انسداد و گرفتگی مجرای اشک

ریزش اشک از چشم باعث مرطوب شدن سطح چشم می شود و همچنین چشم ها به وسیله ی اشک تمیز و شفاف می مانند.

اشک بعد از شستن چشم ها ازطریق منفذ ریزی که در گوشه ی داخلی چشم قرار دارد وارد بینی می شوند و به این وسیله تخلیه انجام می شود. حالا به هر دلیلی اگر این مجرا دچار انسداد شود، روند تخلیه ی اشک دچار اختلال می شود.

عدم تخلیه کامل اشک ها می تواند منجر به عفونت های مخاطی شود و در نتیجه ی آن پلک ها و اطراف بینی ورم می کند، قرمز می شود و بیمار درد زیادی را حس می کند.

این عفونت ممکن است در همه سنین رخ دهد اما به طور معمول در نوزادان شیرخوار یا خانم های یائسه بیشتر اتفاق می افتد.

علائم انسداد و گرفتگی مجرای اشک

• ریزش مدام اشک از یک یا هر دو چشم
• خروج چرک و مخاط از مجرای اشکی به جای آب
• تورم و قرمزی زیر چشم و مجرای اشکی به همراه درد
• قرمز شدن سفیدی چشم در اطراف مجرای اشک

راه تشخیص انسداد مجرای اشک

تشخیص این اختلال توسط پزشک متخصص انجام می شود. معمولاً از سابقه ی بیماری و یا به وسیله ی تست های مخصوص قابل تشخیص است.

پزشک از طریق آزمایشی ساده مقداری محلول نمکی و قطره کلرامفنیکل به داخل مجرای اشکی بینی وارد می کند.

گاهی اوقات انسداد مجرای اشک با این روش رفع می شود و سرم از طریق بینی جریان پیدا می کند.

گاهی اوقات نیز برای تشخیص گرفتگی و انسداد مجرای اشک پزشک از عکس رادیوگرافی استفاده می کند.

درمان انسداد مجرای اشک

اگر این اتفاق در کودکان زیر دو سال رخ دهد، پزشک متخصص می تواند با میل زدن و یا سونداژ کردن مجرای اشکی این مشکل را حل کند.

اما در سنین بالاتر این امر می تواند به پزشک فقط برای تشخیص کمک کند و برای درمان قابل استفاده نیست. اگر مجرای اشک به طور کامل دچار گرفتگی شده باشد نیاز به عمل جراحی دارد.

عمل جراحی به دو روش خارجی یعنی از روی پوست و داخلی بینی با اندوسکوپ انجام می شود ؛

• در روش اول پوست کنار بینی را یک برش کوچک می دهند و پزشک تکه کوچکی از استخوان بینی را بر می دارد و به این ترتیب یک مجرای جدید اشکی ایجاد می شود.

بعضی وقت ها، پزشک برای برخی بیماران در طول عمل جراحی یک لوله پلاستیکی شفاف قرار می دهد. این لوله از گوشه داخلی چشم به سمت بینی برای این که اشک به راحتی و بدون ایجاد زخم خارج شود گذاشته می شود و بعد از مدت دو ماه می تواند مجدد به پزشک مراجعه کرده و به راحتی آن را بردارد.

بخیه های این جراحی بعد از یک هفته جذب پوست می شوند و شما از این لحاظ مشکلی نخواهید داشت. زخمی که از کار به جای می ماند ممکن است در ابتدا سفت و قرمز باشد اما بعد از گذشت چند ماه به مرور از بین می رود.

• در روش دوم به وسیله یک لوله بسیار باریک و نرم به نام اندوسکوپ با اشعه لیزر و از داخل بینی عمل جراحی صورت می گیرد. این روش بر خلاف روش اول بدون هیچ جای زخمی انجام می شود.

اقدامات قبل از عمل رفع انسداد

روش اول که از طریق پوست انجام می شد، تحت یک بی حسی موضوعی و چیزی در حدود یک ساعت طول می کشد. بعد از انجام این عمل گاهی بیمار یک شب را در بیمارستان و تحت نظر می ماند.

معمولاً برای جلوگیری از خونریزی زیاد و خون مردگی، پزشک به بیمار خود توصیه می کند که از خوردن داروهای رقیق کننده خون چند روز قبل از عمل پرهیز کند.

بیمار باید حداقل دو روز قبل از انجام عمل جراحی سیگار کشیدن را قطع کند. تا زمان انجام عمل باید استفاده از داروهای ضد فشار را ادامه دهد، چرا که افزایش فشار می تواند باعث خونریزی شدید و خون مردگی بعد از عمل شود.

حمام کردن روز قبل از عمل توصیه می شود. اگر زمان جراحی شما با دوران عادت ماهانه تان همزمان است، حتماً به پزشک تان اطلاع دهید.

اگر دچار بیماری ها خاص هستید حتماً به پزشک تان و پرسنل بیهوشی اتاق عمل خبر دهید.

اگر نیاز به بیهوشی کامل بود سعی کنید ۸ ساعت قبل از عمل چیزی نخورید.

مراقبت های بعد از عمل

سعی کنید تا یک هفته بعد از انجام عمل جراحی استراحت کامل داشته باشید. اگر خواستید بعد از انجام عمل از تخت تان خارج شوید، حتماً امتحان کنید که سرگیجه نداشته باشید و بعد بلند شوید.

تا دوازده ساعت بعد از عمل به هیچ عنوان از مایعات و نوشیدنی های داغ استفاده نکنید. از آنجا که داروهای خاص در هنگام جراحی برای شما استفاده می شود تا ۴۸ ساعت از رانندگی اجتناب کنید.

این نکته را فراموش نکنید که در هنگام عطسه کردن، دور بینی تان را بگیرید و از طریق دهان عطسه کنید.

ممکن است تا چند روز بعد از جراحی از بینی شما خون خارج شود، اگر این خونریزی در حد متوسط بود سعی کنید در حالت عمودی قرار بگیرید و با بستن سوراخ های بینی از خروج خون جلوگیری کنید.

سیگار کشیدن باعث می شود مخاط بینی شما تحریک شود و در نتیجه خونریزی اتفاق بیفتند، پس تا مدتی بعد از عمل از کشیدن دخانیات پرهیز کنید.

داروهای خود را به طور کامل و به نظم استفاده کنید تا روند بهبود شما به خوبی پیش برود.

قبل از استفاده قطره چشمی دست های تان را با آب و صابون بشوید، سرتان را کمی به سمت عقب ببرید و پلک پایینی را پایین بکشید و یک قطره بچکانید، دقت کنید که نوک قطره چکان با چشم شما تماس پیدا نکند.

بعد از چکاندن قطره چشم های خود را به مدت ۳۰ ثانیه باز نگه دارید و بعد از آن ۳ دقیقه آرام ببندید، این کار باعث می شود قطره راحت تر جذب شود.

پانسمانی را که پزشک روی محل جراحی قرار می دهد می توانید روز بعد و با نظر پزشک بردارید. بخیه های روی بینی شما تا زمانی که وجود دارد باید از آنتی بیوتیک استفاده کنید، یک هفته تا ده روز بعد از عمل بخیه های شما از بین می رود و یا پزشک آن را بر می دارد.