به بهانه روز جهانی پول یورو

وقتی صحبت از ارز می شود مردم اکثرا تصور می کنند که منظور از ارز همان دلار است که واحد پولی کشور آمریکاشت. در صورتی که این تصور اشتباه است. واژه ی ارز در حقیقت اشاره به همه واحد های پولی دارد و فقط مخصوص یک کشور و یا یک دولت خاص نیست.

به همین دلیل است که ارز آوری یکی از آپشن های سنجش پویایی در اقتصاد یک کشور و از مهم ‌ترین مزیت‌ های صادرات کالا و خدمات برای هر کشور محسوب می شود.

ارزآوری در واقع همان پولی است که به وسیله دیگر دولت ها که معمولاً پول شان ارزش بیشتری دارد پرداخت می شود.

در این مطلب به واحد پولی یورو پرداخته شده است. یورو نیز مانند دلار یک ارز است و یک واحد پولی به شمار می رود.

تاریخچه شکل گیری یورو

یورو یکی از واحد های پولی رایج و با ارزش در دنیا می باشد. این واحد پولی به شکل کاملا روشن از نام اروپا برگرفته شده که به نوعی، یکی از آشکارترین نتایج به پایان رسیدن جنگ جهانی و پایان یافتن جنگ سرد به حساب می آید.

در واقع ، در سال ۱۹۸۹ با از بین رفتن دیوار برلین  تقسیم اروپا به دو قسمت وابسته به بلوک‌های شرق و غرب جهانی که چندین سال زندگی، تجارت و توسعه آن قاره را تحت تاثیر خود قرار داده بود، به پایان رسید.

بعد از پایان کامل این تقسیم بندی، ارگانی به نام کمیسیون اروپا شکل گرفته بود که ریاست آن را یک فرانسوی به نام ژاک دلور عهده داشت.

ژاک دلور، وزیر دور اندیش اقتصاد فرانسه از ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۵ بر صندلی ریاست کمیسیون اروپا تکیه زده بود و در این مدت، زمینه لازم به هدف هماهنگی اقتصادی کشورهای اروپایی را فراهم می کرد.

در آن زمان، دولت ‌های هر یک واحد پولی مخصوص به خود را داشتند و همچنین برخی میان چند کشور کشور مشترک بود. اروپایی ‌ها طی سال ‌های زیادی به دنبال یک همبستگی سیاسی و اقتصادی بودند که این خواسته ، در پی هزینه ‌های بر جای مانده از جنگ های جهانی شکل گرفت.

جنبش سرمایه ‌داری در پایان جنگ های سرد، به گونه ای اروپا را تحت تاثیر خود قرار می‌داد، به این شکل بعد از تلاش‌های ژاک دلور، در سال ۱۹۹۲ یک توافقنامه در هلند به امضا رسید.

این توافقنامه به نام ماستریخت، در شهری به همین نام به امضا رسید که در حقیقت مصوبه ایجاد واحد پولی مشترک و آغاز رسمی اتحاد اقتصادی بود. بر طبق استاندارد ایزو، نماد € برای واحد یورو انتخاب شد که البته کد استاندارد آن هم EUR است.

این معاهده و تمایل کلی اروپاییان به اتحاد اقتصادی، باعث شد تا افزایش ظرفیت ها و اهداف مشترک برای داد و ستد و توسعه مالی را دنبال کنند.

از فهرست مهمترین پیش نیاز ها برای این اتحاد، یکی شدن واحد پولی بود که از معاهده ماستریخت به شکل کاملا جدی آغاز شد و در سال ۲۰۰۲ شکل عمومی پیدا کرد.

از سال ۲۰۰۲ واحد پولی یورو به کل قانونی و رسمی در اختیار همه مردم قرار گرفت تا در معاملات روزمره شان هم مورد استفاده قرار گیرد

در این بازه زمانی ۱۹ کشوری که عضو اتحادیه اروپا بودند واحد های پولی رایج و مستقل خود را کنار گذاشتند و یورو را به عنوان واحد اصلی در مبادلات داخلی و خارجی شان انتخاب کردند.

به همین دلیل، زمینه رقابت و در بر خی موارد، همکاری هم میان شرکت‌های تولیدی، خدماتی و بازرگانی، بورس و غیره سرعت بیشتری به خود گرفت.

جالب این است که همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، الزاما به واحد پولی یورو نپیوستند. مشخص ترین کشورهایی که از یورو استفاده عبارتند از آلمان، فرانسه، بلژیک، اسپانیا، اتریش، فنلاند، پرتغال و هلند می باشند.

هم راستا با این این دولت ‌های قدرتمند و توانا در زمینه اقتصادی، سایر کشورهای یورو هم عبارتند از ، اسلواکی، اسلوونی، ایتالیا، ، قبرس، یونان، و لیتوانی و …. علاوه بر اینها کشورهای مونتنگرو، واتیکان و موناکو هم با وجود این که در اتحادیه اروپا قرار ندارند، با این حال با واحد یورو کار می‌کنند.

در کل بیش از ۳۳۰ میلیون نفر، اسکناس‌ها و سکه ‌های یورو را مورد استفاده قرار می‌دهند و در سفر های برون مرزی خود در کشورهای مختلف، نیازی به تبدیل پول ندارند.

مزیت ‌های واحد پولی یورو

اولین و قابل لمس ترین برتری و مزیت واحد پولی  یورو، از بین بردن بروکراسی و گرفتاری ناشی از تبدیل پول بین کشورها می باشد، با این وجود، فواید بسیار عمیق‌تر و مهمتری هم در پی پول واحد به وجود آمده است.

یکی از فواید این کار کمک به رونق تولید محسوب می‌شود که توانسته است زمینه تولید در کشورهای کمتر توسعه یافته را با هزینه کمتر و بهره برداری یا فروش با قیمت بالا و سود قابل توجه، فراهم کند.

آن دسته از کشورهای اروپایی هم که علاقه ای نداشتند به یورو بپیوندند هم البته از توان اقتصادی خاصی برخوردارند ولی به دلایل گوناگون، ترجیح داده‌اند واحد پولی خود را حفظ کنند.

یکی از آن دلایل، بالا بردن پشتوانه و قدرت پولی مستقل و سودآوری بانک های داخلی آن کشورها است که در پی آن، آمادگی برای تورم ‌هایی که ممکن است به وجود بیاید را داشته باشند.

در حقیقت هنگامی که یک کشور به یورو بپیوندد، بانک محلی و ملی آن کشور دیگر صلاحیت تعیین سیاست ‌های پولی شان را ندارد و حتماً باید تابع سیاست ‌های بانک مرکزی اتحادیه اروپا باشد.

آن دسته از کشورها که که سیاست های مالی شان توسط بانک محلی خودشان تعیین می‌ شود، بهتر می‌توانند نسبت درستی میان تولید ناخالص داخلی و کسری بودجه شان برقرار کنند و از آسیب پذیری اقتصادی پیشگیری نمایند.

با همه این اوصاف پیوستن به یورو علاوه بر اینکه نشان‌ دهنده قدرت اقتصادی است، میزان ریسک پذیری و برنامه مالی دولت را نیز مشخص می‌کند.

از نتایج دیگری که واحد پولی مشترک برای دولت ‌های هم پیمان یورو در پی داشته، توسعه صنعت توریسم و افزایش شمار گردشگران غیر اروپایی است.

مشخصات یورو

با توجه به گردش مالی بالای این واحد پولی، بانک مرکزی اروپا، مسئول چاپ، توزیع اسکناس و سکه ‌های یورو و مدیریت این پول است.

اسکناس‌های این واحد پولی از ۵ یورویی تا ۵۰۰ یورویی می باشد. وزن این اسکناس ها هم از ۰٫۶ گرم  که اسکناس پنج یورویی می باشد تا ۱٫۱ گرم  که اسکناس های۲۰۰ و ۵۰۰ یورویی متغیر است.