فرمان امیرالمؤمنین درباره محو اشیای ذی‌روح؛ خطر بیخ گوش گنجینه باختر

این تیتر فقط یک هشدار است و هنوز ملاهبت‌الله رهبر و امیرالمؤمنین طالبان رسماً فرمان محو و نابودی اشیای ذی‌روح مثل عکس‌ها و مجسمه‌ها را صادر نکرده است اما هر لحظه ممکن است که این خبر را از طریق رسانه‌ها بخوانیم و یا بشنویم. سه سال پیش کمتر کسی باور می‌کرد که طالبان دوباره به اصل خویش برگردند و موضوعات بدیهی چون تحصیل دختران را ممنوع کنند اما این اتفاق رخ داد. البته باور به تغییر طالبان که در زمان مذاکرات آمریکا و طالبان مطرح شد، ساده‌لوحانه‌ترین دیدگاه و تحلیل سیاسی بود که بعداً بی‌اساس بودن آن ثابت شد. البته من به این باور هستم که طالبان هنوز به صورت کامل ماهیت خود را آشکار نکرده‌اند و منتظرِ به رسمیت شناخته شدن هستند. وقتی طالبان به رسمیت شناخته شدند، پس از آن است که چهره خود را کاملاً عریان خواهند کرد.

با توجه به تجربه و شناخت از طالبان، بعید نیست که رهبر این گروه دیر یا زود فرمان محو اشیای ذی‌روح را صادر کند اما خبر آن به تندی تیتر یادداشت حاضر نیست بلکه به صورت نرم‌تری از طریق منابع طالبان منتشر خواهد شد. مثلاً با این عبارت که طبق پیشنهاد وزارت امر به معروف و مشورت شورای علمای طالبان و تصمیم ملاهبت‌الله، اشیای ذی‌روح نباید در معرض دید قرار داشته باشند.

این خبر می‌تواند دستور غیرمستقیم برای شکستن و محو تصاویر و تندیس‌ها و یا مقدمه‌ای برای نابودی آثار باستانی و یا هر نوع تصویر دیگری در افغانستان باشد. مگر طالبان در دوره اول حاکمیت خود به دستور ملامحمدعمر این کار را نکردند؟ در آن زمان بیش از ۱۰ هزار قطعه اشیای عتیقه توسط طالبان نابود شد که تندیس‌های بودا در بامیان از مشهورترین آن‌ها بود. ملاهبت‌الله اگر تندروتر از ملاعمر نباشد، قطعاً از او کندروتر نیست. البته اکنون نیز روند محو و تخریب تندیس‌ها و نمادهای حیوانات توسط فرماندهان رده‌پایین طالبان در چندین شهر افغانستان آغاز شده است که زمنیه‌سازی برای صدور دستور و فرمان رهبر طالبان برای محو و نابودی تصاویر و تندیس‌ها به صورت رسمی است.
در این میان، نابودی احتمالی بزرگ‌ترین گنج جهان که به «گنجینه باختر» شهرت دارد، بیش از همه نگران‌کننده است. نگارنده از همان ابتدا که گنجینه باختر از افغانستان به فرانسه منتقل شد، معتقد بود که این گنجینه نباید به افغانستان برگردد زیرا حفاظت و نگهداری از آن در افغانستان دشوار است اما متأسفانه این ماندگارترین میراث تمدنی بشر در واپسین ماه‌های منتهی به سقوط دولت افغانستان، به کابل منتقل و در پنجم حمل سال ۱۳۹۹خورشیدی به موزیم ملی تحویل داده شد.

محمد مرادی