درنگی بر اظهارات مارشال

گرچه برای دانستن نقطه‌نظرات مارشال دوستم باید تا سه‌شنبه منتظر ماند و مصاحبه‌ی کامل‌اش را دید اما این‌که وی می‌گوید در دولت انتقالی با طالبان کار خواهد کرد جدا جای تأمل دارد.

مارشال می‌‌داند که وقتی حکومتی غیرمنتخب جای حکومت منتخب را می‌گیرد، به این معنا است که هیچ نهاد انتخابی‌ای، دیگر محلی از اعراب ندارد و طرح همه چیز را در دوره‌ی انتقال از نو باید درانداخت؛ یعنی کلیت سیستم موجود از بین برود و اجزای آن تابع اراده‌ی اداره‌ی انتقالی عمل کنند. مثلا ارتش و امنیت و پولیس ملی تحت فرمان مقامات طالبان قرار بگیرند! در این صورت دلیرمردانی که با انگیزه‌های ملی و میهنی از جان خویش می‌گذرند دیگر برای جنگیدن چه دلیلی خواهند داشت؟

مارشال صاحب اگر به طالبان اعتماد می‌کند خوب است باری سرنوشت جنرال عبدالملک را به یاد آورد. ملک بهار سال ۷۶ علیه مارشال شورش کرد، با طالبان هم‌دست شد‌ و اسماعیل‌خان را به خاطر خوش‌خدمتی به طالبان تسلیم نمود اما به مجرد تسخیر شمال به کابل احضار شد و چیزی نمانده بود که به سرنوشت اسماعیل‌خان گرفتار شود.

اگر صلحی عادلانه و پایه‌دار در این کشور در راه باشد، لزوما از دهلیز دوره‌ی انتقالی نباید بگذرد. مهم آن است که نوع و ساختار مردم‌سالارانه‌ی نظام سیاسی حفظ گردد و انتقال قدرت از حکومت منتخب به حکومت منتخب ملت فرایند تعریف‌شده در قانون را طی کند. نمی‌توان هم مصر بر حفظ دستاوردهای دو دهه‌ی اخیر بود و هم به فروپاشی نهادهای ملی رضایت داد. اظهار‌نظرهای طالبان‌شادکنِ چهره‌های مطرحی مانند مارشال صاحب جز این‌که مواضع هیئت مذاکره‌کننده‌ی دولت را تضعیف کند و هزینه‌ی نظام را بالا ببرد، سودی ندارد.

هادی رحیمی زاده