انواع رزین و کاربردهای آن

طبیعی ترین و بهترین رزین موجود همان شیره درخت کاج است که بویی  تند دارد و در آب حل نمی شود. بهترین حل کننده رزین الکل است. رزین ماده ای ست که با گذشت زمان سفت و سخت تر می شود.

برای آشنایی با رزین و کاربردهای آن با ما در خواندن این مطلب همراه شوید:

رزین را بشناسیم…

رزین همان طور که می دانید یک ماده چسپنده است که به دور صورت «طبیعی و مصنوعی» تهیه می شود.

برخی از گیاهان رزین طبیعی تراوش می کنند، برخی دیگر از گیاهان ماده ای شبیه رزین از خود ترشح می نمایند.

این ماده درست مانند رزین در آب حل نمی شود اما نرم تر و منعطف تر از رزین می باشد.

تشخیص رزین از مواد دیگر موضوع متفاوت از تشخیص رزین با کیفیت از نوع بی کیفیت آن می باشد.

در صورت اشتباه در تشخیص رزین ممکن است عواقب بدی منتظر شما باشد.

برای تشخیص رزین با کیفیت یا تشخیص رزین از مواد دیگر به مواردی چون «خاصیت فرار رزین های گیاهی به خاطر ترکیبات ناپایدار، دارا بودن ترکیبات هپتان و هپتان هیدروکربنی و احتمال بروز انفجار، متغییر بودن رنگ از قهوه ای شفاف تا قهوه ای تیره و رزین زینتی به نام کهربا» توجه کنید.

کهربا معمولا طلایی رنگ است. رنگ مرسوم و متعارف برای رزین طلایی تیره است. یک نوع کهربای نادر به رنگ آبی می باشد.

کاربرد رزین ها

همان طور که گفتیم رزین ها موادی چسپناک هستند که به دو صورت طبیعی و مصنوعی ساخته می شود.

برای اتصال رنگدانه ها و اکستندرها به یکدیگر از رزین استفاده می شود تا لایه ای با ضخامت کم از رنگ روی چوب تشکیل شود.

نام دیگر رزین ها پیوند دهند است. درجه کیفیت و دوام رزین ها هنگام تولید مد نظر تولید کننده قرار دارد.

رزین ها همان گونه که دانستید در آب حل نمی شود و حلال آن الکل  است. رزین بر اساس ترکیب و نوع کاربرد به دسته های مختلف تقسیم می شود.

در هنر، تولید پلیمر و برخی موارد دیگر از رزین ها به مقدار فراوان استفاده می گردد.

رزین طبیعی

همان گونه که دیدید بهترین رزین طبیعی شیره درخت کاج است که خاصیت چسپندگی بالایی دارد و به مرور زمان سفت و سخت می شود.

شیره درخت کاج بوی تندی دارد. انسان سال های سال است که از رزین تولید شده توسط گیاهان استفاده می کند.

البته یادتان باشد که صمغ را با رزین اشتباه نگیرید. صمغ از رزین نرم تر و انعطاف پذیر تر است اما همانند رزین با آب واکنش نشان نمی دهد.

رنگ رزین ها

رزین به عنوان یک چسپاننده به دو صورت گیاهی و مصنوعی تولید می شود.

رزین طبیعی از رنگ شفاف تا قهوه ای تیره متغییر است و درصد سختی و کدورت متفاوتی دارد.

به علت ترکیبات ناپایدار برخی از رزین ها به شدت فرارند. برخی از درختان رزین دارای هپتان هستند که یک هیدروکربن قابل اشتعال است.

همین طور اگر ماده زینتی کهربا سفت گردد رنگ طلایی تیره به خود  می گیرد که برای کهربای گیاهی رنگی متعارف است. کهربا به رنگ آبی نیز به چشم می خورد.

انواع رزین

آنچه در دسته بندی رزین ها نقش دارد ترکیبات شیمیایی مواد تشکیل دهنده و کاربرد و مصرف آن می باشد.

به طور کلی می توان رزین ها را به دسته های «رزین پلی استر، رزین فنولیک، رزین وینیل استر، رزین اپوکسی» تقسیم کرد.

البته انواع دیگر رزین ها نیز موجود است. از میان تمام انواع رزین ها می توان گفت رزین اپوکسی بیشترین کاربرد را دارد.

رزین اکرلیک

همان طور که گفته شد از رزین ها برای اتصال رنگدانه ها بر روی چوب استفاده می شود.

یکی از رایج ترین انواع رزین ها رزین اکرلیک می باشد که در رنگ های محلول در آب به کار می رود.

این رزین یک لایه نازک و ضد آب بر روی چوب ایجاد می کند.

رنگ لاتکس نوع دیگری از رزین اکرلیک می باشد که دو ویژگی مهم دارد: لایه نازکی که این رزین تشکیل می دهد مانع نفوذ آب به سطح چوب می گردد اما در صورت تمیز کردن سطح با بخار شوی از خود مقاوت چندانی نشان نمی دهد.

«ترموست و ترموپلاست» دو نوع شناخته شده رزین اکرولیک می باشد.

نوع ترموست در مقایسه با ترموپلاست براق تر است و در محلول قابل اسپری از درصد جامد خوبی برخوردار است.

این نوع در مقایسه با ترموپلاست از مقاومت شیمیایی بیشتری برخوردار است. ترموپلاست اما وزن ملکولی بالایی دارد.

رزین اکرلیک خاصت الاستیک بالایی دارد و این باعث می شود بدون ایجاد ترک در لایه نازک رزین چوب امکان همشکیدگی و واکشیدگی شکل گیرد.

رزین آلکیدی

بیشتر رنگ های روغنی موجود در بازار از نوع رزین آلکیدی می باشد. می توان این رزین را در اکرلیک مخلوط کرد و استفاده نمود.

رزین آلکیدی در اصل یک لایه روغنی مقاوم روی سطح چوب ایجاد کرده از چوب در برابر آب و رطوبت محافظت می نماید.

بنابراین برای سازه های چوبی که در معرض آب و رطوبت قرار دارند استفاده از این رزین به شدت توصیه می گردد.

برای استفاده از این رنگ دقت کنید چون خاصیت هوا پذیری ندارد در صورت استفاده بر روی چوب خیس هنگامی که چوب خشک شد و رطوبت از دست داد رنگ تاول می زند.

برای بازسازی چوب هایی که قبلا رنگ شده اند از این نوع رزین استفاده می گردد.

رزین وینیل استر

رزین وینیل استر ترموست به دلیل واکنش رزین اپوکسی با اسیدهای کربوکسیلیک غیر اشباع اتیلنی به وجود می آید.

این رزین به دلیل داشتن خاصیت مکانیکی و شیمیایی بسیار مناسب در برابر خوردگی و هیدرولیز مقاومت خوبی از خود نشان می دهد.

از رزین وینیل استر زمانی استفاده کنید که می خواهید لایه رنگ نازک باشد.

رزین پلی استر

رزین های پلی استر غیر اشباع در سراسر دنیا به صورت گسترده استفاده می شود.

رنجیر اصلی پلیمری این رزین دارای اتصالات استری می باشد که از واکنش تراکمی یک ترکیب الکلی چند عاملی و یک اسید چند عاملی مانند گلیکول و اسید فوماریک تهیه می شود.

در صورت کنترل اسیدهای اشباع و غیر اشباع، کاتالیستها، دما و زمان واکنش می توان مجموعه کاملی از رزین ها را تولید کرد که کاربردهای مختلفی داشته باشد.

به هر صورت رزین ها چه مصنوعی باشند و چه طبیعی در صنایع رنگ آمیزی چوب کاربرد فراوانی دارد و به زیبایی محصولات چوبی کمک می کند.

در مورد رزین اپوکسی نیز چون مطالب زیادی وجود دارد در پست دیگری به آن می پردازیم.