انواع جفت جنین و توضیحات کامل هرکدام از آنها

جفت عضوی مهم از بدن نوزاد است که با بند ناف به جنین متصل شده است و در طی زایمان، چه طبیعی و چه به روش سزارین به همراه نوزاد و پرده‌های جنینی باید از بدن مادر خارج شود. در این مقاله، مطالبی در خصوص جفت و انواع جفت جنین و عملکرد آن را می خوانید، همراه ما باشید.

جفت چیست؟!

هرچند عنوان این مطلب انواع جفت جنین می باشد ولی تا وقتی که اطلاعات کافی از خود جفت و کارکردهای آن نداشته باشیم طبیعی است که صحبت در خصوص انواع آن کمی گیج گننده و مبهم خواهد بود به همین منظور ابتدا چند سطری در مورد جفت و عملکرد و کاردکرد می نویسم و پس از آن به موضوع اصلی مقاله می پردازیم:

جفت یک عضو مهم است که برای انتقال مواد از مادر به جنین کاربرد دارد. به این صورت که مواد مغذی و مفید و مورد نیاز بدن جنین از طریق جفت آماده و مهیا و سپس به جنین منتقل می شود، و موارد اضافه و زائد و به درد نخور از طریق همین جفت تصفیه شده و به خون مادر منتقل می شود.

اینطور می توان گفت که جفت در حقیقت نقش ریه و کبد و کلیه جنین را در شکم مادر ایفا می کند. هنگامی که لقاح انجام می گیرد، و لانه گزینی صورت می پذیرد، پوشش خارجی بلاستوسیست سلول های ریشه دار زیادی را از خود به سمت بیرون هدایت می کند که این ریشه ها در پوشش داخلی رحم جای می گیرند و شناور در خونن مادر هستند و اکسیژن و مواد مغذی را از مادر به جنین می رسانند و مواد زاید را پی می دهند.

با پیشرفت بارداری سایز و تعداد این ریشه ها بیشتر شده و تشکیل جفت اولیه را می دهند و با تکامل یافتن دارای مویرگ هایی در آن بوجود می آیند که خون جنین را تصفیه می کند و به گردش خون جنین کمک می کنند. انواع جفت جنین وجود دارند که این انواع مختلف هیچ تفاوتی در کارکرد و عملکرد در میان شان وجود ندارد.

دانستن این نکته خالی از لطف نیست که خون مادر و خون جنین با هم مخلوط نمی شوند بلکه مواد را از پشت یک پوست نازک که مانند یک سد عمل می کند رد و بدل می کنند.

وظایف اصلی جفت عبارتند از:

• تبادل مواد و گردش خون جنین
• تولید هورمون های لازم مانند بتا و پروژسترون و… که برای ادامه بارداری نیاز هستند
• جلوگیری از ورود میکروب ها

رساندن برخی از آنتی بادی ها و آنتی ژن ها از خون مادر به جنین به عنوان مثال اگر مادری در گذشته مخملک گرفته باشد و اکنون در ابرابر این بیماری مصون باشد، کودک نیز این آنتی بادی را از مادر دریافت می کند و در مقابل بیماری ایمن می شود.

انواع جفت جنین

پس از لانه گزینی بسته به اینکه جفت در کدام قسمت رحم جای گیری کند و در واقع با در نظر داشت محل قرارگیری جفت انواع جفت را به دسته های زیر تقسیم بندی می کنند. البته بهتر است بدانید جفت ها از نظر شکل ظاهری نیز به دسته های گوناگونی تقسیم بندی می شوند که به آنها نیز اشاره می شود:

انواع جفت جنین با توجه به محل قرار گیری

معمولا در سونوگرافی آنومالی یا عمان غربالگری مرحله اول که بین هفته های ۱۳ تا ۱۸ انجام می گیرد، موقعیت قرارگیری جفت بررسی می شود. در این بررسی جفت ممکن است در هر یک از موقعیت‌های زیر قرار گرفته باشد:

جفت قدامی ( انواع جفت جنین )

یکی از انواع جفت جنین، جفت قدامی است. در این نوع جفت، لانه گزینی بر روی دیوارۀ مقابل رحم انجام شده است، جفت قدامی جفتی است که به دیواره جلوی رحم متصل شده این نوع جفت به تنهایی برای مادر و جنین مشکلی ایجاد نمی کند و اگر یک زمانی جفت پایین قرار گرفته باشد ممکن است مشکلاتی را برای مادر به همراه داشته باشد.

جفت خلفی

محل لانه گزینی جفت ، بر روی دیواره ی پشت رحم است، اگر جفت خلفی باشد به این معنی است که کمر جنین به موزات کمر مادر قرار دارد و سرش رو به پایین است و صورت نوزاد به به شکم مادر قرار دارد، این نوع از جفت منجر به ایچاد درد کمر در مادر می شود.

زایمان در این وضعیت کمی پیچیده است زیرا وضعیت قرار گیری جنین به گونه ای است که نمی تواند صورت و چانه خود را پایین بیاورد به همین دلیل نمی تواند به راحتی از کانال زایمان عبور کند.

جفت فوندال یا بالایی

محل لانه گزینی این جفت در بالاترین قسمت رحم می باشد. قرار داشتن جفت در این وضعیت برای جنین و مادر خطرساز نیست ولی طبق نظر کارشناسان با توجه به محلی که جفت در رحم قرار گرفته و همزمان با رشد جنین ممکن است حرکات جنین کمتر احساس شود.

جفت جانبی

محل لانه گزینی جفت جانبی در قسمت چپ یا راست رحم اگر باشد جفت را جانبی می گویند. که یکی دیگر از انواع جفت جنین می باشد.

جفت پایین

هنگامی که جفت در قسمت تحتانی رحم لانه گزینی را انجام دهد می گوییم جفت پایین است. اگر جفت در قسمت پایین رحم باشد در سه ماهه اول این مسئله مشکل خاصی و ایجاد نمی کند و معمولا جفت خود را بالا می کشد. ولی جتما مادر در ماههای بعدتر هم باید تحت بررسی قرار بگیرند تا مطمئن شود که جفت بالا رفته است؛ زیرا اگر جفت همچنان پایین بماند، زایمان طبیعی کنسل م یشود به ناچار باید سزارین انجام گیرد.

جفت پایین خودش انواع مختلفی دارد که به اختصار به آنها اشاره می کنم:

ـ جفت پایین معمولی؛ در انی حالت هرچند جفت در قسمت تحتانی رحم است ولی فاصله معقولی با دهانه رحم دارد.

جفت پایین ماژینال؛ در این حالت جفت خیلی پایین است به طوری که لب به لب با دهانه رحم قرار گرفته و فاصله ای با دهانه رحم ندارد.

جفت پایین پارشیال؛ به این نوع از قرارگیری جفت، سر راهی نسبی هم می گویند و در واقع به حدی پایین آمده است که قسمتی از دهانه رحم را پوشش داده است.

جفت پایین پرویا؛ در اصطلاح به این جفت، جفت سر راهی نیز می گویند و به اندازیه ای پایین است که همه دهانه رحم را پوشش داده است.

بهتر است بدانیدکه جفت ها از نظر شکل ظاهری نیز انواع مختفی دارند که در مقالات بعدتر به آن می پردازم.