حکم شرعی هک کردن چیست؟

آیا تا به حال به حکم شرعی هک کردن توجه کرده اید؟ آیا می دانید نظر مراجع تقلید درباره هک کردن چیست؟ اگرچه بسیاری از هکرها توجه چندانی به حکم شرعی کارشان ندارند اما عده دیگری نیز هستند که این مساله برایشان اهمیت داشته و می خواهند بدانند هک کردن چه حکمی در دین دارد. در این مقاله به بیان حکم شرعی هک کردن می پردازیم. با ما همراه باشید.

همزمان با گسترش روز افزون اینترنت در زندگی ما مساله هک کردن نیز روز به روز پر رنگ تر شده است و طبیعتا برای برخی اقشار جامعه مساله حکم شرعی هک نیز به عنوان یک سوال همیشه مطرح است.

هر روز ممکن است هر کدام از ما در یکی از ابعاد مربوط به فضای مجازی هدف حملات هکرها قرار بگیریم و اطلاعاتی که نمی خواهیم به دست دیگران بیفتد از دسترس ما خارج شده و در اختیار فرد هکر قرار بگیرد.

برخی از این حملات سایبری خسارات مالی برجای می گذارد مانند هنگامی که اسیر فیک پیج می شویم و اطلاعات حساب بانکی خود را ناخواسته در اختیار فرد مهاجم قرار می دهیم و برخی دیگر به جنبه های شخصی و آبرویی صدمه می زند و حکم شرعی هک کردن به تمام این ابعاد نظر دارد.

هک چیست؟

هک شدن به این معنا است که اطلاعاتی از ما بدون اجازه و مخفیانه از طریق انجام برخی عملیات های سایبری در اختیار فرد دیگری قرار بگیرد و متقابلا هک کردن نیز به این معنا است که بتوانیم به اطلاعات شخصی فرد دیگری نفوذ کرده و بر آنها تسلط پیدا کنیم.

انواع حملات سایبری

این مقوله به قدری گسترده است که نمی توان انتهایی برای آن متصور شد و طبیعتا نمی شود در این نوشتار تمام و کمال به انواع حملات سایبری اشاره کرد. برخی از این حملات در سطحی ابتدایی انجام شده و اطلاعاتی از قبیل پسورد را در اختیار هکر قرار می دهد. برخی حملات نیز ابعاد گسترده تری دارد و می توان به اطلاعات پیچیده تری دست یابد. مثل هنگامی که از پشت سیستم خود می توانید به دوربین های مدار بسته هر نقطه از جهان دسترسی پیدا کنید و یا دوربین لپ تاپ فردی را بدون آنکه مالکش متوجه شود روشن کنید. هک کردن ابعاد پیچیده تری نیز دارد که این نوشتار مجالی برای آن نیست. در ادامه به بیان حکم شرعی هک کردن می پردازیم و نظر مراجع تقلید درباره حملات سایبری را جویا می شویم.

حکم شرعی هک کردن از نظر مراجع تقلید

نظر آیت الله خامنه ای درباره حکم شرعی هک

سوال: ایا هک کردن وای فای دیگران حرام است؟ اگر هک کنیم باید حلالیت بگیریم؟ در چه صورت حلالیت گرفتن لزوم دارد؟ اگر شخص را نشناسیم یا سخت پیدا شود باید چیکار کنیم؟

پاسخ: جایز نیست و برای استفاده باید از صاحب آن رضایت بگیرید و اگر از پیدا کردن شخص مایوس هستید قیمت مقدار مصرفی را از طرف او به فقیر دهید و احتیاط در اجازه از حاکم شرع است.

آیه الله سید کمال صدری

ایشان در مورد حکم شرعی هک کردن می فرمایند: این کار مخالف آداب اسلامی است هرچند این عمل بین زوجین واقع شود. تجسس در امور فرزندان اگر برای اصلاح تربیتی باشد مانعی ندارد و در بقیه امور مورد تایید نمی باشد. هر انسانی برای خود حریم شخصی دارد که تمایل ندارد فردی وارد این حریم شود. والدین اگر ببینند که فرزندشان از مسائل تربیتی فاصله گرفته و یا مشغول به گناه است می توانند با تجسس در امور فرزند البته به صورت کاملا پنهانی او را راهنمایی نمایند.

نظر آیت الله سیستانی درباره حکم شرعی هک

آیت الله سیستانی درمورد حکم شرعی هک کردن سایت ها و یا استفاده از اشتراک اینترنت (رایگان) می فرمایند: اگر قانون کشور اسلامی آن را منع کند مجاز نیست.

آیت الله سید محمد صادق روحانی

ایشان نیز در مورد حکم شرعی هک کردن می فرمایند: هک کردن سایتی به نیت شخصی جایز نیست اما اگر به منظور انجام تکلیف در مقابل دشمنان باشد، برای مقابله با سایت هایی باشد که به مقدسات اهانت می کنند کاری است خوب و جایز. البته دقت شود در تشخیص مصادیق این قبیل سایت ها از نظر اهل جزء استفاده شود.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی

چنانچه برخلاف قوانین حکومت اسلامی و مقررات مربوطه نباشد اشکالی ندارد و در این زمینه از مسئولین مربوطه سوال نمایید.

آیت الله العظمی نوری همدانی

اگر خلاف مقررات باشد اشکال دارد.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی

چنانچه سایت‌های مشروع باشد جایز نیست.

حضرات آیات عظام شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، موسوی اردبیلی،مکارم شیرازی و سبحانی به چند پرسش مشترک درباره مالکیت فضای مجازی وحکم شرعی هک کردن اینگونه پاسخ داده اند:

حکم مالکیت فضای مجازی چیست؟ آیا اکانت مجازی نظیر وب سایت، ایمیل، تلگرام، فیس بوک نیز دارای احکام مالکیت است؟ در این صورت اگر کسی اکانت کسی را هک کند و در اختیار خود بگیرد آیا مالک می شود؟ اگر در اثر هک اکانت مجازی به صاحب آن اکانت اعم از وب سایت، ایمیل یا تلگرام و… خسارت مالی وارد شود آیا فرد هک کننده ضامن است؟ اگر کسی با هک اکانت مجازی کسی، محتوای آن را در اختیار بگیرد و در اثر این اقدام برای خود منافع مالی ایجاد کند یا به مالک اکانت خسارت وارد کند آیا ضامن است؟

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی:

همین که عرفا ارزش مالی داشته باشد مال است و قابل خرید و فروش است و اگر مالکش محترم باشد تصرف در آن بدون اجازه مالکش جایز نیست و اگر کسی خسارت بزند ضامن است چنانچه اجرت المثل استفاده از آن را هم در این مدت ضامن است اجرت المثل منافعی هم که استیفاء نکرده اگر به گونه ای بوده که اگر در اختیار مالک بود مالک استفاده می کرد آن را هم ضامن است.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی:

صحت مالکیت فضای مجازی مشکل است ولی هک کردن و یا از بین بردن آن هم جایز نیست.

حضرت آیت الله العظمی موسوی اردبیلی:

حقوقی که در نظر عقلاء برای صاحب اکانت مثل وب سایت و ایمیل در نظر گرفته شده شرعاً محترم است و هک کننده و خسارت زننده مالک آن نمی شود و نسبت به خسارت مادی ضامن است نسبت به خسارت معنوی استحقاق تعزیر دارد و ممکن است حسب مصلحت جریمه مالی به نفع زیان دیده بشود نسبت به موارد خسارت عدم النفع تفصیلی وجود دارد که در جای خود بحث می شود نسبت به کسب منافع پس از هک باید خصوصیات مورد ملاحظه شود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی:

با توجه به اینکه در عرف اینها را جزء حق می دانند، از بین بردن یا تصاحب آن تجاوز به حقوق دیگران است و اگر خسارتی حاصل شود، عامل آن ضامن است مگر در مواردی که آن فضای مجازی، منشأ مفاسدی در جامعه باشد و مسئولین از باب نهی از منکر، هک کردن آن را به مصلحت جامعه ببینند.

حضرت آیت الله العظمی سبحانی:

اگر کسی بخشی از فضای مجازی را با پرداخت پول برای مدت محدود و یا نامحدود در اختیار بگیرد قطعاً در آن صاحب حق شده است و هر نوع تعرّض و تعدّی به آن جایز نیست همچنین فضای مجازی که اشخاص بدون پرداخت پول و براساس مقررات می توانند به خود اختصاص دهند موجب حق اختصاص است و تعدّی به آن جایز نیست.