«خاورمیانه مطلوب» از نظر جوبایدن چگونه است؟

به نظر می رسد دولت آتی آمریکا به رهبری بایدن که امروز رسما از سوی کنگره تایید شد، به توافق برجام باز می گردد. در عین حال گشایش دیپلماسی در قبال ایران آهسته، محتاطانه و با بدگمانی همراه خواهد بود.

از نظر شماری از دموکرات ها دو مشکل اصلی در احیای برجام، اولاً نقص آن در عدم اعمال محدودیت بر برنامه‌های موشکی و منطقه‌ای ایران و ثانیاً تقویت گرایش‌های مقاومت‌جویانه در ایران پس از فشارهای آمریکا و به‌ویژه پس از ترور سردار سلیمانی و دکتر فخری‌زاده قلمداد می شود.

دموکرات ها با وجود اشاره به دشواری احیای برجام، این توافق را برای منافع منطقه‌ای آمریکا و اروپا در غرب آسیا ضروری می‌داند. همچنین دموکرات ها معتقد اند تداوم روند کنونی عادی‌سازی کشورهای عربی با اسراییل که از امارات و بحرین آغاز شده و به مراکش رسیده، دستاوردی برای کاهش تنش‌های امنیتی در این منطقه نخواهد داشت.

به نظر می رسد بایدن ضمن استقبال از روند عادی‌سازی تلاش می کند این فرآیند بر مبنای راه‌حل دودولتی به پیش برود. بر این اساس که احتمالاً عادی‌سازی روابط عربستان با اسراییل منوط به پذیرش این راه‌حل از سوی تل‌آویو خواهد بود.

تیم آقای بایدن تداوم روند عادی‌سازی بر اساس اصلاحات داخلی و دموکراتیک در کشورهای عربی، توسعه روابط اقتصادی با اسراییل و کاهش تنش‌های مذهبی در منطقه را بنیانی برای «آینده راهبردی خاورمیانه» قلمداد می‌کند که در کنار احیای برجام و اعمال محدودیت برای ایران، مطلوبیت‌های منطقه‌ای غرب را تأمین خواهد کرد.

به نظر می‌رسد سیاست بایدن مبنی بر تداوم و اصلاح دو توافق «برجام» و «ابراهیم» از سوی دولت وی، راهبردی برای واگذاری مسائل امنیتی منطقه به متحدان آمریکا و ایجاد نوعی از توازن قوای مطلوب غرب در منطقه باشد. هدف این راهبرد، ایجاد محدودیت استراتژیک برای ایران و حاشیه امن برای رژیم اسراییل خواهد بود.

دکتر عبداللطیف نظری