فواید سبوس چیست؟ سبوس برای چه افرادی مضر است؟

با وارد شدن فست فودها در رژیم غذایی مردم، سبوس و امثال آن از سر سفره ها بر چیده شده اند در حالی که بیشتر افراد از فواید سبوس اطلاعات کافی ندارند. می توان گفت سبوس یکی از مهمترین مواد غذایی در رژیم غذایی افراد به شمار می آید.

سبوس یکی از مهمترین مواد غذایی به شمار می آید به طوری که از آن به عنوان معجزه ای برای جوانی و سلامتی یاد می کنند. سبوس کاربردهای فراوانی در بیشتر زمینه ها از قبیل مواد غذایی، لوازم آرایشی و بهداشتی و پزشکی درمانی دارد. با وارد کردن روزانه مقداری سبوس در رژیم غذایی که در حقیقت هزینه چندانی ندارد می توان به سلامتی و تندرستی بدن خود کمک فراوانی کرد. برای آشنایی بیشتر با این ماده غذایی ارزشمند همراه ما باشید.

سبوس چیست

به پوسته خارجی گندم، جو و برنج که بیشترین زمان را در برابر تابش آفتاب بوده و از آن بهره برده اند را سبوس می گویند. این قسمت از غلات گفته شده سرشار از انواع ویتامین ها از جمله ویتامین E، انواع ویتامین B، آهن، منیزیم، پتاسیم، فسفر، مس، منگنز، روی و سلنیوم است. تمام این خاصیت ها در پوست این نوع غلات وجود دارند.

نحوه جداسازی سبوس ها  از این غلات در سیلوها به این صورت می باشد: جدا سازی سبوس با استفاده از نرده های بزرگ فلزی که با وارد شدن فشار زیاد نرده ها به گندم، چربی و یا روغن مفید آن به سبوس می چسبد و از آن خارج می شود. باید به این نکته اشاره کرد که فواید و خاصیت های بی شماری برای سبوس گفته شده است که اکثر افراد به دلیل عدم آگاهی کامل و داشتن اطلاعات ناقص و به اشتباه  آن را دور می ریزند.

برای استفاده از سبوس ها بهترین روش این است که می توان مخلوطی از انواع سبوس، به طوری که حداقل ۵۰ درصد آن سبوس گندم باشد را با غلات برای صبحانه، سالاد و یا ماست استفاده کنید.

همانطور که در بالا گفته شد، سبوس انواع مختلفی دارد که هر کدام سرشار از فیبرهای مفید برای بدن می باشند. به این نکته باید اشاره کرد که فیبرها دارای نوعی ترکیباتی هستند که سبب پرشدن معده می شوند از همین رو از آن ها در  رژیم های کاهش وزن استفاده می شود. همه سبوس ها خواص بی نظیر و فواید بسیاری دارند اما نوع عملکرد هر یک در بدن متفاوت است که در ادامه به آن ها می پردازیم.

• سبوس گندم: بیشترین میزان فیبر در این سبوس ( حاوی ۴۰ درصد فیبر ) قرار دارد. سبوس گندم منبع مهمی از فیبرهای غیر محلول به شمار می آید همچنین به دلیل اینکه قادر به جذب آب در حدود ۷ برابر وزن خود است، درایجاد احساس سیری به شخص بسیاراهمیت دارد.
• سبوس جو: این نوع سبوس حاوی ۱۷ درصد فیبر می باشد که بیشتر حاوی فیبر محلول (بتا-گلوکان) است. سبوس جو در مقایسه با سبوس گندم تردتر و سفیدترمی باشد که افراد تمایل بیشتری به مصرف آن دارند.
• سبوس برنج: حاوی ۲۶ درصد فیبر که شامل هر دو نوع فیبر محلول و فیبر غیر محلول  می باشد. دارای طعم خوبی است و می توان از آن به همراه برنج و یا روی سالاد استفاده کرد.

فواید سبوس ها

برای استفاده بهتر و بهره مندی از خواص و فواید سبوس باید با توجه به نیاز خود یکی از آن ها انتخاب کرد و به رژیم غذایی خود وارد کرد به عنوان مثال سبوس گندم برای افرادی که دارای بیماری یبوست هستند بسیار مفید است می توان از یکی یا دو قاشق از آن را به همراه ماست روزانه مصرف کرد تا به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کرد اما افرادی که کلسترول بالا دارند می توانند با مصرف روزانه یک الی دو قاشق غذاخوری سبوس جو، میزان کلسترول خون را کاهش دهند. برای این منظور سبوس جو را به آرد گندم مصرفی خود اضافه کنند.

سبوس ها حاوی ترکیبات مفیدی از قبیل: فسفر، فیبر، گلوتن، انواع ویتامین B، ویتامینE ، آهن، روی، کلسیم، پتاسیم، منگنز، فلوئور، سیلیس و منیزیوم می باشد که هریک به تنهایی برای سلامتی بسیار مفید است.

مصرف سبوس ها با داشتن فیبر های خوراکی سبب کاهش بروز یبوست، کاهش کلسترول بد، کاهش فشار خون و التهاب می شود که برای سلامت قلب بسیار مفید است. به عبارتی به طور غیر مستقیم می تواند از بروز بیمارهای قلبی و عروقی جلوگیری کند. باید به این نکته اشاره کرد که مصرف سبوس سبب می شود کلسترول خون ۱۵ تا ۱۸ درصد کاهش باید.

همچنین وجود فیبر درسبوس ها و مصرف آن منجر به کاهش اشتها وافزایش احساس سیری می شود که در نتیجه آن به کاهش وزن کمک می کند.

افرادی که دچار بیماری دیابت هستند با مصرف روزانه سبوس می توان به بهبود روند سوخت و ساز گلوگز و کاهش جذب قند در بدن کمک کرد به طوری که در بیشتر موارد نیاز آن ها به انسولین و داروهای دیگر را بسیارکاهش می دهد.

همچنین باید گفت از دیگر فواید سبوس جویدن بهتر و بیشتر آن که برای سلامتی دندان های نیز بسیار مفید است.

همان طور که گفته شد سبوس ها با داشتن فیبرهای غذایی بسیار مفید علاوه بر یبوست به پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری ها همانند بیماری های دستگاه گوارش و انواع سرطان کمک فراوانی می کند.

سبوس ها برای چه افرادی مضر هستند

مصرف سبوس ها برای اشخاصی که دستگاه گوارش آن ها حساس می باشند و قادر به تحمل فیبر سبوس نیستند باید کاهش یابد. در مواردی که افراد بیماری نشانگان روده تحریک پذیر دارند، باید مصرف سبوس در برنامه غذایی آن ها طبق دستور پزشک و یا مشاور تغذیه صورت بگیرد.

سبوس ها را باید کم کم به برنامه غذایی خود وارد کرد و کم کم میزان آن را افزایش داد. برای بهره مندی از فواید آن باید گفت مقدار مجاز مصرف روزانه سبوس ۳۰ گرم می باشد و مقادیر بیشتر از آن سبب اختلال در عملکرد دستگاه گوارش می شود.

باید به این نکته اشاره کرد که زیاده روی در مصرف آن سبب بروز انسداد روده، التهاب دیورتیکول و اسهال می شود. در نحوه مصرف آن، متخصصان توصیه اکید به نوشیدن مایعات و مصرف روغن زیتون به همراه سبوس ها دارند به طوری که گفته می شود مصرف این مواد به همراه سبوس تاثیر آن را در سلامتی بدن افزایش می دهد.