انواع کپک و خطرات آنها/ شرایط رشد کپک چیست؟

برای شماهم حتما تا به حال پیش آمده است که انواع کپک ها را در محیط زندگی خود، همانند روی مواد غذایی و یا دیوار ها دیده باشید. مجله اینترنتی کافه نبات در این مطلب از خود به معرفی و آشنایی بیشتر شما همراهان گرامی  با انواع مختلف کپک می پردازد.

کپک ها به گروهی از قارچ ها که در شرایط نامساعد رو انواع مواد غذایی و غیرغذایی رشد یافته، به طوری که در آن شرایط حتی باکتری ها نمی توانند رشد کنند گفته می شود. آن ها با رها سازی اسپورهای کوچک در هوا تکثیر می یابند و این اسپورها در مکان ها مرطوب شروع به رشد می کنند.

باید گفت هزاران نوع از کپک ها در محیط وجود دارند که ما ممکن است همه روزه در داخل و یا خارج از منزل آن ها مشاهده کنیم. آن ها می توانند از طرق مختلف مانند لباس ها، کفش ها و یا حتی حیوانات خانگی وارد منزل ما شوند.

کپک ها برای رشد خود نیازمند رطوبت بالا (۶۵ درصد) و مواد مغذی هستند. آن ها به صورت ذرات معلق در محیط منزل وجو دارند که این ذرات با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نمی باشد و تا هنگامی که رشدی نداشته باشند نمی توان آن ها را مشاهده کرد.

ذرات معلق کپک ممکن است در محیط منزل به آسانی قابل استنشاق باشد و باعث بروز حساسیت دائمی برای اشخاص شود. اگر حتی این کپک ها سمی و خطرناک نباشند امکان دارد مشکلات دیگر مانند ایجاد بوی بد که باعث کاهش کیفیت هوای منزل می شود برای افراد به وجود آورند.

انواع کپک

کپک ها به شکل ها و رنگ های مختلفی مانند رنگ های سفید، قهوه ای، خاکستری، سبز( فلوئورنس)، سیاه، پنبه مانند و کرکی شکل وجود دارند. همه این ها سبب ایجاد منظره ای بد، بو و طعم ناخوشایندمی شوند و همچنین می توانند باعث ایجاد مشکلاتی برای سلامت افراد شوند.کپک ها در مواد غذایی با تولید آنزیم هایی سبب تغییرات فیزیکی و شیمیایی می شود.

همچنین باید گفت تعدادی ازاین کپک ها نیز می تواند مفید باشند همانند کپک کوجی که در صنایع لبنی، کپک آسپرگلیلوس اوریزای که به عنوان مخمر برای تهیه سس سویا استفاده می شود. باید به این نکته اشاره کرد که برخی از این کپک ها که با هدف مشخصی برای تولید بعضی از مواد غذایی استفاده می شوند می توانند در شرایط متفاوت باعث فساد و مسموم شدن مواد غذایی شوند.

کپک ها را می توان به سه دسته اصلی تقسیم بندی کرد.

• آلرژیک یا حساسیت زا
• پاتوژنیک یا بیماری زا
• توکسیژنتیک یا سمی

شایع ترین و مهم ترین انواع کپک های خانگی آلترناریا، پنیسیلیوم، کلادوسپوریوم و استاکی بوتریس می باشند.

کپک آلترناریا در محیط هایی که مرطوب هستند مثل حمام و یا زیرفرش هایی که زمین نم دارد رشد می یابد و سبب بروز آلرژی و آسم می شود. وجود این کپک در محیط منزل برای افراد مسن، کودکان، افرادی که سیستم ایمنی ضعیف و یا مشکلات تنفسی دارند خطرات جدی را در پی دارد.

کپک پنیسیلیوم را می توان روی لوازمی مانند فرش و موکت، مواد پارچه ای پوسیده شده و کاغذ دیواری مشاهده کرد که به آسانی و به سرعت رشد می کند. باید به این نکته اشاره کرد که ازاین کپک در ساخت پنی سیلین و آنتی بیوتیک استفاده می شود. این بدین معنی نیست که چون مصرف دارویی دارد هیچ ضرری برای بدن ندارد چرا که ورود آن به بدن عوارضی چون آلرژِی، التهاب ریه ها و عفونت های سینوسی را به دنبال دارد.

یکی دیگراز انواع کپک های خانگی، کلادوسپوریوم است که هم روی مواد پارچه ای و هم روی چوب رشد می کند. همچنین آن را می توان در خارج از منزل روی مواد گیاهی مشاهده کرد و از طریق پنجره، درهای باز و سیستم های تهویه هوا می تواند به محیط داخل منزل راه می یابد. این کپک سبب مشکلات تنفسی، ایجاد مشکلاتی در پوست و ناخن و آلرژی مانند سرفه، آبریزش بینی، عطسه، خارش چشم ها می شود.

کپک استاکی بوتریس چارتاریوم به دلیل اینکه گاهی اوقات به رنگ سیاه و لزج دیده می شود به این نام خوانده می شود. این کپک در محیط های همیشه مرطوب مانند دستگاه های تهویه هوا که همراه با بخار هستند و یا فاضلاب ها رشد می کنند و به راحتی به سایر نقاط منتشر می شود. وجود آن در محیط سبب بروز حملات آسم، آلرژی، عفونت های مزمن، خستگی و یا افسردگی در افراد می شود.

کپک آسپرژیلوس و گونه های مختلف آن مانند آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس ورسی کالر از انواع دیگر کپک ها هستند که شامل ۱۵۰ گونه می باشند. باید گفت گونه های این کپک هر کدام دارای ویژگی ها و خلصت های متفاوتی هستند ولی اکثر مواقع درخاک، مواد غذایی انبار شده و محصولات غذایی، گیاهان درحال فساد به صورت ساپروفیت در مناطقی که آب وهوای گرمسیری و نیمه گرمسیری دارند یافت می شوند.

بعضی از گونه های موجود زندگی انگلی بر روی گیاهان، حشرات، حیوانات و انسان ها دارند که همه آن ها سبب بروز آلرژی می شود. همچنین تعدادی از گونه های دیگر سمومی را به نام مایکوتوکسین ها تولید می کنند که سبب بیماری در انسان ها و حیوانات می شود. به طوری که برخی از این سموم برای انسان ها و حیوانات سرطان زا یا کارسینوژن می باشد.

این نکته نیز حائز اهمیت است که مایکوتوکسین ها خود شامل چند صد نوع می باشند که از انواع بسیار خطرناک آن که سلامتی انسان ها و سایر موجودات زنده را تهدید می کنند می توان آفلاتوکسین ها، پاتولین ها، اکراتوکسین ها،فرمانایزین ها، دی اکسی نیوالنول و زیرالنون را نام برد.

سم تولید شده  (آفلاتوکسین) در اثر فعالیت آسپرژیلوس فلاووس در بدن روی اعضایی مانند کبد، کلیه، مغز و قلب اثر می گذارد و در نهایت منجر به سرطان کبد می شود. از علائم مسمومیت می توان استفراغ، تب و در مواردی کما را نام برد.

گونه آسپرژیلوس ورسی‌کالر را می توان در کف چوبی اتاق ها، ساختمان های مرطوب و… مشاهده کرد این کپک نوعی سم ضعیف تر به نام استریگماتوکسین تولید می کند.

از انواع دیگر کپک آسپرژیلوس، آسپرژیلوس اکراسئوس می باشد که باعث تولید سم اکراتوکسین و آسیب رساندن به کلیه ها می شود و سرطان زا نیز می باشد.آسپرژیلوس، آسپرژیلوس اکراسئوس می باشد که باعث تولید سم اکراتوکسین و آسیب رساندن به کلیه ها می شود و سرطان زا نیز می باشد.

از اینکه تا انتهای این مقاله ۱۰۶۴ کلمه ای با مجله اینترنتی کافه نبات همراه ما بودید، بینهایت سپاسگذاریم!