارزش دارویی فراوانی دارد