صفر تا صد چک ضمانت

همان طور که می دانید  در گذشته چک در واقع ابزاری جایگزین پول نقد بود اما با گذشت زمان و به مرور کاربرد های دیگری نیز پیدا کرد.

از کاربرد های متدوال چک، صادر کردن آن بابت ضمانت انجام تعهد می شود. به این ترتیب که در زمان انجام یک معامله ، طرفین برای تضمین انجام تعهدات مربوط به آن معامله ، یک چک را با مبلغی که مشخص می شود و البته بدون تاریخ وصول در وجه طرف دیگر صادر می کند.

با انجام این کار در صورتی که در زمان تعیین شده انجام تعهد، طرف متعهد از انجام آن به هر دلیلی سر باز بزد طرف دیگر معاله می تواند اقدام به وصول آن کند.

و اما این که شرایط صدور این نوع چک ها چیست و نحوه تنظیم شان چگونه است و به چه شکلی می توان آن را وصول نمود موضوعاتی است که در ادامه این مطلب خواهید خواند.

چک ضمانت چیست و کاربرد آن کدام است

به طور معمول انجام هر معامله ای با خود یک سری تعهداتی بر طرفین به همراه دارد. مثلا وقتی دو طرف قراردادی را به عنوان اجاره خانه منعقد می کنند ، مستاجر متعهد می شود علاوه بر اینکه اجاره بهای خود را در سر موعد پرداخت کند، هنگام پایان قرارداد اجاره ، خانه را تخلیه نموده وبه مالک تحویل دهد.

همچنین هر گونه آسیب رساندن به خانه و تخریب آن نیز موجب نقض قرار داد مالک و مستاجر می شود.

در حقیقت اینها آن تعهداتی هستند که مستاجر، به محض امضای قرارداد اجاره موظف است که آنها را انجام دهد.

حال آن که مستاجر به هر دلیلی از انجام آن تعهدات سر باز بزند؛ مثلا بعد از انقضاء قرارداد اجاره و با وجود درخواست مالک، از تخلیه خودداری نماید، صاحب خانه می تواند یا از طریق دادگاه و به استناد قرارداد اجاره، تخلیه ملک را بخواهد و یا اینکه از طریق چک ضمانتی که در ابتداری کار دریافت کرده است وی را مجبور به این کار کند.

البته این کار در صورتی امکان پذیر است که مالک هنگام انعقاد قرارداد اجاره مالک بابت ضمانت انجام تعهدات مستاجر، از وی چکی بابت تخلیه دریافت کرده باشد که برای وصول مبلغ این چک، مالک باید عدم انجام تعهد، توسط مستاجر را نزد دادگاه اثبات نماید.

این نکته مهم است که بدانید چک ضمانت در همه انواع قراردادها قابل داد و ستد است و اینجا قرارداد اجاره فقط بابت مثال ملموس ارائه شد.

مثلاً در قرارداد های کار بابت حسن انجام تعهدات آن کار و همچنین برای دریافت وام، انتقال سند و… نیز می توان از این کاربرد چک استفاده نمود.

در ادامه این مطلب به پاسخ سؤالات فوق و همچنین ذکر سایر نکات مرتبط با این نوع چک پرداخته شده است.

نحوه تنظیم چک ضمانت

خوب است بدانید که نحوه پر کردن چک ضمانت خیلی با چک های معمولی فرقی ندرد، فقط نگارش نکاتی که روی آن نوشته بمی شود دارای اهمیت می‌ باشد.

چک ضمانت هم مانند دیگر چک ها حتماً باید دارای تاریخ و امضاء باشد و هیچ گونه خط خوردگی و قلم خوردگی روی آن مشاهده نشود زیرا که هر گونه مشکلی از این دست می تواند سبب بی اعتباری چک مورد نظر شما خواهد شد.

دیگر این که در خصوص چک های ضمانت به این نکته توجه کنید که در رو یا پشت چک مربوط حتما باید قید شود که این چک بابت ضمانت بوده و به همین منظور نیز صادر شده است و در غیر این صورت فاقد اعتبار است.

دقت کنید که بدون درج کلمه ضمانتی بودن چک بر روی چک ضمانت، ممکن است بانک مربوطه اقدامات لازم را در جهت وصول یا برگشت آن شماره چک انجام دهد به همین جهت در ارائه و درج نوشته های مربوط بر روی چک دقت لازم را به به کار برید.

چگونگی وصول چک ضمانت

از تفاوت هایی که چک های ضمانت با چک های عادی دارند این است که چک های ضمانت برخلاف چک های عادی، صرف این که به بانک ارائه شود قابل وصول نمی باشند بلکه دارنده آن می‌بایست ابتدا در دادگاه حاضر شده و اثبات نماید که صادر کننده چک از انجام تعهدات خود خودداری نموده است.

تعقیب کیفری چک ضمانت

در خصوص این که چک های ضمانت قابلیت تعقیب کیفری دارند یا خیر باید گفت که چک های ضمانت در صورت عدم پرداخت وجه آن و یا خالی بودن حساب، قابل تعقیب کیفری نمی باشند و معمولا هیچ تاریخ وصولی نیز در آنها درج نمی شود.

کسی که چک ضمانت در دست دارد در صورتی که با حساب خالی مواجه شد می تواند فقط اقدامات حقوقی انجام دهد.

بنابراین یکی از کاربردهای چک، صدور آن بابت ضمانت انجام تعهد در معاملات می باشد که باید این موضوع در پشت یا روی چک حتما درج شود تا چک واجد وصف ضمانت گردد.

بر اساس قانون جدیدی که در خصوص چک های ضمانت آمده است چک از زمانی که به موضوعی تخصیص می‌ یابد تا سه سال اعتبار دارد.

همچنین تا قبل از این چک سفید را به عنوان ضمانت قبول می‌کردند اما اگر قرار باشد تا چکی طبق قانون جدید به عنوان ضمانت صادر شود، باید تاریخ و مشخصات صادرکننده و گیرنده بر روی آن ثبت شود. 

لازم به ذکر است که در راستای اجرای قانون جدید چک، از ابتدای سال آینده دسته چک‌های جدید در بازار توزیع می‌شوند و صادرکننده چک باید آن را در سامانه صیاد ثبت و گیرنده چک مشخصات آن را تایید کند.

چک‌های جدید به شیوه قدیم می ‌توانند پذیرش و پردازش شوند اما برای آن‌ها یک زمان مشخصی از سوی بانک مرکزی تعیین خواهد شد و بعد از آن جمع آوری می‌شوند.

شاید بخواهید بدانید که که اگر گیرنده چک دریافتی را در سامانه صیاد تایید نکند چه اتفاقی می افتد، در این خصوص اصل این قانون جدید به نفع گیرنده چک است و باید از صادرکننده چک بخواهد تا چک را در سامانه صیاد ثبت کند.

بنا به گفته معاون اداره پرداخت ‌های بانک مرکزی اگر گیرنده چک را در سامانه صیاد تایید نکند، آن چک قابل پرداخت نخواهد بود.