گره زبانی یا آنکیلوگلوسیا

گره خوردگی زبان یک مشکل مادرزادی ست که در آن حیطه حرکت زبان محدود می شود. این بند غیرمعمول کوتاه، ضخیم و محکم از بافت فرنوم زبانی نوک زبان را به کف دهان می چسپاند و مانع حرکت طبیعی زبان می گردد.

گره خوردگی زبانی می تواند مشکلاتی در شیردهی نیز ایجاد نماید. ایجاد مشکلاتی در بلعیدن غذا، بیرون آوردن زبان، نحوه خوردن غذا و روش صحبت کردن نیز به دلیل آنکیلوگلوسیا به وجود می آید.

البته گاهی اوقات نیز هست که گره خوردگی زبانی مشکلی ایجاد نمی کند و با یک عمل جراحی ساده قابل رفع است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گره خوردگی زبان با ما در خواندن این مطلب همراه شوید:

گره خوردگی زبان چیست؟

همان طور که گفته شد در این مشکل زبانی که از لحظه تولد با کودک همراه است یک قطعه کوچک بافتی که شبیه طناب است نوک زبان را به کف دهان می چسپاند و بافتی محکم و ضخیم دارد. کافی ست زیر زبان را در یک آینه نگاه کنید تا گره زبانی را به خوبی مشاهده کنید. در برخی کودکان این فرنوم کوتاه و محکم است. اگر فرنوم به نوک زبان چسپیده باشد مشکلات ناشی از آن بیشتر از زمانی است که مثلا در وسط زبان باشد.

مشکلات گره خوردگی زبان

یکی از مشکلات بارز و آشکار و عمده گره خوردگی زبان مشکلات در چرخاندن زبان به اطراف یا بیرون کردن زبان می باشد. مبتلایان به این عارضه حتی نمی توانند زبان خود را به دندان های بالایی بچسپانند.

در نوک زبان معمولا شکافی ایجاد می شود که تکلم و غذا خوردن را دشوار می سازد. گره زبانی از کودکی تا کودک دیگر ممکن است تفاوت کند.

انواع گره زبانی

همان طور که گفته شد گره زبانی در کودکان مبتلا ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی بسته به نوع حرکت زبان می توان گره زبانی را به چندین گروه تقسیم کرد.

«گره زبانی خفیف، گره زبانی متوسط و گره زبانی شدید» از انواع مختلف گره زبانی می باشند. در نوع سوم زبان به سختی می تواند در دهان حرکت کند. نکته جالب اینکه گره زبانی در پسران بیشتر از دختران اتفاق می افتد.

عوامل ایجاد گره زبانی

وقتی فرنوم و خود زبان به طور عادی شکل نگیرد گره خوردگی زبان به وجود می آید. براساس گفته های پزشکان در برخی خانواده ها گره زبانی ارثی ست و به سابقه خانوادگی بستگی دارد.  

این عارضه در کودکان می تواند علائمی چون «مشکل شیرخواری، مشکل در تولید صداهای خاص و شکاف بین دو دندان جلو پایین» در پی داشته باشد.

حفظ سلامت دهان و به دنبال آن پوسیدگی دندان نیز از دیگر عوارض این نارسایی فیزیکی در دهان می باشد. کودکی مبتلا به گره زبانی نمی تواند به راحتی بستنی را لیس بزند، ساز بادی بنوازد، دیگران را بوس کند و حتی زبان خود را از دهان خارج سازد.

عدم توانایی در انجام این حرکات باعث انزوای اجتماعی کودک و خجالت وی می شود. نوزادان مبتلا به این بیماری در شیرخوارگی مشکل دارند و نمی توانند نوک پستان را چفت کنند.

این عارضه اگر ادامه یابد کودک چون نمی تواند شیر بخورد نمی تواند وزن بگیرد. شکاف لب یا شکاف کام نیز می تواند از عوارض دیگر گره زبانی باشد.  

تشخیص گره زبانی

بیماری گره زبانی ممکن است هنگام بررسی دلایل شیرخوارگی تشخیص داده شود. در این هنگام کودک را نزد پزشک گوش، بینی و حلق می برند تا تشخیص کامل شود.

درمان گره زبانی

براساس نظر پزشکان، گره زبانی ممکن است در بازه زمانی شش ماه تا شش سال به طور طبیعی به عقب حرکت کند و  عارضه برطرف شود اما گره زبانی از نوع شدیدتر باشد شاید با گذشت زمان عوارض ان برطرف نشود.

برای رفع مشکل شیرخوارگی کودک شاید لازم باشد به یک متخصص تغذیه کودک مراجعه شود یا عمل جراحی نیاز باشد. مراجعه به متخصص گفتار هم می تواند راه خوبی باشد.

عمل فرنوتومی

همان طور که گفته شد درمان گره زبانی در صورتیکه از نوع شدید باشد دیگر با روش های ساده قابل حل نیست و نیاز به عمل احساس می شود.

این عمل ساده فرنوتومی نام دارد که بسیار موثر است در رفع این بیماری. این عمل ساده می تواند در مطب انجام شود که طی آن فرنوم برداشته می شود.

این احتمال هم وجود دارد که پس از عمل کودک به یک متخصص گفتار درمانی نیاز داشته باشد تا نحوه گردش ماهیچه های زبان را فرا گیرد.

فرنکتومی یک روش پیچیده تر است که برخی دیگر از کودکان شاید به آن نیاز پیدا کنند. در این روش از چندین متد برای آزاد کردن گره زبانی استفاده می شود.

در صورتی که فرنوتومی موفق از آب در نیامد یا در صورتیکه فرنوم کودک ضخیم بود به احتمال زیاد کودک به این روش نیاز پیدا می کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

همان طور که دیدید گره زبانی در کودکان متفاوت است و در برخی موارد نیاز به مراجعه به پزشک احساس نمی شود و عارضه با گذشت زمان به طور طبیعی از بین می رود.

توصیه می شود در صورت مشاهده علائمی چون «بروز علائم گره زبانی و ایجاد مشکل در شیردهی، مشکلات در گفتار، مشکلات در غذا خوردن و لمس سقف دهان با نوک زبان» به پزشک مراجعه کنید.

به هر صورت گره زبانی به عنوان یک بیماری که از کودکی می تواند در فرد باشد علی رغم سادگی ظاهر در صورتی که به موقع مورد درمان قرار نگیرد می تواند مشکلات عمده ای برای شما ایجاد کنتد.

کودک مبتلا به گره زبانی علاوه بر چالش های فیزیکی با مشکلات روحی نیز ممکن است مواجه شود چون همانند دیگر هم سن و سالان خود نمی تواند شیر بخورد یا دیگران را ببوسد.

این ناتوانی ها به مرور زمان به کودک از نظر روحی ضربه زده کودک را منزوی می سازد. البته گره زبانی حتی در حالت شدید خود با یک عمل جراحی به سادگی قابل برطرف شدن است.

.