علائم و دلایل پاره شدن تسمه تایم/ عمر مفید تسمه تایم چقدر است؟

تسمه تایم یک قطعه خیلی مهم در کارکرد موتور خودرو به حساب می آید و پاره شدن تسمه تایم یک خطر جدی برای خودرو. معمولا شرکتهای تولیدکننده خودرو، عمر مفید تسمه تایم را در دفترچه راهنمای خودرو درج می کند که به طور معمول چیزی مابین ۶۰ هزار تا ۱۰۰ هزار کیلومتر می باشد.

اما اگر راننده ای می باشید که تنها آب و روغن وسیله نقلیه خود را بررسی می کنید، می بایست توجه داشته باشید که یکی از مهمترین چیزهایی که لازم است حواس تان به آن باشد تسمه تایم خودرو است؛ اگر هم فقط سوار خودروی خود می شوید و به کار و تفریح خود می رسید و حوصله رسیدگی به مسائل فنی آن را ندارید، چندان خودتان را درگیر این مقاله نکنید!

ولی اگر می خواهید بدانید که تسمه تایم دقیقا چه چیزی است و نحوه کار آن به چه صورتی انجام می شود و تفاوت آن با زنجیرتایم چیست؟ این مقاله را با دقت بخوانید.

تسمه تایم چیست؟

اگر نخواهیم سر شما را به درد نیاوریم و این مقاله را در چند خط برای شما خلاصه کنیم باید بگوییم که تسمه تایم، حرکت میل سوپاپ با میل لنگ  را هماهنگ می کند، بدین معنا که تسمه تایم با متصل کردن میل سوپاپ به میل لنگ موجب می گردد در هنگام گردش میل لنگ و بالا رفتن پیستون ها، سوپاپ های هر سیلندر به موقع بسته شوند.

با پاره شدن تسمه تایم این ارتباط و تنظیم قطع می گردد. بدین معنا که در شرایط حرکت پیستون به طرف بالا، ممکن است سوپاپ ها همچنان باز مانده باشند و این موجب می گردد که پیستون آسیب زیادی به سرسیلندر موتور خودروی تان وارد نماید.

زیرا با حرکت پیستون به طرف بالا، پیستون به سوپاپ باز مانده برخورد می نماید و با شدت آن را به طرف بالا می راند و این اتفاق در بیش از یک سیلندر روی می دهد که در نهایت باعث آسیب رساندن پیستون به میل بادامک و سرسیلندر خودرو می گردد.

در برخی از موتورها همانند موتور خودروهای پراید و دوو سی یلو، سرسیلندر و طول ساق سوپاپ به شکلی طراحی گردیده که سوپاپ حتی در وقتی که به طور کامل باز می باشد، از بالاترین نقطه حرکت پیستون بالاتر است و بدین ترتیب اگر تسمه تایم هم پاره شده باشد و سوپاپ باز بماند، پیستون به آن نمی رسد. در این نوع خودروها با پاره شدن تسمه تایم، وسیله نقلیه متوقف گردیده و موتور از کار می افتد ولی به سرسیلندر آسیبی نخواهد رسید، زیرا که پیستون برخوردی با سوپاپ ها نخواهد داشت. ولی در بیشتر خودروها مثل پژو ۲۰۶ و پژو ۴۰۵ های ساخته شده در ایران می بایست نظاره گر خرابی سر سیلندر باشید.

علت اصلی پاره شدن تسمه تایم خودرو چیست؟

به طور کلی استفاده کردن از دورهای بالای موتور به خصوص دورهای بالاتر از ۴ هزار دور در دقیقه معمولا موجب استهلاک سریع قطعه های خودرو می گردد.

شماری از کسانی که پشت فرمان می نشینند به ویژه جوانان عادت کرده اند در زمان هایی که اصلا نیازی به شتاب گیری سریع و زیاد وجود ندارد، به موتور فشار بیاورند. در این شرایط دور موتور به محدوده خط قرمز می رسد و در نتیجه نه تنها تسمه تایم که همه قطعات موتور تحت فشار شدیدی قرار خواهد گرفت و آسیبی بسیار جدی هم به دسته موتورها وارد می گردد. البته علت دیگری هم برای پاره شدن تسمه تایم وجود دارد و آن عمر مفید تسمه تایم می باشد که شرکتهای تولیدکننده خودرو آن را در دفترچه راهنمای خودرو درج می کنند که به طور معمول چیزی مابین ۶۰ هزار تا ۱۰۰ هزار کیلومتر می باشد.

در نتیجه به خاطر داشته باشید که بعد از تعویض تسمه تایم کیلومتر کارکرد خودرو را در جایی بنویسید و یا به خاطر بسپارید. لازم است این مسئله را نیز بدانید که هزینه تعویض کردن تسمه تایم به طور معمول بالا می باشد. پس سلامتی تسمه هیدرولیک فرمان و کولر، واترپمپ، هرزگردها و تسمه سفت کن را هم چک نمایید تا در صورتی که به تعویض آن ها نیاز بود در همان یک بار باز و بسته شدن قطعات توسط مکانیک، آن ها هم تعویض گردند.

پس از تعویض تسمه تایم باید متوجه چه خطری بود؟

تسمه تایم یک قطعه خیلی مهم در کارکرد موتور خودرو به حساب می آید و تایمینگ و زمان بندی نشدن آن به شکل مناسب که توسط یک مکانیک بی تجربه انجام شده باشد، موجب بروز نشانه های ظاهری همانند بد استارت خوردن موتور، لرزش بیش از اندازه موتور هنگام کارکردن در دور آرام، شنیده شدن سر و صدای اضافی از حوالی قاب تسمه تایم، افزایش مصرف سوخت و کاهش محسوس شتاب و قدرت موتور خواهد شد. در نتیجه هنگامی که با پاره شدن تسمه تایم رو به رو می شوید بهتر است به یک تعمیرکار باتجربه و حاذق و مطمئن مراجعه کنید تا خیال تان از بابت تعویض آن راحت و آسوده باشد.

چگونه متوجه پاره شدن تسمه تایم شویم؟

پاره شدن تسمه تایم به طور معمول در حال حرکت خودرو و به خصوص در جاده روی می دهد. تصور نمایید در حال سفر به سوی شمال از مسیر جاده هراز می باشید و در زمان حرکت، خودروی تان ناگهان خاموش می گردد. در نتیجه اگر در هنگام حرکت خودرو خاموش گردید به هیچ وجه مجددا استارت نزنید و تلاشی برای روشن کردن آن نکنید. به عبارتی دیگر اگر خودروی تا را دوست دارید، حتی به استارت نگاه هم نکنید.

با اندکی دقت و مقداری حواس جمعی، با انجام یک آزمایش بسیار ساده می توان نسبت به پاره شدن تسمه تایم مطمئن گردید و از وارد شدن میلیون ها تومان خسارت در زمان استارت زدن خودرو جلوگیری کرد. خودرو را در دنده یک گذاشته و آن را هل بدهید. اگر خودرو در دنده بود و حرکت نمود یعنی اینکه تسمه پاره شده است و می بایست یک خودروی یدک‌کش خبر کنید. اگر هم خودرو حرکت ننمود این بدین معناست که تسمه سالمِ سالم می باشد.