نجاست سگ در قرآن

برخی از افراد در اینکه سگ در قرآن نجس خوانده تردید دارند و می گویند این حکم شرعی شک و شبهه ندارد اما آآنها به دنبال فلسفه نجاست سگ هستند و می خواهند بدانند آیا اسلام تنها به حکم نجاست سگ اشاره کرده یا فلسفه این حکم را نیز بیان داشته است.

برای اطلاعات بیشتر در مورد نجاست سگ در قرآن با ما همراه شوید:

نجاست سگ، یک مساله فقهی کلان

اطلاع از حکم نجاست سگ در قرآن در دنیای امروز برای بسیاری از شهروندان به یک اصل و ضرورت تبدیل شده است

چون شهروندان به اصطلاح مدرن امروزی بیش از گذشته به این حیوان وفادار روی آورده حتی در خانه های خود از آنها نگهداری می کنند.

شهروندان ممکن است حکم نجاست سگ را به راحتی بپذیرند اما در یک کنجکاوی خاص می خواهند بدانند چرا اسلام سگ را نجس می داند و دلیل این نجس بوده در قرآن چیست.

معنای لغوی نجس

از لحاظ معنای لغوی نجس به معنای ناپاکی، کثیفی و نقطه مقابل طهارت و پاکی و نظافت به شمار می رود.

بهترین تعریف از نجاست را باید «پلیدی ظاهری و باطنی» دانست، چیزی که توسط برخی از کارشناسان عرصه ادبیات بیان شده است.

براساس تعاریف ارائه شده توسط اهل فن و کارشناسان دینی نجاست را باید به دو نوع «درک به وسیله حواس انسان و چیزی که با چشم انسان قابل مشاهده نیست» تقسیم نمود.

نوع اول که نیاز به توضیح ندارد چون خود انسان به چشم خویش نجاست را می بیند.

اما نوع دوم به هر چیزی گفته می شود که به دلیل پلیدی باطنی بر روح و روان انسان تاثیر منفی می گذارد.

در این راستا برخی از مفسرین به استناد به برخی از آیات قرآن می گویند کافران نیز نجس هستند.

معنای فقهی اصطلاح نجس

همانگونه که گفته شد در فقه اسلامی مفهوم نجس عبارت از هر شی پلیدی ست که باید از آن دوری جست.

به طور مثال آبی که با عین نجاست برخورد کرده  و قابل نوشیدن نیست و نمی توان با آن وضو گرفت یا غسل کرد.

نجاست سگ در قرآن

همان گونه که در بالا گفته شد افراد زیادی در یک کنجکاوی دوست دارند بدانند آیا قرآن به طور صریح به نجس بودن سگ اشاره کرده یا خیر.

در پاسخ به این افراد باید گفت که در سه جای قرآن از سگ سخن گفته شده است. اولین مورد در سوره کهف است که خداوند می فرماید:

«سگشان در آستانه غار دست خود را دراز کرده بود.»

در این آیه هیچ اشاره ای به نجاست یا طهارت سگ نشده و تمام آنچه برداشت می شود این است که اصحاب کهف یک سگ نگهبان با خود داشته اند.

همین طور می شود برداشت کرد که نگهداری از سگ به عنوان نگهبان اشکالی ندارد.

دومین اشاره قرآن به سگ در سوره اعراف است. در این سوره دانشمندی به نام بلعم باعورا به سگ تشبیه شده است.

وجه تشبیه بین این دانشمند و سگ عطش آنهاست. این دانشمند نیز همانند یک سگ هار که حالت عطش کاذب برای گاز گرفتن دارد از مال دنیا سیر نمی شد.

از این آیه شریفه نیز نمی توان چیزی در مورد نجاست یا طهارت سگ برداشت کرد.

اگر این طور برداشت کنیم که در آیه سوره کهف سگ مورد تمجید قرار گرفته اما در سوره اعراف سگ یک موجود پست دانسته شده باز هم نمی توان مطمئن بود که استدلال محکمی دال بر نجاست یا طهارت سگ یافته باشیم.

در سوره مائده نیز خداوند به سگ  اشاره کرده است. در این آیه خطاب به مسلمانان گفته شده که صید حیوانات شکاری و سگ های  تربیت شده حلال است.

این آیه نیز به حلال بودن گوشت حیوان حلال گوشتی که توسط سگ شکار شده اشاره گردیده است و چیزی در مورد نجاست یا طهارت خود سگ به میان نیامده است.

البته محل تماس سگ با حیوان شکار شده باید شسته شود.  

بالاخره سگ نجس است یا خیر؟

همان گونه که مشاهده کردید در سه سوره از قرآن خداوند تبارک و تعالی به سگ اشاره کرده است.

با استناد به این سه آیه شریفه به طور محکم نمی توان گفت که سگ نجس است یا پاک.

این درست که حکم شرعی نجس بودن سگ را همه پذیرفته ایم اما کنجکاوی ما برای فلسفه نجس شمردن سگ در قرآن شاید جواب مناسب خود را پیدا نکند.

نجاست و طهارت سگ به طور صریح در قرآن آورده نشده است.

به عبارت دیگر در آیات و روایات حقوق حیوانات به رسمیت شناخته شده اما در حوزه مدنی چیز خاصی نداریم و علت هم این است که مبانی تئوریک و فلسفی مرتبط به موضوع هنوز نهادینه نشده است.

سگ نجس است اما پلید نیست

همان گونه که دیدید قرآن کریم فضای مثبتی برای سگ ها به وجود آورده است. در روایات هم فقط نجاست سگ را داریم.

به این ترتیب باید گفت که نجاست سگ به این معنی نیست که این حیوان پلید است و باید هر بلایی که امکان دارد سر این حیوان آورد.

به همین ترتیب اگر دقتی در روایات و داستان های مربوط به پیامبران داشته باشیم به روشنی درک می کنیم که کمتر پیامبری را می توان یافت که در کنار او یک سگ نبوده باشد.

اینکه سگ را نجس العین می خوانیم به این معنا نیست که باید با این حیوان بد رفتاری کنیم.

از این گذشته در شرایط و زندگی امروزی مصادیق و نیازهای تازه ای یافت می شود که مانند گذشته نمی توان احکام شرعی را در مورد آنها تطبیق کرد.

مثلا براساس روایات خرید و فروش عین نجاست ممنوع است اما امروزه خرید و فروش خون چون تضادی با عقل ندارد انجام می شود.

به هر صورت در مورد نجاست سگ در قرآن باید گفت که در سه آیه قرآن به سگ اشاره شده است اما از این سه آیه نمی توان به روشنی درک کرد که سگ نجس است یا پاک.

همین طور اگر در احکام شرعی سگ نجس العین است به معنای پلید بودن سگ که باید از او دوری کرد یا او را  مورد اذیت و آزار قرار داد نمی باشد.