ایجاد گلخانه چقدر سرمایه و چه امکاناتی می خواهد؟

ایجاد گلخانه برای تولید و پرورش گل ها و گیاهان تزئینی، برخی گیاهان دارویی و همچنین سبزیجات و صیفی جات خارج از فصل از یک سو و افزایش روز افزون جمعیت و نیاز شدید بازار از سوی دیگر سبب شده این بخش یه یکی از بخش های پردرآمد در کشاورزی تبدیل گردد. در سال های اخیر سرمایه گذاری های زیادی روی ایجاد گلخانه صورت گرفته است. این سرمایه گذاری ها اگر با دانش مناسب در بخش های مختلف مرتبط با احداث گلخانه همراه نباشد، ممکن است به بهره وری لازم نرسد و سرمایه را هدر بدهد.

با ما همراه شوید تا با جزئیات ایجاد گلخانه و دیگر مسائل مرتبط با آن آشنا گردید.

گلخانه چیست؟

در ایجاد گلخانه، بد نیست قبل از هر چیز به تعریف گلخانه اشاره کنیم: همان طور که دیده اید گلخانه یک محیط کنترل شده می باشد که شرایط مورد نیاز مانند شدت نور، دمای روزانه و شبانه و میزان رطوبت هوا و خاک که برای رشد یک گیاه لازم است را فراهم می کند.

گلخانه قابلیت کنترل شرایط محیطی لازم برای پرورش گیاهان مختلف در تمام فصول را دارد و به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم می شود. مواد به کار رفته در گلخانه های ثابت بادوام هستند و می توان از گلخانه برای چندین سال استفاده کرد.

محل ایجاد گلخانه

اولین نکته در ایجاد گلخانه، توجه به محلی است که قرار است در آن گلخانه را احداث کنیم. گلخانه ها از نظر نوع به طور کلی می توانند به دسته های “گلخانه های جداگانه و مستقل یا گلخانه های متصل به هم” تقسیم شوند. کوچکترین گلخانه حداقل باید ۱۸٫۴ متر مربع مساحت داشته باشد. هزینه های گرمایشی و ساخت و دسترسی گلخانه های متصل به هم در مقایسه با دیگر انواع گلخانه ها معمولا کمتر است اما چون در آن گیاهان نور کمتری دریافت می کنند باید گلخانه های متصل به هم را باید روبه جنوب ساخت. گلخانه های مستقل اما چون در مکان هایی با فاصله زیاد از ساختمان های دیگر احداث می شود، گیاهان از تمام جهات می توانند نور دریافت کنند. سیستم حرارتی و ساخت گلخانه های مستقل و نیز هزینه های آب و برق این نوع گلخانه ها بسیار بالاست. زمین محل ایجاد گلخانه باید مسطح باشد و آب و هوای آن با نوع محصولی که قرار است پرورش یابد، سازگار باشد. مکان های دارای آب و هوای نامساعد با باران های شدید، مکان های واقع شده در دامنه شمالی کوه های بلند یا زمین های واقع شده در زیر سایه درختان بلند برای ایجاد گلخانه مناسب نیستند چراکه تابش نور کافی از فاکتور های مهم در این کار می باشد.

مسائل مهم در ایجاد گلخانه

قبل از ایجاد گلخانه بهتر است به برخی موارد مانند “راه های حمل و نقل، نوع سوختی که قرار است در گلخانه مصرف شود، دسترسی به آب کافی با کیفیت، اثرات محیطی، قوانین مربوط به زمین ایجاد گلخانه و بهره برداری از آن و نوع محصولی که قرار است تولید شود” توجه کافی صورت گیرد. اگر امکان استفاده از گاز در گلخانه ها فراهم باشد، مقدار هزینه ای که برای سوخت پرداخت می کنید بسیار مرقون به صرفه خواهد بود.

سرمایه لازم برای ایجاد گلخانه

در ایجاد گلخانه و مسائل مربوط به آن بسیاری بدون تحقیق و بررسی لازم دست به کار می شوند، این افراد چون از همان ابتدا برآورد درستی از هزینه های واقعی نداشته اند در ادامه یا پایان کار نه تنها اندک سرمایه خود را هدر می دهند که از چرخه این کار خارج می شوند. منظور از هزینه های واقعی، همان ایجاد یک گلخانه مدرن می باشد نه هر مکان محصوری که بسیاری نام آن را گلخانه می گذارند. یک گلخانه مدرن نه تنها باید قادر باشد چهار عامل اصلی موثر در تولید گیاهان به طور کلی یعنی “درجه حرارت، میزان رطوبت، تهویه هوا و شدت نور” را کنترل کند که در برابر حوادث طبیعی چون سیل و زلزله هم مقاومت کند. سازمان جهاد کشاورزی ایران به کسانی پروانه ایجاد یک گلخانه را می دهد که اسناد حداقل ۵۰۰۰ مترمربع زمین همراه با امتیازات آب و برق و دیگر موارد لازم را ارائه کنند. به عبارت دیگر پروانه احداث گلخانه به متقاضیانی داده می شود که زمین آنها حداقل ۳۰۰۰ مترمربع زیربنای لازم برای یک گلخانه را داشته باشد. گلخانه های مورد قبول سازمان جهاد کشاورزی ایران به چهار دسته A، B، C و D تقسیم می شوند که به کیفیت و هزینه احداث آنها از A به D کاهش می یابد. بدین ترتیب و براساس برآوردهای مالی انجام شده، ایجاد هر مترمربع از یک گلخانه استاندارد در کمترین حالت ۴۰۰۰۰۰ ریال هزینه دارد و با توجه به ۳۰۰۰ مترمربع حداقل مساحت لازم برای ایجاد یک گلخانه می توان گفت سرمایه ای در حدود ۱۲۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال لازم می باشد. البته هزینه خرید زمین که در شهرها و استان های مختلف تفاوت می کند به این هزینه باید اضافه شود.

مزایای کشت گلخانه ای در مقایسه با زمین کشاورزی

نکته بعدی در ایجاد گلخانه مقایسه کشت گلخانه ای با کشت در زمینها ی کشاورزی می باشد. اگرچه بسیاری از مصرف کنندگان محصولات گلخانه ای معتقدند که این محصولات در مقایسه با محصولاتی که از زمین های کشاورزی برداشت می شود طعم و بوی لازم را ندارد اما به نظر کارشناسان امر کشت گلخانه ای در مقایسه با زمین های کشاورزی مزبت هایی دارد. “مصرف آب کمتر، برداشت محصول در تمام فصول، حفاظت از محصولات در برابر بلایای طبیعی، مدیریت راحت تر مصرف آب و برق، کنترل راحت آفات، تولید بیشتر و امکان کشت محصول در هر آب وهوایی” از خوبی های کشت گلخانه ای می باشد.

آبیاری در کشت گلخانه ای

در ایجاد گلخانه باید به روش تهیه آب برای گیاهانی که قرار است در گلخانه کشت شود دقت کافی صورت گیرد. میزان نیاز گیاهان به رطوبت با توجه به نوع آنها تفاوت می کند. به طور کلی برای آبیاری کشت گلخانه ای از  شیوه های “آبیاری سطحی، آبیاری تحت فشار و آبیاری قطره ای” استفاده می شود. در شیوه آبیاری سطحی امکان شسته شدن سطح خاک وجود دارد اما در دو روش دیگر آب به طور مساوی به تمام سطوح زیر کشت در گلخانه می رسد.

در نهایت باید گفت کشت گلخانه و ایجاد گلخانه امروزه با توجه به نیاز جمعیت بالا به میوه جات و سبزیجات و نیز گل و گیاه  تزئینی  افزایش یافته و به یکی از کارهای پردرآمد تبدیل شده است.