حکم شرعی آموزش و یادگیری شعبده

در دنیای تفریحات و سرگرمی انسان های مختلف شیوه های گوناگونی را انتخاب می کنند: برخی به کنار دریا رفته دمی از دغدغه های زندگی اجتماعی و کاری خود را دور می کنند، عده ای کوه نوردی را بر می گزینند و دسته ای دیگر سراغ سینما و فیلم می روند.

در این میان گروهی هم لذت را در تماشای شعبده می دانند. در این میان اما اگر خواسته باشید شعبده بازی را فرا بگیرید، آزادی عمل زیادی ندارید و با احکام شرعی در این زمینه روبرو می شوید.

برای آشنایی با حکم شرعی آموزش و فراگیری شعبده با ما در خواندن این مطلب همراه باشید:

شعبده چیست؟

شعبده را اصطلاحا هنر دست می خوانند. فرد شعبده باز با حرکات سریع و تند و البته مرموزانه دستان  خود چنان شما را سرگرم می کند که اصلا متوجه نمی شوید که فریب خورده اید.

شگفتی ناشی از این عمل چنان با مهارت شما را گول می زند که باورتان می شود شعبده باز این مهارت ها را دارد.

تماشای اینکه یک فرد بتواند از درون یک کیسه کاغذی یا پلاستیکی کبوتری بیرون بیاورد یا از جیب شما تخم مرغ بیرون بکشد بدون شک تعجب بر انگیز است.

اگر بدانید که شعبده باز قادر است با تردستی و سرعت زیاد کارهای عادی را غیرمتعارف و شگفت انگیز جلوه دهد بدون شک دیگر به تماشای شعبده بازی نخواهید رفت.

شعبده باز این هنر را درد که ذهن و فکر شما را چنان مشغول بسازد که شما حرکت او را شگفت انگیز بخوانید.

اصل مطلب این است که شعبده بازی پیدار ساختن چیزی با اسباب و وسایل عادی و متعارف می باشد. بییننده چون متوجه سرعت بالای شعبده باز نمی شود فکر می کند کاری غیرمتعارف صورت گرفته است.

آیا شعبده بازی با سحر و جادو تفاوت دارد؟

این سوال در نگاه اول شاید خیلی خردمندانه و درست نباشد. اما در نظر اهل فن بدون شک سوالی اساسی به شمار می رود.

بسیاری از فقها سحر و جادو را امری کاملا خیالی می دانند در حالیکه شعبده امری واقعی ست که با هنر دست شعبده باز اتفاق می افتد.

اما برخی نیز شعبده را هم ردیف سحر و جادو تصور می کنند. به باور این دسته فرد شعبده باز عملیات تاثیرگذاری بر قدرت خیال فرد انجام می دهد، به عبارتی شعبده باز قادر است میدان تخیل فرد را چنان تصرف نماید که فرد متوجه انتقال حرکت نشود شاید درست نباشد که هر تردستی را شعبده بازی بخوانیم.

 حکم شرعی شعبده بازی

همان طور که گفته شد در یادگیری شعبده باید حکم شرعی آن را نیز مدنظر داشته باشید. شعبده به معنایی خاص خود مصداق سحر به شمار رفته احکام خاص خود را دارد.

اما اینکه در معنای اول که همان تردستی ست حرام است یا خیر محل اختلاف نظر می باشد. فقهای مشهور حتی شعبده از نوع تردستی را نیز حرام می دانند.

برخی فقهای مشهور آموزش و آموختن شعبده را حرام دانسته پولی که بابت آن به دست آید را نیز حرام می خوانند.

در مقابل اما گروهی دیگر از فقها می گویند شعبده اگر به انسان مومن آسیب نرساند حرام نیست.

تماشای شعبده چه حکمی دارد؟

شاید شما هم دیده باشید که در برخی مراسمات عروسی برای لذت مهمانان از شعبده بازی استفاده می شود.

برخی فقها می گویند اگر در وسط مجلس عروسی شعبده اجرا شود و مشاهده آن باعث تایید گناه کار شود، تماشای آن جایز نیست و باید فرد مجلس را ترک کند.

دسته ای دیگر از فقها می گویند اگر عنوان حرامی بر آن مترتب نشود مانند ضرر رساندن به مومن مشاهده آن اشکالی ندارد.

به هر حال شعبده بازی به عنوان یک عمل سرگرم کننده چون با حرکات تند دست و به صورت زیرکانه صورت می گیرد چشم بندی نیز خوانده می شود و در بیننده نوعی فریب و شگفتی ایجاد می کند.

نیز باید بدانید که شعبده بازی با سحر و جادو یک تفاوت اساسی دارد و آن اینکه شعبده باز با حقه های مختلف مردم را فریب می دهد و متحیر می سازد اما جادوگر با یک نیروی خاص کارهای غیرعادی انجام می دهد.

از سویی هم سحر و جادو ممکن است به فرد ضرر و زیانی وارد کند همان طور که درطول تاریخ موارد زیادی از تاثیر منفی سحر و جادو بر انسان ها مشاهده شده است.

نیز باید دانست که بین شعبده بازی و تر دستی تفاوتی وجود دارد و احکام شرعی آنها نیز متفاوت است.

شعبده بازی از جنس سحر و جادو حرام است

همان طور که دیدید شعبده بازی به دو گروه تقسیم می شود: گروه اول صرف برای سرگرم کردن تماشاچیان و حاضرین صورت می گیرد در حالیکه گروه دوم به قصد فریب و اغفال انسان انجام می شود.

بسیاری از فقها انجام گروه اول شعبده بازی که با هنر دست فرد انجام می شود را جایز دانسته اند.

این در حالی ست که بسیاری از فقها دسته دوم شعبده را حرام می دانند چون سبب ضرر و زیان به مومن می گردد. برخی از فقها اما هر دو حالت را به طور کل حرام می دانند.

در کنار احکام شرعی بالا در مورد شعبده بازی برخی از فقها شعبده بازی را نوعی لهو لعب می دانند چون هدف عقلای و مشروع ندارد.  

به هر صورت به همان میزان که تماشای شعبده بازی لذت بخش  است به همان میزان یادگیری و آموزش آن با سخت گیری هایی همراه است.

برخی فقها شعبده در تمام حالات آن را حرام دانسته اند در حالیکه دسته دیگر می گویند اگر در شعبده هدف تنها سرگرمی باشد و به کسی آسیب نرسد جایز است. شعبده یا چشم بندی امروزه اما در بسیاری از مراسمات عروسی باب شده و بسیاری فارغ از حکم شرعی آن از لذت شعبده خود را محروم نمی کنند.