باد بهاری و خواص منحصر به فرد آن

باد بهاری با آن لطافت و خنکی خاص خودش وقتی در فصل بهار از سوی شمال یا مشرق وزیدن می گیرد، گوش های عاشقان که مدت مدیدی ست از یار خبری ندارد خود را در مسیرش قرار می دهد بلکه با شنیدن پیغامی از معشوق همچون گل های چمن بشکفد. عشاق با این باد ملایم رازها می گویند و از او همان شادابی و طراوتی را توقع دارند که به طبیعت می بخشد.

باد بهاری مشک فشان است

باد بهاری به عنوان عنصری از طبیعت در شعر فارسی و در ادبیات بسیاری از کشورهای دیگر با چنان توصیفی همراه است که هرگز رنگ و بو و طعم یک باد معمولی را ندارد: این باد در نفس خود مشک و عنبر دارد که بر طبیعت می پاشد و می پاشد تا بوی زندگی را همه جا پخش کند. این باد امداد رسان و چاره گر است. پیام خوش جوان شدن و خداحافظی با دنیای پیری و افسردگی در گام ها و وزش این باد نهفته است. بوی گل و ریحان و بوی خوب بهبودی و سلامت از این باد به مشام می رسد.

طبیعت گرایی و باد بهاری

باد بهاری و دیگر عناصر طبیعت از جمله خورشید و سبزه و چمن در مکتب طبیعت گراها(Naturalism) جایگاه خاص خود را دارد. پیروان این مکتب بر این عقیده اند که دوستی با طبیعت برای انسان شادی و آرامش روح و دشمنی با طبیعت رنج و مکافات می آورد: براین اساس کسی که درختان را قطع می کند مستلزم عذاب نور شدید خورشید و گرمای طاقت فرسا و آلودگی ها قرار می گیرد و در عوض کسی که نهالی می کارد از هدیه سرسبزی و هوای پاک و زیبایی رقص شاخه های درختان در نسیم بهار برخوردار می شود. به همین ترتیب کسی که آلاینده ها را تولید می کند و برای درآمد بیشتر طبیعت را خراب می کند عاقبت درگیر اشعه های مضر خورشید که از لایه سوراخ شده ازن عبور کرده اند، می شود. طبیعت گرایی در شعر فارسی نیز جایگاهی طولانی دارد. نگاه شاعران به وصف طبیعت و جلوه های گوناگون آن چیزی فراتر از نگاه عام و عادی به طبیعت می باشد.

باد در شعر حافظ

شعر حافظ از باد بهاری استفاده ای بالاتر از خیال و تصور انسان های عادی دارد، این باد در نزد حافظ خیال آفرین است. شاید هیچ یک از دیگر شاعران فارسی به اندازه حافظ از باد بهاری در اثرات خود استفاده نکرده باشد: حافظ کلمه باد را بیش از نود و هفت بار در اشعارش به کار برده است. در اشعار این شاعر توانمند فارسی باد خوش بهاری چنان رفت و آمد دارد که می شود با خواندن آنها به بهاری زیبا و پر عطر و گل سفر کرد. حافظ با این باد حرف می زند و او را مخاطب قرار می  دهد، حافظ با این باد پیام می فرستد و پیام می گیرد. او قاصد حافظ است در خوشحالی و درماندگی! باد در شعر حافظ تحرک و جنب و جوش می آورد و حالات را تغییر می دهد و طبع ظریف شاعر را بیدار می سازد، آنجایی که می  گوید «نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد   عالم پیر دگرباره جوان خواهد شد»

سعدی و عناصر طبیعت

باد بهار در اشعار دیگر شاعر برجسته فارسی زبان سعدی شیرازی نیز همان جایگاهی را دارد که در شعر حافظ می بینیم؛ سعدی نیز با این باد خیال ها را تکان می دهد و به طبیعت پیام زندگی می دهد آنجایی که می گوید «باد بهاری وزید از طرف مرغزا  باز به گردن رسید ناله هر مرغ زار». سعدی شور و هیجانی که طبیعت به واسطه وزش این باد به خود می گیرد را  نشانه ای بر قدرت پروردگار می داند و به انسان گوشزد می کند با غنیمت شمردن فرصت به دیدار طبیعت بشکافد و خداوند توانا را بهتر بشناسد.

باد بهاری در روابات معصومین(علیهم السلام)

باد بهاری به عنوان نقطه مقابل باد پائیزی در روایات معصومین(علیهم السلام) جایگاهی خاص دارد و مملو از سود و فایده توصیف شده است: حضرت علی(ع) در کلام گوهر بار خود به فواید این باد اشاره و می فرمایند از سرمای آغاز فصل پاییز بپرهیزید و از طلیعه بهاری استقبال کنید جراکه سرما با بدن همان کاری را می کند که با درختان انجام می دهد. در کلام یکی دیگر از معصومین(علیهم السلام) نیز می خوانیم « باد بهاری همان طور کهه درختان را سبز و خرم می کند، جسم و روح انسان را نیز سبز و خرم و جوان می سازد».

نگاهی عمیق تر به روایات معصومین(علیهم السلام) در مورد باد بهاری

نگاهی عمیق تر به روایات معصومین (علیهم السلام) در مورد باد بهاری نشان می دهد که این باد همان نفس های پاک انسان های صالح است که معاشرت با آنان سبب آرامش روح و روان می شود همان طور که باد پائیزی سمبل نفس های شوم انسان های پلید است که باعث مرگ روح و روان آدمی می شود. این باد همچنین نماد عقل و خرد است که اگر انسان خود را در معرض آن قرار داد  هر شب و روز خوش بختی را احساس کرده و پیشرفت می کند.

به هر صورت باد بهاری اگرچه یک عنصر طبیعت است که در بهاران می وزد و همگان وزش آن را روی پوست خود احساس می کند، اما در باطن این باد یک پیغامبر است که پیام های دو عاشق دور افتاده را در کمال امنیت به یکدیگر می رساند. این باد حیات بخش و امیدوار کننده است. سمبل زندگی و شور و نشاط و رویش تازه است. در شعر شاعران هیجان و تحرک می آورد و طبیعت مرده را دوباره زنده می کند. عاشقان با باد بهاری سخن می گویند و اندیشمندان وزش آن بر گلبرگ ها و شاخه های درختان را نشانه عظمت و بزرگی خداوند می دانند و از آن درس خداشناسی می گیرند.