دومینوی سقوط و تصرف

گروه شورشی طالبان در مدت کمتر از دو ماه بیش از ۸۰ ولسوالی را به اشغال خود درآوردند. اکنون اما دومینوی سقوط از مرز ولسوالی‌ها گذر کرده و به ولایات رسیده است. تاکنون ۵ ولایتِ نیمروز، تخار، جوزجان، کندز و سرپل به‌صورت کامل به تصرف گروه شورشی طالبان درآمده و ولایت هلمند نیز در آستانه‌ی سقوط است. عوامل گوناگونی در شتابِ روزافزون دومینوی سقوط و اشغال دخیل‌اند؛ مانند خروج یک‌باره‌ی نیروهای خارجی، انصراف آمریکا از پشتیبانی و پوششِ نیروهای ارتش افغانستان، غیبت شش‌ماهه‌ی وزیر دفاع در بحبوحه‌ی جنگ، هراس در بدنه‌ی ارتش، تسلیم شدن فرماندهان پلیس و ارتش و واگذاری انبار مهمات به طالبان، فرار سربازان و فرماندهان ارتش به کشورهای همسایه و همکاری متنفذین محلی با طالبان. در پسِ این‌ عوامل، اما مهم‌ترین عاملی که باعث شتابِ دومینوی سقوط شد، نبودِ اراده‌ی واقعی در ارگ و حکومت اشرف غنی برای مبارزه با طالبان در پشت خاک‌ریز ولسوالی‌ها بود.

اشرف غنی و معاونش امرالله صالح، به‌جای عزم و اراده‌ی قوی در برابر طالبان، همواره خوانشی قهرمانانه و پیروزمندانه از شکست‌های پی‌درپی و سقوط ولسوالی‌ها ارائه نموده و دومینوی سقوط ولسوالی‌ها را عقب‌نشینی تاکتیکی تعبیر کردند. ارگ‌نشینان فقط در شعار و سخنوری و در پست‌های فیسبوکی و تویتری در فضای مجازی سوره‌ی فتح و آیه‌ی نصر قرائت کردند، اما در عمل کمترین حرکتی در زمینه‌ی مبارزه با گروه تروریستی طالب از خود نشان ندادند. این بی‌انگیزگی و بی‌ارادگی اشرف‌غنی باعث تزلزل در بدنه‌ی ارتش و بی‌اهمیت شمردن سقوط ولسوالی‌ها برای نیروهای ارتش شد.

درحالی که از نظر منطق جنگ، دوردست‌ترین ولسوالی به مثابه‌ی نخستین خاکریز دفاع و تهاجم و مهمترین نقطه‌ی استراتژیک شناخته می‌شود، ارگ‌نشینان اما با خاطرجمع بودن از اینکه گروه تروریستی طالب براساس توافق صلح با آمریکا به کابل حمله نخواهد کرد، هیچ تدبیری برای فروپاشی دورترین ولسوالی و نخستین خاکریز نیندیشیدند و ما اینک شاهد گذار دومینوی سقوط از مرز ولسوالی‌ها به ولایات هستیم.

دکتر سید یحیی موسوی