از لباس محلی افغانستان چه میدانید؟

لباس محلی افغانستان مانند هر جای دیگر نشانۀ هویت ملی و از مصادیق بارز قومی در این کشور می‌باشد. این لباس ها در هر قومیتی متفاوت و به سبک و سیاق خاصی به تن می‌شود.

ارتباط مستقیم این لباس ها با معیارها و ارزش اخلاقی و معنوی هر قوم در افغانستان قابل انکار نیست. پوشش های بومی و سنتی در یک برهه از زمان، در کشور افغانستان به شدت رنگ باخت.

اما بعد از آن افزایش استفاده از این لباس ها مورد توجه قرار گرفت. لباسهایی برای مردان و زنان با تنوع رنگ و دوخت نظر هر بیننده ای را به خود جلب می‌کند. این پوشش های سنتی به محافل و مجالس رنگ و رویی زیبا و چشم نواز می‌بخشد.

لباس محلی افغانستان:

در این کشور لباس مخصوص هر قوم متفاوت می‌باشد. اکثر مردم به لباس های سنتی روی آورده اند و سعی می‌کنند طبق فرهنگ و رسوم کشور خود لباس بپوشند. و در این زمینه تقریبا تعصب خاصی دارند.

پوشش قوم پشتون:

پشتون ها که یکی از اقوام در کشور افغانستان می‌باشند در پوشش بومی خود بسیار متعصب‌تر از بقیۀ اقوام عمل می‌کنند. آنها سعی می‌کنند در هر مکان و زمانی از پوشش قومی خود استفاده کنند.

مردان پشتون اکثرا از لُنگی، پیراهن، تنبان، پتو و چپلی استفاده می‌کنند. زنان این قوم در پوشش خود از تنبان‌های فراخ، پیراهن های سنتی، چادر و پیزار استفاده می‌کنند.

اکثر پشتونها مگر آنها که در مراکز دولتی کار می‌کنند و یا در شهرها اقامت دارند، این پوشش را حفظ کرده به آن افتخار می‌کنند.

پوشش قوم هزاره:

هزاره‌ها از دیگر اقوام افغانستان محسوب می‌شوند. پوشش این قوم در مردان؛ برک و کلاه است. زنان هزاره نیز مانند پشتون ها، تنبان های فراخ دارند و از چادر و پیزار و پیراهن های سنتی استفاده می‌کنند.

این پوشش از مردم هزاره فقط در مناطق خاصی رواج دارد. آنها با خروج از محدوده های مرزی تغییر لباس داده اند. هزاره هایی که در نواحی شمال زندگی می‌کنند شاید حتی برک را نشناسند.

پوشش قوم ازبک و ترکمن:

این اقوام لباس های شان؛ پیراهن، چپن قاتمه، تنبان گوبچه، موزه و مسی است. اما امروزه تغییراتی را در نوع پوشش این اقوام می‌توانیم ببینیم.

این روزها جوانان مسی نمی‌پوشند. اکثرا به پیروی از ازبک ها جیلک، چپن و گوبچه می‌پوشند. زنان هم در نواحی شمالی چادر سر می‌کنند.

پوشش مردم هرات:

لباس محلی افغانستان در شهر هرات پیراهن، تنبان‌های بسیار بزرگ و فراخ، آسکت و لنگی است. اما این روزها لباس پوشیدن محلی در این شهر بسیار کمرنگ شده است.

زنان در اکثر نقاط افغانستان لباس هایی با رنگ روشن و گل های زیبا می پوشند. بر خلاف مردان که لباس های شان ساده است.

پوشش مردم در شهرها:

پوشش هایی که ذکر شد مخصوص نواحی مرزی و روستاهاست. مردم در شهرها نظر به موقعیت های مختلف لباس متفاوت می‌پوشند.

اگر بخواهیم کابل را به عنوان پایتخت مثال بزنیم، مردم در این شهر بیشتر به سبک اروپا لباس می‌پوشند. مردان کرتی و پطلون دارند و زنان دامن و بعضا پطلون می‌پوشند. این نوع پوشش معمولا در بین قشر تحصیل کرده به چشم می‌خورد.

دولت مردان نیز حتی در روستاها کرتی و پطلون به تن می‌کنند. ولی مردم عادی که شغل آزاد دارند حتی در شهرها نیز لباس محلی خود را به تن می‌کنند.

پوشش در مناطق مختلف افغانستان متفاوت است. مردم هر شهر و قوم طبق رسم و رسومات خود لباس می‌پوشند. اما در این
اواخر پوشش مردم افغانستان نیز مانند اکثر کشورهای جهان سوم تحت تأثیر فرهنگ غرب قرار گرفته است.

در ولایت پکتیا که یکی از ولایات مهم افغانستان است، مردم به سبکی متفاوت از بقیه لباس می‌پوشند. در این ولایت لباس ها به شکل خاصی طراحی می‌شود.

لباس محلی افغانستان در گذشته:

در زمان گذشته برای  لباس های زنان در افغانستان پارچۀ فراوانی به کار می‌رفته است. حدود پانزده متر پارچه برای پیراهن، پنج تا هشت متر برای تنبان و پنج متر هم برای چادر.

لباس ها را با نخ های زری و مهره های زیبا تزئین می‌کردند. پیراهن ها با کمرهای چین دار و تنبان ها به حالت گیبی. کلاه‌ها با قرص های زری و دستارهای بسیار زیبا.

در بعضی از شهرهای افغانستان استفاده از لباس های محلی با توجه به شرایط نسبت به گذشته بسیار متفاوت شده است. یکی از این والایات نورستان است که مردم آن بعد از روی آوردن به اسلام، پوشش خود را تغییر دادند.

همانطور که گفته شد امروزه زنان و دختران جوان، تحت تأثیر فرهنگ غربی به استفاده از لباس های خارجی تمایل بیشتری نشان می‌دهند.

آنها لباس های هندی، ترکی، چینی و پاکستانی را به دلایل مختلف جایگزین لباسهای دست دوز و زیبای افغانستانی می‌کنند. از این لباس ها به دلیل قیمت کمتر و به روز بودن در مجالس رسمی و غیر رسمی استفاده می‌کنند.

از لباس محلی افغانستان بعضا در جشن ها و محافل شادی استفاده می‌کنند و لباس های خارجی را به دلیل اینکه رسمی تر هستند در شرایط مختلف و در مکانهای متعدد مورد استفاده قرار می‌دهند.

آنها ارزان بودن و در دسترس بودن این لباس ها را دلیل جایگزین کردن آنها می‌دانند. لباس محلی افغانستان به دلیل اینکه روی آن کارهای دستی متعددی انجام می‌شود و پارچه های گرانبهایی در آن به کار رفته است قیمت بالایی دارند.

در حالی که لباس های بومی و محلی افغانستان به خاطر زیبایی خاص خود در جهان و بین مردم اکثر کشورها محبوبیت ویژه‌ای دارد مردم این کشور پوشش محلی خود را کنار گذاشته اند.

تاجران لباس و مغازه داران نیز با توجه به خواست مشتری بیشتر از لباس محلی، لباس های خارجی را با قیمت پایین تر وارد کرده به فروش می‌رسانند. دلیل آن هم تقاضای زیاد مردم است.

لباس محلی افغانستان زمانی محبوبیت خاصی در بین زنان و دختران داشت و در محافل و مجالس از این پوشش محلی زیبا استفاده می‌شد.

امروزه به دلیل ارزان بودن لباس های خارجی پوشش مردم افغانستان تغییر کرده است. به طوری که هم جوانان و هم مردان و زنان مسن پوشش خود را تغییر داده اند و بیشتر تمایل به خرید لباس های چینی و هندی و ترکی پیدا کرده اند.