چگونه تصاویر فتوشاپی و ساختگی را تشخیص دهیم؟

امروزه تصاویر جعلی زیادی در اینترنت منتشر می‌شوند و همان‌گونه که فناوری‌های هوش مصنوعی برای جعل تصویر، فیلم و فایل‌های صوتی در حال پیشرفت هستند، باید امکانات توسعه ابزارهای تشخیص سریع و دقیق این جعلیات نیز ارتقا پیدا کنند.

یکی از اساتید علوم کامپیوتری دانشکده دارتموت آمریکا کتابی نوشته که در آن به موضوع تصاویر جعلی و چگونگی شناسایی آن‌ها پرداخته است. یک ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایالات‌متحده آمریکا در سال ۲۰۱۶ میلادی یک ویدئو از سخنان دونالد ترامپ در مورد زنان منتشر شد. در آن زمان، اصالت این ویدئو هرگز مورد سؤال قرار نگرفت.

فقط دو سال بعد مردم با توجه به آنچه می‌دیدند و می‌شنیدند، خود را در یک‌چشم انداز کاملاً متفاوت پیدا کردند. می‌توان گفت پخش شدن یک تصویر یا یک فیلم در اینترنت نمی‌تواند مبنایی برای صحت آن باشد و باید بررسی‌ شده و از طریق منابع معتبر صحت آن را ثابت کرد.

در هنگام ارزیابی اعتبار یک تصویر یا یک ویدئو، مهم این است که بدانیم چه چیزی می‌تواند یا چه چیزی نمی‌تواند جعلی باشد. هوش مصنوعی مدرن می‌تواند تقلب‌های بسیار قانع‌کننده‌ای ایجاد کند که عموماً فتوشاپ نامیده می‌شود. ممکن است یک فتوشاپ بسیار خوب انجام شود اما اینگونه نیست که نتوان آن را تشخیص داد و میتوان گفت ممکن است پیشرفت‌های آینده در این زمینه به حدی باشد که همه‌ چیز فرق کند و مشکلات بیشتری را پیش روی شناسایی تصاویر تقلبی از حقیقی قرار دهد.

پیشرفت در تکنولوژی هوش مصنوعی باعث شده است که تصاویر، فیلم‌ها، ویدئوها و فایل‌های صوتی جعلی پیچیده و بسیار ماهرانه ایجاد شود. درعین‌حال این مسئله باعث گسترش اطلاعات غلط و جعلی در رسانه‌های اجتماعی شده است.

جامعه تک‌ قطبی ممکن است عادت کرده باشد که از خبرهایی تغذیه کند که با جهان‌بینی آن‌ها مطابقت دارد.  در بسیاری از موارد پیش‌آمده که رسانه‌های بزرگ نیز نتوانستند این تصاویر جعلی را تشخیص داده و از آن‌ها استفاده کرده‌اند.

هانی فرید (Hany Farid) استاد علوم کامپیوتری دانشکده دارتموت (Dartmouth) ایالات‌متحده آمریکا و نویسنده کتاب Photo ForensicsThe Conversation است که نکات مهمی  درباره تشخیص جعلی بودن تصاویر، فیلم‌ها و فایل‌های صوتی در کتابش ارائه می‌دهد.

در اینجا به چند نکته برای شناسایی و تشخیص تصاویر جعلی در دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی اشاره می‌شود.

۱- بررسی کنید تصویر مورد نظر، قبلا در اینترنت استفاده نشده باشد: بسیاری از تصاویر جعلی بر اساس تصاویر قدیمی تر ساخته می شوند. جستجوی تصویر معکوس یک روش ساده و مؤثر برای دیدن نحوه استفاده از یک تصویر است.

برخلاف جستجوی معمولی آنلاین در موتورهای جستجوی اینترنتی که از کلمات کلیدی مشخص‌شده استفاده می‌شود، امکان جستجوی تصویر معکوس در Google یا TinEye نیز وجود دارد که می‌تواند تصاویر مشابه یا یکسان را در یک پایگاه داده گسترده، در اختیار کاربر قرار دهد.

با این‌ حال موتورهای جستجوی تصویر معکوس نمی‌توانند فهرست جامعی از محتوای بسیار گسترده و در حال تغییر اینترنت را ارائه دهند؛ بنابراین، حتی اگر تصویر در اینترنت باشد، هیچ تضمینی وجود ندارد که توسط سایت پیدا شود. در این رابطه، پیدا کردن یک تصویر به این معنی نیست که آن تصویر واقعی یا جعلی باشد.

۲- بررسی متا دیتا: اغلب تصاویر دیجیتال دارای متا دیتای غنی‌ای هستند که می‌توانند سرنخ‌هایی را به‌عنوان منبع و اصالت آن‌ها ارائه دهند. متا دیتا اطلاعاتی در مورد داده‌ها است. متا دیتا برای یک تصویر دیجیتال شامل اطلاعات دوربین ساخته‌شده و مدل آن، تنظیمات دوربین مانند اندازه دیافراگم و زمان نمایش، تاریخ و زمان عکس‌برداری، محل GPS که در آن تصویر گرفته شد و موارد بیشتر دیگر استفاده می‌شود. اهمیت برچسب‌های تاریخ، زمان و مکان در تصاویر بسیار زیاد است.

برچسب‌های دیگر ممکن است یک تفسیر مشابه به روش ساده ارائه دهند.  به‌عنوان‌مثال، نرم‌افزار ویرایش عکس ممکن است یک تگ را نشان دهد که نرم‌افزار را مشخص می‌کند یا برچسب‌های تاریخ و زمان که با تگ‌های دیگر متناقض است.

درواقع این تناقض‌ها و ناهماهنگی‌های اطلاعات یک تصویر هستند که می‌توانند نشان‌دهنده دست‌کاری شدن آن تصویر باشند. متادیتا در فایل تصویر ذخیره می‌شود و می‌تواند به‌آسانی با برنامه‌های مختلف استخراج شود. با این‌حال، برخی از خدمات آنلاین، بیشتر این متادیتاهای تصویر را حذف می‌کنند که باعث می‌شود اطمینان پیدا کردن از جعلی بودن یا نبودن تصور مشکل شود.

۳- تشخیص آنچه می‌تواند یا نمی‌تواند جعلی باشد: در هنگام ارزیابی اعتبار یک تصویر یا یک ویدئو، مهم این است که بدانیم چه چیزی می‌تواند یا چه چیزی نمی‌تواند جعلی باشد. هوش مصنوعی مدرن می‌تواند تقلب‌های بسیار قانع‌کننده‌ای ایجاد کند که عموماً فتوشاپ نامیده می‌شود.

این مسئله عمدتاً محدود کردن تغییر چهره و صدا در ویدیو است و برای کل بدن نیست. ممکن است یک فتوشاپ بسیار خوب انجام شود اما این‌گونه نیست که نتوان آن را تشخیص داد و می‌توان گفت ممکن است پیشرفت‌های آینده در این زمینه به حدی باشد که همه‌چیز فرق کند و مشکلات بیشتری را پیش روی شناسایی تصاویر تقلبی از حقیقی قرار دهد.

۴- اطمینان از تصاویر کوسه‌ها: هانی فرید در این رابطه می‌گوید که پس از دو دهه تحقیقات دریافته‌ام که تقریباً بیشتر تصاویری که در آن کوسه‌ها وجود دارند، تقلبی و جعلی هستند. درواقع با دیدن تصاویر جذاب و دیدنی کوسه‌ها نباید گول‌خورده و آن‌ها را باور کنیم.

۵- کمک به مبارزه با اطلاعات غلط: تصاویر و فیلم‌های جعلی ممکن است به ایجاد خشونت وحشتناکی در سراسر جهان منجر شود. دست‌کاری در انتخابات دموکراتیک و ناآرامی‌های مدنی می‌تواند نمونه‌هایی آن باشد. به نظر می‌رسد ایجاد تغییرات وسیع و عمیق سیاست‌های محرمانه محتوا در بخش فناوری ضروری به نظر می‌رسد.

به نوشته سینا پرس،کسانی که درحال‌توسعه فناوری هستند، می‌توانند به‌راحتی جعلیات پیچیده ایجاد کنند. درواقع ممکن است فناوری آن‌ها مورد سوءاستفاده قرار گیرد و در همین راستا باید جامعه مجازی دیجیتال به ایجاد ابزارهایی برای تشخیص سریع و دقیق تصاویر، فیلم‌ها و فایل‌های صوتی جعلی پرداخته و برای و توسعه آن‌ها به فعالیت‌های خود ادامه دهد. علاوه بر آن می‌توان گفت، تشخیص سایت‌های جعلی و خودداری از استفاده از هرگونه اطلاعات، تصاویر و غیره از آن‌ها می‌تواند به این مسئله و کمتر رواج دادن اطلاعات جعلی کمک کرد.