آمریکا به هر شکل ممکن می خواهد با ایران وارد مذاکره شود

یک مرکز اطلاعاتی در آمریکا در مورد فشارهای آمریکا بر ایران و ایستادگی ایران در برابر این فشارها به تحلیل پرداخته است. در این گزارش گفته شده که ترامپ به هر شکل ممکن، می خواهد تا ایران وادار به مذاکره کند.

پلت فرم اطلاعات ژئوپولتیک آمریکایی استرتفور در تحلیل و ارزیابی اقدامات اخیر واشنگتن علیه تهران پیش بینی کرد استراتژی ایران برای ترغیب اتحادیه اروپا و دیگر شرکای اقتصادی به ایستادگی در برابر تحریم های یک جانبه آمریکا شکست خواهد خورد و ایران با حس کردن فشار تحریم ها، در نهایت مجبور می شود مذاکرات با آمریکا را از سر بگیرد؛ اگرچه این احتمال وجود دارد مذاکرات را تا زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و احتمالا خروج ترامپ از کاخ سفید، به تعویق اندازد. در همین حال، ایران احتمالا ازسرگیری برنامه هسته ای را مد نظر قرار خواهد داد تا از آن به عنوان اهرم فشاری در گفت و گوها با آمریکا استفاده کند.

مساله تغییر رویکرد ایران به خروج آمریکا از توافق هسته ای قطعی است و تنها زمان آن مشخص نیست. ایران در ابتدا رویکردی عمل گرایانه به خبر اتخاذ کرد بر مبنای این پیش بینی که هیچ کشور دیگری تمایلی به عقب نشینی در برابر واشنگتن ندارد و خرید نفت از جمهوری اسلامی حتی پس از اجرایی شدن تحریم های آمریکا در تاریخ 4 نوامبر همچنان ادامه خواهد داشت. اما این نتیجه اکنون غیرمحتمل به نظر می رسد. در نتیجه، ایران به واکنشی شدیدتر روی خواهد آورد که شاید حتی با خروج از برجام و ازسرگیری برنامه هسته ای برای به دست آوردن اهرم فشاری در مذاکرات آتی با ایالات متحده همراه باشد.

زمان مذاکره که فرا برسد، دولت ایران به طور قطع سعی می کند نشان دهد سیاست های منطقه ای و دفاعی اش از جمله حمایت از گروه های محلی همچون حزب الله، قابل مذاکره نیستند. تهران توانست در مذاکرات بر سر برجام در سال های 2013 تا 2015 از آمریکا درباره خودداری از تلاش برای تغییر نظام در ایران، تضمین بگیرد. همچنین مجبور نشد برای توافق هسته ای موشک های بالستیک یا برنامه های سایبری اش را رها کند. به رغم این واقعیت که تمرکز دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بر متوقف کردن استراتژی منطقه ای ایران است، اما تهران در مذاکرات احتمالی آتی نیز از این مسائل عقب نشینی نخواهد کرد.اما پیش بینی می شود تهران در حالی که به شدت برای خودداری از نقض برجام می کوشد، برخی از جنبه های برنامه هسته ای خود را از سر بگیرد. چالش پیش روی ایران این است که هر اقدامی در زمینه برنامه هسته ای بهانه ای برای دولت ترامپ خواهد شد و حتی ممکن است حمله های ایالات متحده یا اسرائیل به اهداف راهبردی در ایران را در پی داشته باشد. از سوی دیگر، اگر ایران بدون دستاویزی برای چانه زنی با امریکا پای میز مذاکره بنشیند، آن گاه مجبور خواهد شد در زمینه برنامه هسته ای و استراتژی منطقه ای، عقب نشینی بیشتری داشته باشد.

رهایی از مخمصه کنونی برای رئیس جمهوری ایران بسیار دشوار است. شکست برجام و ناتوانی روحانی در عمل به وعده های اقتصادی که در کمپین انتخاباتی 2013 و 2017 مطرح کرده بود، رئیس جمهوری را به اتخاذ رویکردی محافظه کارانه در برابر انتقادها از سوی اصولگرایان ایران واداشته است. در صورتی که تلاش های اصولگرایان در بی اعتبار کردن روحانی به ثمر نشیند و آنها پیروز انتخابات ریاست جمهوری 2021 ایران شوند، آن گاه دور بعدی مذاکرات آمریکا با ایران بسیار متفاوت از مذاکرات بر سر برجام خواهد بود.در همین حال، دولت ایران هم احتمالا تلاش خواهد کرد مذاکرات با آمریکا را تا پس از انتخابات ریاست جمهوری این کشور در سال 2020، به تعویق اندازد با این امید که ترامپ برای دور دوم وارد کاخ سفید نشود. یک رئیس جمهوری از حزب دموکرات احتمالا رویکردی کمتر تهاجمی در قبال ایران خواهد داشت و احتمالا تمرکزش به جای استراتژی منطقه ای ایران بر برنامه هسته ای این کشور خواهد بود. البته شرط موفقیت این رویکرد دوام آوردن زیر فشارهای فزاینده دولت ترامپ است. اگر شرایط اقتصادی در ایران همچنان وخیم تر شود، احتمال تظاهرات گسترده تر خیابانی نیز وجود خواهد داشت. نیروهای داخلی احتمالا درصدد سرکوب ناآرامی ها برخواهند آمد، اما اگر شکست بخوردند اعتراض های مردمی می تواند دولت ایران را به مصالحه در مذاکرات با آمریکا حتی بر سر خطوط قرمزش وا دارد.

دیپلماسی ایرانی