با طرز کار یخچال آشنا شوید

شاید شما هم بارها صدای تعمیرکاران دوره گردی که در کوچه و محله شما گاه و ناگاه فریاد می زنند: «یخچال خراب داری، تعمیر می کنیم!” را شنیده باشید؟ این تعمیرکاران انگار می دانند بیشتر مردم با با طرز کار یخچال آشنا نیستند تا در موقع بروز مشکل فنی خیلی سریع بتوانند آن را رفع کنند.

یخچال یکی از ضروریات هر آشپزخانه می باشد آشنا شدن با طرز کار آن می تواند به ما کمک کند نه تنها در نگهداری آن بلکه در نوع استفاده بهینه از آن با مهارت بیشتری عمل کنیم.

یخچال به عنوان یک وسیله بسیار ضروری برای سرد نگهداشتن مواد غذایی اما با یک روش بسیار ساده کار می کند.

با ماهمراه شوید تا با طرز کار یخچال آشنا شوید و بتوانید هنگام رخ دادن مشکلات فنی برای یخچال هایتان به راحتی خود آنها را تعمیر کنید.

طرز کار یخچال مبتنی بر یک تئوری ساده است

برای این که از طرز کار یخچال درک درستی داشته باشید، یک آزمایش بسیار ساده را انجام دهد: پشت دستتان را با آب خیس و به آن فوت کنید! چه اتفاقی می افتد؟ بلافاصله احساس سردی می کنید؛ دلیل این سردی تبخیر آب از روی دست شماست: دست شما گرم است و این گرما آب را تبخیر می کند، با جذب گرمای بدن شما احساس خنگی می کنید. اولین نکته اساسی در طرز کار یخچال نیز همین فرایند است. در یخچال این فرایند به صورت پیوسته اتفاق می افتد و مایع موجود در یخچال دائما از مایع به گاز و از گاز به مایع تبدیل می شود.

در طرز کار یخچال اصول چرخه های ترمودینامیکی و قانون دوم ترمودینامیک نقش مهمی دارند. چرخه ترمودینامیکی یک نوع چرخه بسته ای است که در آن ماده ای تحت فرایند های مختلف قرار می گیرد و دوباره به حالت اول باز می گردد.

در یخچال خنک سازی از طریق سیستم فشرده سازی بخار انجام می شود: در این سیستم خنگ سازی، سیال مبرد با جذب گرما از تبخیر کننده که در فضایی که قرار است سرد شود قرار دارد، به بخار تبدیل می شود.

اجزای مختلف یخچال

برای آشنایی بهتر با طرز کار یخچال قبل از هرچیز باید اجزای مختلف آن را شناخت:

 کمپرسور

در توضیح طرز کار یخچال گفتیم که در آن مدام مایع مبرد(سرد کننده) یخچال از گاز به مایع و سپس از مایع به گاز تبدیل می شود و در این میان کمپرسور مهمترین جزء هر یخچالی به شمار می رود. کمپرسور یک قطعه تجهیزی مکانیکی است که شبیه قلب انسان  عمل می کند: همان طور که قلب خون را به سراسر بدن انتقال می دهد کمپرسور نیز با مبرد را با فشار مناسب در تمام بخش های یخچال جاری می کند.

کمپرسورها در حقیقت با صرف انرژی مکانیکی مبدل را به سرعت به درون خود می مکند و سپس آن را فشرده می سازند. وقتی گاز فشرده شد دمای آن افزایش می یابد.

انواع کمپرسور

کمپرسور به عنوان یک بخش مهم در طرز کار یخچال انواع مختلفی دارد:

کمپرسورهای نوع جابه جایی مثبت/ رفت و برگشتی، کمپرسورهای سانترفیوژی، کمپرسورهای نوع باز، نوع هرمتیک و کمپرسورهای نوع شبه هرمتیک از انواع مختلف کمپرسورهای می باشند.

کندانسور

در ادامه آشنایی با طرز کار یخچال   به بخش دیگری در یخچال و نقش آن می پردازیم: کندانسور در  تمام سیستم های خنک سازی نوعی مدل حرارتی به شمار می رود. سیال مبرد از کمپرسور به کندانسور منتقل می گردد. در این قسمت ابتدا ماده مذکور از حالت فوق العاده داغ خارج و گرمای فوق العاده آن تا حد دمای محیط گرفته می شود. سیال مبرد بسته به دمای محیط بیرون و طراحی آن ممکن است به دو صورت یا مایع سرد از این مرحله خارج گردد.

در پشت یخچال ها لوله های مسی به راحتی قابل مشاهده هستند، کندانسور دمای سیال مبرد را توسط همین لوله های مسی به محیط بیرون آزاد می سازد. به  عبارتی سیال مبرد که در دما و فشار بالا کمپرسور را ترک می کند در کندانسور خنک می شود و به فشار شکن انتقال داده می شود.

کندانسورها بسته به نوع سیال مبرد به دسته های “کندانوسور خنک شونده با هوا و کندانسور خنک شونده با آب” تقسیم می شوند.

در ادامه آشنایی با طرز کار یخچال و معرفی بخش ها بخش های مختلف یخچال به فشار شکن می رسیم. شیر فشار شکن به عنوان یکی از اجزای سیستم خنک سازی کار کاهش فشار ماده واسط را بر عهده دارد. یکی دیگر از وظایف این تجهیز این است که مقدار ماده ورودی را به‌ اندازه میزان تبخری سیال مبرد نگاه می‌دارد؛ به این معنی که تنها مقداری از سیال عبور می‌کند که حتما بخار می‌شود. کار کنترل و تنظیم دمای یخچال توسط فشارشکن با تغییر ورودی‌های آن و بر اساس نیاز ما انجام می‌گیرد. برای مثال در تابستان دمای کمتری نسبت به زمستان نیاز داریم؛ بنابراین فشارشکن را بر اساس شرایط موجود و نیاز خود تنظیم می‌کنیم.

دستگاه های فشار شکن در یخچال ها به دو دسته ورودی ثابت و متغییر تقسیم می شود. در نوع متغییر سطح جریان با تغییر نرخ جریان عوض می شود در حالیکه در نوع ثابت سطح جریان ثابت می ماند.

فشار شکن ها در طرز کار یخچال نقش مهمی برعهده دارند و به انواع “شیر دستی فشار شکن، لوله مویین، اوریفیس و شیرهای فشار شکن خود کار تقسیم می شوند.

تبخیر کننده

در این قسمت از توضیحات در مورد طرز کار یخچال به تبخیر کننده می رسیم: تبخیر کننده همان محیط داخلی یخچال می باشد. سیال مبرد با فشار و دمای پایین به تبخیر کننده وارد می شود. در تبخیر کننده این ماده در لوله های خنک کننده جاری و گرمای محیط یخچال توسط این ماده جذب می شود. سیال مبرد که دمای محیط را گرفته گرم شده تبدیل به بخار می گردد.

بخار تولیدی برای تکمیل چرخه به کمپرسور انتقال می‌یابد. در حقیقت تبخیرکننده مبدلی حرارتی است که بین فضای یخچال و لوله‌های خنک‌کننده قرار دارد و چرخه خنک‌سازی یخچال مرتبا تکرار می‌شود.

سیال مبرد

در بیان طرز کار یخچال، سیال مبرد را نباید فراموش کرد: مواد خنک کننده یا مبرد سیالاتی هستند که در یخچال ها تحت فرایند یا چرخه ترمودینامیکی قرار می گیرند و حفظ دمای تبخیر کننده یا همان محیط داخلی یخچال ها کمک می کند. سیال مبرد پس از وارد شدن به تبخیر کننده گرما را از محیط یخچال می گیرد و به بخار تبدیل می شود. تغییر فاز یکی از  مراحل این فرایند است که اثر خنک سازی را به بیشترین مقدار افزایش می دهد.

غیر سمی بودن، خوراکی نبودن و قابل اشتعال و انفجار پذیر نبودن از ویژگی های یک سیال مبرد خوب به شمار می رود. سیال مبرد باید طوری باشد که در صورت نشتی آتش نگیرد.  مواد خنک کننده براساس نیاز چرخه ترمودینامیک انتخاب می گردند. به‌عنوان مثال ماده R-12 ماده‌ای بانام دی‌ کلرو دی فلورو متان و با نام تجاری فرون-۱۲ در سیستم‌های تبرید کوچک تا سیستم‌های خنک‌کننده صنعتی کاربرد دارد. البته در سال ۱۹۹۵ در کشورهای پیشرفته استفاده از این ماده به علت اثر تخریبی بر لایه ازن ممنوع گردید.

بخش دیگری که در طرز کار یخچال حائز اهمیت است تجهیزات کنترل دمای یخچال می باشد. تجهیزات کنترل دما معمولا به دستگاه های فشار شکن متصل است.

اکنون که با ما همراه شدید و طرز کار یخچال را دانستید، می توانید بدون پرداخت پول به تعمیر کاران سیاری که فریاد می زنند یخچال خراب داری بیار تعمیر کنیم، می توانید بسیاری از مشکلات یخچال  خود را برطرف کنید.

.