چک صیادی

اصطلاح چک صیادی در واقع برگرفته از سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک می باشد که بانک مرکزی از سال ۹۸ به همه بانک ها اعلام کرد که دسته چک تمام بانک ها باید از طریق این سامانه برای متقاضیان صادر گردد.

با استفاده از این سامانه در حقیقت دسته ‌چک ‌های همه بانک ‌ها به صورت کاملاً یک‌ شکل و یک ‌رنگ صادر می ‌شوند که هدف از این کار یکپارچه‌ سازی و استاندارد سازی اعلام گردیده که در این صورت چک ها هویت اوراق بهادار را پیدا خواهد کرد.

بر طبق این موضوع ، دیگر دسته چک از سوی بانک ها صادر نمی شود بلکه کسی که تقاضای دسته‌ چک دارد می تواند از طریق سامانه بانک مرکزی اعتبارسنجی شود و صدور دسته‌ چک وابسته به احراز صلاحیت افراد می باشد.

یکی از مزایای این سامانه این است که از طریق آن امکان استعلام از پیشینه صادر کننده چک برای شخص دریافت ‌کننده امکان پیدا می کند که این در واقع یکی ازبزرگ‌ترین مزایای این سامانه به شمار می آید و راهی مناسب و امن برای کاهش آمار چک‌های برگشتی خواهد بود.

با به اجرا در آمدن این امر صدور دسته‌ چک ‌های جدید ، ارتباط متقاضی دسته ‌چک با شعبه به ارتباط متقاضی با سامانه صیاد تغییر می‌کند.

با اجرایی شدن این کار و با کنار رفتن شعبه و عوامل انسانی ، پروسه اعتبار سنجی، صدور و استفاده از چک به صورت کاملاً مکانیزه رصد  می شود.

با به راه افتادن و اجرایی شدن این سیستم یک ‌پارچه صدور چک، اطلاعات چک به شکل آنلاین در دسترس متقاضیان خواهد بود.

از دیگر مزایا و خصوصیات ویژه این سامانه می توان به موارد زیر اشاره نمود:

به شکل غیرحضوری و بدون دخالت نیروهای انسانی دریافت چک انجام می شود.

 مشکل چک ‌های جعلی رفع شده و همچنین به کاهش مشکلات جعل برگه چک کمک خواهد شد.

شخص متقاضی به راحتی از طریق این سامانه می تواند اعتبار صاحبان حساب و صاحبان امضا را استعلام کند.

با اجرایی شدن این کار دیگر افراد دارای سوء سابقه و سوء عمکرد دسته چک دریافت نخواهند کرد.

امکان افزایش اعتبار دسته ‌چک با بررسی کامل سوابق درخواست ‌کننده تسهیل می شود.

شعبه های بانکی دیگر در زمینه صدور چک هیچ گونه اختیاراتی ندارند.

علاوه بر آن چه که به عنوان مزیت این دسته چک ها گفته شد ، این نوع چک ها از ویژگی امنیتی برخوردار هستند، به این معنا که اولا سری و سریال‌ های چک به شکل برجسته چاپ‌ شده اند که کاملاً قابل ‌لمس هستند.

دیگر این که طرح مخفی ای در برگه این چک ها وجود دارد که خیلی راحت به وسیله عموم مردم قابل فهم و ‌تشخیص است.

همچنین ویژگی ‌های امنیتی حرفه‌ای به این نوع چک ‌ها اضافه شده است که برای بانکداران و اشخاصی که استفاده مستمر و مکرری از چک‌ها دارند قابل‌ استفاده می باشد.

شماره یکتا چیست؟

از دیگر تغییراتی که در دسته‌ چک‌های جدید به وجود آمده است داشتن شماره یکتا است. شماره یکتا در واقع شماره اختصاصی هر برگ چک است که به گیرنده چک این امکان را می‌دهد که تنها با یک پیامک از در صدر اعتبار فرد صادرکننده چک مطلع شود.

شما می توانید با پیامک شماره یکتا به شماره ‌ای که اعلام می ‌شود اطلاعات ‌پایه فرد صادر کننده چک برای گیرنده چک ارسال نمایید.

جالب است بدانید که با این سامانه ابعاد چک ‌های مختلف دولتی و خصوصی در یک استاندارد مناسب قرار می‌گیرد و در نتیجه ی این امر امکان جعل این چک کمتر خواهد شد.

در این خصوص وجه تمایز چک ‌ها فقط درج نام و آرم بانک صادرکننده است. با صدور این نوع چک‌ ها به ‌محض اینکه اولین چک شخص برگشت خورد، به دلیل وجود امکان استعلام و مطلع شدن افراد مبنی بر فاقد بودن اعتبار، امکان صدور چک جدید از سوی صادرکننده و دریافت آن از سوی دریافت‌ کننده باطل می گردد.

 شرایط دریافت چک های جدید صیادی

فردی که تقاضای نوع جدید چک صیادی دارد با مراجعه به شعبه، ثبت اولیه درخواست صدور دسته ‌چک را انجام می‌دهد و در صورتی که از طریق رئیس شعبه تأیید گردد، درخواست او به‌ منظور استعلام، به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال می‌شود.

اگر فردی که تقاضای دریافت دسته‌چک جدید  را دارد از نظر بانک مرکزی، واجد شرایط دریافت دسته‌چک باشد، درخواست او از سامانه صیاد به گروه صدور دسته‌ چک به ‌منظور شخصی‌سازی و چاپ چک ارسال و دسته ‌چک جدید برای ولایت صادر خواهد شد.

 نحوه استعلام چک صیادی

استعلام از طریق این سامانه به این صورت است که هر برگ چک با توجه به شناسه استعلام تولیدی توسط بانک مرکزی، فراهم‌ می شود تا امنیت بیشتری در حوزه مبادلات چک به وجود بیاید.

متقاضاین می توانند با فرستادن شناسه استعلام  ۱۶ رقمی درج شده بر روی چک های صیادی به سامانه استعلام پیامکی بانک با سر شماره ۷۰۱۷۰۱  و در قالب  شناسه استعلام ۱۶ رقمی*۱*۱  از وضعیت اعتباری صادرکننده چک از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی ثبت شده نزد بانک مرکزی اطلاع پیدا کنند.

بر این اساس و در پیامک پاسخ، اطلاع رسانی به صورت رتبه بندی شده بر اساس یکی از رنگ هایی که در ادامه مطلب می بینید اعلام می گردد:

رنگ سفید که در این حالت صادرکننده چک هیچ گونه سابقه چک برگشتی نمی باشد یا این که درصورت وجود سابقه، تمامی موارد رفع سوء اثر شده است.

رنگ زرد که در این صورت فرد صادر کننده چک یک فقره چک برگشتی دارد یا حداکثر دارای مبلغ ۵۰ میلیون ریال تعهد برگشتی می باشد.

رنگ نارنجی در این وضعیت ،  صادرکننده چک دارای دو الی چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

رنگ قهوه ای که در این حالت صادرکننده چک دارای پنج تا ده فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

رنگ قرمز هم نشان دهنده این است که صادرکننده چک دارای بیش از ده فقره چک برگشتی یا بیش از مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.