اعمال عصر جمعه/ عصر دلگیر جمعه را چگونه سپری کنیم؟

عصر روز جمعه برای همه ما حال و هوای خاصی دارد. هر کدام از ما حس و حال مخصوص این ساعات را بارها درک کرده ایم و به طور ملموس با آن آشنا هستیم. این لحظه های ناب دارای ویژگی ها و فضیلت خاصی است و جالب است که بدانید اعمال خاصی برای عصر جمعه وارد شده است. در این مقاله به بیان اعمال عصر جمعه می پردازیم.

شایسته است که انسان مومن عصر جمعه خود را با اعمال ویژه ای که مخصوص این ساعات است سپری کند و بدین صورت هفته خود را با بهترین شکل ختم نماید و وارد هفته جدید شود.

اعمال عصر جمعه

به طور کلی «روز جمعه» اعمال خاصی دارد؛ یعنی برای هر کدام از قسمت های روز جمعه اعمالی وارد شده که خوب است آنها را انجام داد. اما این مقاله فقط به اعمال عصر جمعه می پردازد و به اعمال دیگر ساعات این روز مبارک اشاره ای ندارد. شما می توانید با کلیک روی «اعمال روز جمعه» تمامی این اعمال را مشاهده کرده و یا به مفاتیح الجنان مراجعه کنید.

دعا کردن، یکی از مهمترین اعمال عصر جمعه

دعا کردن یکی از مهم ترین اعمال عصر جمعه است. دعا کردن این این لحظات یکی از موکد ترین توصیه هایی است که در روایات اهل بیت علیهم السلام وارد شده است. احادیث و روایات فروانی وجود دارند که به ما توصیه می کنند لحظات عصر روز جمعه را به دعا کردن و درخواست حاجت از خداوند سپری کنید چرا که در این ساعات دعا به اجابت بسیار نزدیک است و خداوند نظر لطف و عنایت خاصی به بندگان خود مخصوصا انهایی که در حال مناجات هستند می اندازد.

حضرت فاطمه سلام الله علیها در طول عمر مبارک خود همیشه به این لحظات عنایت و توجه بسیار ویژه ای داشتند. در تاریخ اینگونه نقل است که حضرت زهرا سلام الله علیها هر هفته عصر جمعه خدمتکار خود را مامور می کردند که لحظه غروب خورشید را به ایشان خبر دهند.

ایشان براى درک آن لحظات به خدمتکارشان مى فرمود: «بر فراز بلندى برو و هرگاه دیدى نیمه خورشید غروب نمود مرا خبر کن تا دعا کنم.»

بر اساس روایات، لحظات استجابت دعا در عصر روز جمعه هنگامى است که نیمى از خورشید غروب کرده باشد و نیمه دیگر آن در مغرب دیده شود.

از رسول خدا صلى اللّه علیه و آله روایت شده که فرمودند مستحب است در ساعت اجابت دعا این دعا خوانده شود:

«سُبْحَانَکَ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ، یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ، یَا بَدِیعَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ»

«پاک و منزّهى، پرستیده اى جز تو نیست، اى پرمهر اى بخشایشگر، اى پدیدآوردنده آسمانها و زمین، اى داراى بزرگی و کرم.»

بزرگان عرفا و علمای دینی ما نیز همواره بر دعا کردن در عصر جمعه توجه داشته و این لحظات را از دست نمی داده اند. پس هنگامی که عصر روز جمعه فرا رسید خوب است لحظات خود را به دعا کردن و درخواست حاجت از خداوند بزرگ و بی نیاز بگذانیم زیرا که خداوند وعده داده است که اگر بنده اش در این لحظات از او طلب خیر کند خداوند حتما به او اعطا خواهند کرد.

صلوات فرستادن (اعمال عصر جمعه)

صلوات فرستادن یکی دیگر از اعمال عصر جمعه می باشد. اگرچه این ذکر شریف در همه ساعت و ایام توصیه شده اما در روز جمعه و مخصوصا در عصر این روز بسیار موکد می باشد.

در روایت آمده است که بهترین زمان برای فرستادن صلوات در روز جمعه، پس از عصر است. خوب است حداقل صد مرتبه در عصر جمعه صلوات فرستاده شود.

ابن ادریس حلی، فقیه بزرگ شیعه در قرن پنجم هجری در کتاب «سرائر» از جامع «بزنطى» نقل کرده که: ابو بصیر گفت: از امام صادق علیه السّلام شنیدم می‌فرمود: صلوات بر محمّد و آل محمّد در بین ظهر و عصر، برابر با هفتاد رکعت نماز است و کسی که پس از عصر روز جمعه بگوید:

«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَوْصِیَاءِ الْمَرْضِیِّینَ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِکَ، وَ بَارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکَاتِکَ، وَ السَّلامُ عَلَیْهِمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ وَ أَجْسَادِهِمْ وَ رَحْمَهُ اللّهِ وَ بَرَکَاتُهُ»

«خدایا! درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد، آن جانشینان پسندیده او، برترین درودهایت را، و از بهترین برکاتت به آنان ارزانى کن، و سلام بر ایشان و بر جان‌ها و بدن‌هاشان و رحمت و برکات خدا بر آنان باد.»

براى او همانند پاداش عمل پریان و آدمیان در آن روز خواهد بود.

استغفار در عصر جمعه

یکی دیگر از اعمال عصر جمعه «استغفار» کردن است. استغفار در این لحظات بیشتر مورد توجه خداوند قرار می گیرد و به همین جهت روایات زیادی وارد شده که عصر جمعه حتما به موضوع استغفار توجه داشته باشیم.

خوب است که در عصر جمعه هفتاد بار ذکر «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبِّى وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» گفته شود.

عصر جمعه یکی از اوقاتی است که در آنها به استغفار و درخواست آمرزش گناهان توصیه اکید شده است.

خواندن سوره «قدر» در عصر جمعه

از دیگر اعمال عصر جمعه خواندن سوره مبارکه قدر است.  بسیار توصیه شده که در عصر روز جمعه صد بار سوره «انّا انزلناه» خوانده شود.

از امام موسى بن جعفر علیه السّلام روایت شده که فرمودند: براى خدا در روز جمعه هزار نسیم رحمت است که هرچه بنده‌اش بخواهد از آن نسیم مهرآمیز به او ببخشد، پس هر که بعد از عصر روز جمعه صد بار سوره «انّا انزلناه» را بخواند، حق تعالى آن هزار رحمت را چند برابر گرداند و به او عطا فرماید.

خواندن دعاى «عشرات» و «سمات» در عصر جمعه

قرائت دعاى عشرات یکی از اعمال توصیه شده در عصر روز جمعه است. اگرچه خواندن این دعای شریف در هر صبح و شام مستحب است اما بهترین وقت براى خواندن آن بعد از عصر جمعه است.

چنانچه می خواهید این دعا را بخوانید روی «دعاى عشرات» کلیک کنید.

همچنین توصیه شده که در عصر جمعه دعای سمات نیز خوانده شود. این دعای شریف را از اینجا مطالعه کنید: «دعای سمات»

امیدواریم همه این توفیق را داشته باشیم که اعمال روز جمعه و مخصوصا اعمال عصر جمعه را انجام داده و فضیلت این ساعات و لحظات مقدس و روحانی را درک کنیم.