یادداشت/ کشورهای حامی داعش به دنبال سوریه سازی افغانستان است

بعد از حملات پیاپی داعش به مساجد و محافل شیعیان در افغانستان که قربانی زیادی را بر جای گذاشته است، نگرانی زیادی وجود دارد که بی توجهی مسئولان و سران حکومت وحدت ملی به این معضل، احتمال سوریه سازی افغانستان توسط کشورهای حامی گروه های تروریستی داعش وجود دارد.

انفجار تروریستی شب چهارشنبه در مسجد جوادیه شهر هرات در افغانستان موجب شهادت 29 نمازگزار و زخمی شدن 64 تن دیگر شد، این احتمال را قوت می دهد که داعش در افغانستان در حال باز کردن جای پای است تا با حملات تروریستی بنای تفرقه افکنی مذهبی و سوریه سازی افغانستان را کلید بزند.

در حمله تروریستی در مسجد جوادیه هرات، حمله کنندگان انتحاری ابتدا با سلاح نمازگزاران را هدف قرار دادند، سپس شروع به پرتاب بمب دستی کرده و در آخر واسکت‎های انتحاری خود را منفجر کردند.

برخی از آگاهان می‌گویند، گروه داعش با طرح این گونه حملات می‌خواهد به تنش‌های مذهبی در کشور دامن بزند و آتش جنگ‌های مذهبی را شعله‌ور کند.

عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت افغانستان در واکنش به حمله تروریستی در مسجد جوادیه هرات گفت: گروه‌های تروریستی در پی راه‌اندازی درگیری‌های مذهبی ـ فرقه‌ای در افغانستان هستند.

اشاره عبدالله به هدف قرار دادن مسجد شیعیان در شهر نسبتا آرام هرات است، که نشان از برنامه ریزی هدفمند گروه‎های تروریستی و حامیان خارجی آنها در کشاندن دامنه ناامنی‎ها به ولایت‏‎های شیعه نشین و امن افغانستان دارد.

گروه طالبان اعلام کرد که حمله به نمازگزاران در مسجدجوادیه شهر هرات ارتباطی با عناصر این گروه ندارد، اما داعش این حمله تروریستی را بر عهده گرفته است.

یکی از کانون‎های اصلی داعش در افغانستان ولایت شرقی ننگرهار است، که از سال 2014 میلادی در این ولایت نفوذ کرده‎اند. در طول 3 سال گذشته داعش موفق به انجام حمله‌های متعدد خونین در افغانستان شده است. مطابق برآوردهای پنتاگون، شمار اعضای داعش در افغانستان از حدود 2500 نفر در سال 2015 به حدود هزار نفر در سال جاری کاهش یافته است.

اما مقامات روسیه آمار دیگری در این خصوص ارائه می‎کنند. ضمیر کابلوف، نمایندۀ ویژۀ رییس‌جمهور روسیه در افغانستان و پاکستان گفته، داعش از سال ۲۰۱۴ به این‌طرف در حال توسعۀ فعالیت‌های نظامی در افغانستان است؛ و شمار اعضای آن در سراسر افغانستان از مرز ۱۰ هزار نفر فراتر رفته است.

گروه تروریستی داعش در روز نهم اسد هم سفارت عراق در کابل را هدف یک عملیات مسلحانه تروریستی قرار داد، و پس از 4 ساعت درگیری 3 تروریست مهاجم و ۲ محافظ سفارتخانه کشته و ۳ نفر دیگر مجروح شدند. گروه تکفیری – تروریستی داعش بلافاصله مسئولیت این حمله را پذیرفت.

این حمله نخستین عملیات تروریستی علیه منافع و مراکز دیپلوماتیک عراق در افغانستان به شمار می‌آید که چند هفته پس از آزادسازی کامل موصل روی داد، و به نوعی واکنش منفعلانه داعش در برابر پیروزی قاطع عراق در برابر این جریان تروریستی ارزیابی شده است.

به نظر می‎رسد گروه تروریستی داعش پس از شکست‌های سنگین در عراق و سوریه، ناگزیر است برای بقای خود به نقطه مناسب دیگری نقل مکان کند. طبعا افغانستان به دلیل شرایط امنیتی ناپایدار و بی‎ثبات، مجاورت با پاکستان به عنوان یکی از کانون‎های ترویج افراط‎گرایی و حمایت از آن و حضور و نفوذ نظامی آمریکا در این کشور گزینه مناسبی برای عناصر داعش به شمار می‎آید.

عامل دیگری که افغانستان را مورد توجه داعش قرار داده است، مجاورت آن با آسیای میانه به عنوان یکی از کانون‎های شکل گیری و نفوذ افراط گرایی است، به گونه‎ای که شمار زیادی از عناصر جریان‎های تروریستی در سوریه از این منطقه برخاسته‎اند، و در شرایط موجود در سوریه، بازگشت به افغانستان و آسیای میانه گزینه مطلوبی برای این دست از عناصر تروریستی به شمار می‎آید.

طبعا کشورهای حامی داعش و دیگر جریان‎های تروریستی به رغم شکست‎‏های سنگین این گروه‎ها در عراق و سوریه، تلاش خواهند کرد با سازماندهی مجدد آن‎ها در مناطق دیگر شرایط را برای بقای آن‎ها فراهم خواهند کرد تا از آنها در شرایطی مناسب‎تر، در مکانی دیگر و به شکلی جدید برای پیشبرد اهداف منطقه‌ای خود استفاده کنند.

در این چاچوب عناصر و سرکردگان داعش هم انتقال به کشورهایی نظیر افغانستان و احیانا لیبی، یمن و دیگر کانون‎های حضور و فعالیت گروه‎های تروریستی را فرصتی برای بازسازی و برنامه‌ریزی و احیای توان عملیاتی و شورش‎گری خود می‎دانند، و از آن استقبال می‎کنند.