حکم شرعی خالکوبی و تاتو

تاتو یا خالکوبی که این روزها رواج زیادی هم میان جوانان دارد، طراحی نقش یا نوشتن جمله و گاها ترکیب هر دو می باشد که بوسیله رنگ زیر پوست تزریق می شود. در این مقاله با موضوع حکم شرعی خالکوبی و تاتو به بررسی این موضوع می پردازیم. همراه باشید.

هر آنچه در مورد خالکوبی باید بدانیم!

قدیم تر ها تاتو و خالکوبی به دلایل مذهبی و قومی قبیله ای انجام می گرفت، هرچند امروزه دیگر از این حالت سنتی خارج شده و بیشتر جنبه زیبایی به خود گرفته است اما گاها نشان دهنده گرایش به فرقه ای خاص نیز می باشد. قبل از هر مطلبی می خواهیم بدانیم که خالکوبی اصلا یعنی چه و چگونه می توان در بدن ایجاد خالکوبی یا تاتو کرد؟

خالکوبی یا تاتو یا tattoo در اصل مربوط به کشور تاهیتی که در اقیانوس آرام واقع شده است می باشد، در زبان لاتین tatu نوشته و تلفظ می شود. بسیاری از زبان شناسان بر این باورند که تاتو مربوط به زبان سامورایی است که به معنی کوبیدن است و بعدها وارد زبان انگلیسی شده است.

در تندیس های به جای مانده از دوره هخامنشیان نشانه هایی از خالکوبی و تاتو یافت شده است.

درخصوص معانی تتو یا خالکوبی نیز اینطور گفته شده که قرار دادن رنگ هایی با منشء خارجی زیر پوست که به ایجاد نقش دائمی روی پوست می انجامد و بوسیله دستگاه یا سوزن کشیده می شود و ماندگاری دائمی دارد گفته می شود.

در مورد کاربرد های تتو یا خالکوبی اگر بخواهیم صحبت کنیم سخن به درازا می کشد پس فقط اشاره کوتاه به برخی از کاربردهای تاتو کرده و سپس می رویم سراغ حکم شرعی خالکوبی.

همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم در قدیم خالکوبی در میان زن ها برای زیبایی و در میان آقایان برای نشان دادن قدرت و پهوانی یک مرد به کار میرفت. گرچه از همان دورترها نیز برخی عقاید خرافاتی نیز سبب می شد که برخی به این کار تن دهند از جمله برای سپید بخت شدن دختران، و نیز افزودن مهر شوهر، و دورکردن چشم بد و …

گاها دیده شده که کاربدرهای درمانی نیز برای خالکوبی ذکر کرده اند مثلا گفته شده برای ترس خالکوبی هایی بر گلو نقش می بسته است و یا برای از بین بردن باد فتق که خالکوبی در قسمت زیر نافت و یا بر روی آلت تناسلی انجام می گرفته است.

نقش های به کار رفته در خالکوبی ها نیز در قدیم بیشتر طرح بوته گل و پرنده و سرو و البته خال تکی بر روی چانه و میانه ابرو بوده است.

حکم شرعی خالکوبی

حکم شرعی تاتو و خالکوبی از نظر مراجع محترم تقلید به شرح زیر است:

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مورد مطلق خالکوبی معتقدند که خالکوبی حرام نیست اما برای ان شرطی هم گذاتشه اند که این است: «به شرط آنکه ترویج فرهنگ غیر اسلامی نشود»

از نظر ایشان وضو و غسل با خالکوبی صحیح است و می فرمایند:

« اگر خالکوبى مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.» همچنین در خصوص لمس قرآن با محلی که خالکوبی انجام گرفته می فرمایند: «لمس خال کوبی آیات قرآن بر روی بدن اشکالی ندارد؛ چون زیر پوست است.»

از نظر این مرجع تقلید «تتو کردن اگر برای بدن ضرر قابل توجهی داشته باشد یا تصاویر مستهجن یا مطالب باطلی را بر بدن تتو کنند جایز نیست؛ اما اگر برای بدن ضرری نداشته باشد و مطالبی که نوشته شده، مطالب یا نماهای حرامی نباشد و مفسده دیگری بر این کار مترتب نشود اصلش اشکالی ندارد؛ اگرچه مستحب و پسندیده هم نیست.

تتو کردن همچنین نسبت به وضو و غسل آن چیزی که امروزه متداول است در تتو کردن که جوهر زیر پوست می‌رود مانع نیست و وضو و غسل فرد اشکالی ندارد.»

البته این بیانان در خصوص حکم خود حالکوبی یا تاتو بود ولی در مورد خانمها شرایط کمی محدودتر است حضرت آیت الله خامنه ای در این زمنیه معتقدند که «اما حکم تتو کردن از جهت دیگر این است که اگر خانمی ابرو یا دستش را تتو کرده و آرایش محسوب شود ولو آرایش ثابت، باید از نگاه نامحرم بپوشاند.»

حضرت آیت الله سیستانی در مورد حکم شرعی خالکوبی فرموده اند:

«کاشتن ابرو اگر رشد نداشته باشد به جهت وضو و غسل اشکال دارد ولی خالکوبی کردن آن مانعی ندارد.
همچنین حج رفتن خانمهایی که دارای تاتو بر روی ابروهای خود هستند اشکال ندارد و به حج ضرری نمی‌رساند.
اگر موی کاشته شده برای ابرو مصنوعی یا طبیعی به نحوی باشد که رشد نکند، چه با ماده چسبنده یا بدون آن کاشته شده باشد، به عنوان جزئی از بدن محسوب نمی‌شود و بنابراین مانع از صحت غسل می‌شود و نمی‌توان در وضو بر آن مسح کشید و اقدام به کاری که باعث تیمم به مدت طولانی شود به احتیاط واجب جایز نیست»

حکم شرعی خالکوبی از دیدگاه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی به شرح زیر است

«تتوی ابرو یا لب در صورتى که آرایش تند محسوب نشود و منشأ فساد نگردد جایز است و در هر حال براى غسل اشکالى ندارد، زیرا چیزى نیست که روى پوست را بپوشاند و اگر روى پوست باشد باید در صورت امکان به هنگام غسل برطرف شود.
خالکوبی اگر همراه با تصاویر مبتذل و انحرافى نباشد و براى بدن ضرر قابل توجهى نداشته باشد حرام نیست و در هر حال وضو و غسل با آن اشکالى ندارد؛ اما سزاوار است از این کار پرهیز شود.
اگر اسماى جلاله و یا آیاتى از قرآن بر روى بدن خود خالکوبى شده باشد چون هنگام خالکوبى آیات زیر پوست قرار مى گیرد، لمس آنها اشکالى ندارد؛ ولى اگر بتوانند بدون عسر و حرج آنها را پاک کنند، احتیاط واجب آن است که آن را پاک کنند.
خالکوبی در اسلام حرام نیست مگر این که عکس های مستهجن باشد و یا اسامی مقدس که در حال عدم وضو یا جنابت مایه اشکال شود.
هرگاه خالکوبى ضرر خاصى براى بدن نداشته باشد و یا عکس‌هاى موجب فساد اخلاق در آن نباشد جایز است و در هرحال براى وضو و غسل مشکلى ایجاد نمى کند.»

حضرت امام خمینی در پاسخ به سوالی در مورد حکم شرعی خالکوبی فرمودند:

«خالکوبی و تتو اگر مجرد رنگ در زیر پوست است و مانع از رسیدن آب به ظاهر پوست نمی شود، برای وضو و غسل اشکالی ندارد؛ ولی اگر به صورت نقاشی و موقت است و روی پوست کشیده می شود؛ باید برای وضو برطرف شود.»