نقش منفی و تسلیم‌گرایانه‌ای ریش‌سفیدان و متنفذین محلی

دیروز شهر زرنج مرکز ایالت نیمروز سقوط کرد. گزارش‌های میدانی از صحنۀ رویدادها نشان می‌دهد که تعدادی از متنفذین و ملایانِ نیمروز (که احتمالاً متمایل به طالبان بودند) تحت عنوان هیأت صلح، با فرماندهان نظامی و مقامات ولایتی به گفتگو نشستند و آنان را به پرهیز از خونریزی تشویق نمودند. در نهایت، مقامات نظامی و ولایتی، شهر را تسلیم طالبان نموده، خود وارد خاک ایران شدند.
در هرات هم حدود ۵۲ تن از ملاامامان مساجد، تلاش کردند تا میان دولت و طالبان، مصالحه و میانجی‌گری کنند؛ اما اسماعیل خان، طرح و پیشنهاد آنها را ردّ کرد و گفت: آنان خواهان صلح و قطع جنگ نیستند؛ بلکه خواهان تسلیم‌دهی هرات به طالبان هستند.
چنانکه قبلاً در ولسوالی‌های سیغان و کهمردِ ولایت بامیان نیز طالبان با اعزام ریش‌سفیدان و ملایان، از مقامات محلی آن دو ولسوالی خواستند که بدون درگیری و خونریزی، منطقه را ترک کنند و آنان نیز چنین کردند.

به نظر می‌رسد تاکتیک عمومی و نقشۀ جنگی طالبان در شرایط حاضر (پس از توزیع پول و تطمیع مقامات) بر این سناریو استوار است که در گام اول، یک یورش مختصر به مناطق تحت کنترل دولت انجام می‌دهند و رُعب و وحشت عمومی را ایجاد می‌کنند و سپس ریش‌سفیدان و عالمان دینی آن منطقه را نزد مقامات محلی دولت اعزام می‌کنند و این هیأت‌های صلح ضمنِ تضعیف روحیه‌ای مدافعان و بزرگ‌نمایی از قدرت نظامی و خشونت جنگی طالبان و عدم امکان مقاومت در برابر آنان، مقامات محلی را به پرهیز از درگیری و خونریزی و ترک منطقه تشویق می‌کنند.

تا کنون بخش بزرگی از پیشروی‌های طالبان، معلول همین لابی‌گری تسلیم‌طلبانه‌ای ریش‌سفیدان و متنفذان محلی بوده است که با اصرار از مقامات دولتی می‌خواهند که نه خود را به تباهی بدهند و نه مردم و نظامیان را؛ و الاّ در صورتِ غلبۀ نظامی و فتحِ قهرآمیز منطقه، طالبان به صغیر و کبیر رحم نخواهند کرد.

اما طنز و عیبِ قضیه اینجاست که آن ریش‌سفیدان و متنفذّن و ملایانِ صلح‌طلب و ضد جنگ، به جای اینکه از مهاجم و متجاوز و زورگو و جنگ‌افروز بخواهند که دست از شرارت و بغاوت و تهاجم و تجاوز و مسلمان‌کشی بردارند و به نیابت از دولت‌های بیگانه، امنیت و زندگی مردم خود را مختل نکنند؛ با اصرار از مدافعان و مقامات محلی و حاکمیّت قانونی کشور می‌خواهند که شهرها و مراکز دولتی را به ملیشه‌های پاکستان (گروه یاغی و باغی و ضدبشرِ طالبان) تحویل دهند؛ تا آنان آبادی‌ها را ویران و قبرستان‌ها را آباد کنند!

مسیح ارزگانی