از علت عرق نکردن و خطرات احتمالی آن چه میدانید؟

قبل از اینکه به مقولۀ عرق نکردن بپردازیم، ابتدا تعریف مختصری از عرق کردن و دلایلی که سبب بروز این عملکرد در بدن می‌شود ارائه می‌دهیم.

عرق کردن چیست؟

از عملکردهای طبیعی بدن که در هر فرد سالمی رخ می‌دهد عرق کردن است. این عمل تنها به فاصلۀ چند ماه از تولد شروع می‌شود. ما با عرق کردن طی فرایندی که تنظیم حرارت نامیده می‌شود دمای بدنمان را پایین بیاوریم.

برای شروع عملیات عرق کردن مغز ما بیشتر از سه میلیون غده به بدن می‌فرستد تا عرق که مایعی شفاف متشکل از آب، نمک و پروتئین ها است را آزاد کنند. هنگام تبخیر این مایع دمای بدن ما کاهش پیدا می‌کند.

عواملی که سبب عرق کردن می‌شوند

• تحرک زیاد و فعالیت های فیزیکی
• بروز احساساستی مانند خجالت و استرس
• خوردن غذاهای تند و یا داغ
• عوارضی که ممکن است از جراحی و یا برخی داروها به جای بماند
• مبارزۀ بدن با عفونت ها و یا بروز برخی بیماری ها
• محیط گرم و یا شرجی
• بروز یک سری تغییرات هورمونی مانند بلوغ، یائسگی، قاعدگی و یا بارداری

بعضی ها از عرق کردن بیش از حد خود شکایت دارند، اما بعضی دیگر از افراد هم هستند که خیلی کم عرق می‌کنند و یا اصلا عرق نمی‌کنند و این حالتی است که ممکن است برای فرد خطرناک باشد.

زمانی که دمای هوا رو به افزایش است بدن تلاش می‌کند از طریق عرق کردن خود را خنک نگاه دارد. اگر این اتفاق نیفتد دمای بدن همانگونه بالا باقی می‌ماند و ممکن است فرد را دچار مشکل کند.

عرق نکردن در هنگام ورزش های سنگین و یا قرار گرفتن در معرض هوای گرم می‌تواند نشانه هایی از یک مشکل باشد که برای رفع آن باید به پزشک مراجعه شود.

علت عرق نکردن

عرق کردن می‌تواند متأثر از عوامل متعددی باشد که آن عوامل می‌توانند سبب افزایش و یا کاهش عرق شوند.

• بعضی از داروها مانند داروهایی که برای درمان مشکلات روانی مصرف می‌شوند، ممکن است غدد عرقی را دچارا ختلال کنند.
• عوامل ژنتیکی نیز می‌تواند از دیگر دلایل عرق نکردن و یا کم عرق کردن باشد. مثلا کودکانی با بیماری های مشخص، بدون غدد عرق پا به دنیا می‌‌گذارند. که این اختلال سبب می‌شود آن ها در معرض خطر گرمازدگی و مرگ قرار گیرند. البته این بیماری بسیار نادر است. این اختلال به صورت حملاتی بدون دلیل و توجیه باعث افزایش دمای بدن و در پی آن عرق نکردن و عدم فهم درد قابل تشخیص می‌باشد.
• از دیگر علائم بالینی آن نیز می‌توان به کم بودن حجم عضلات، عدم درک درد، عقب ماندگی های ذهنی و شلی در مفاصل اشاره کرد.
• از دیگر دلایل کمبود یا عدم تعریق اختلال نوروپاتی اتونوم است. در این بیماری عملکرد سیستم عصبی خود مختار که وظیفۀ برقراری تعادل در ارگانهای بدن، غدد عرقی و فشار خون را برعهده دارد، دچار اختلال می‌شود. آسیب رسیدن به سیستم عصبی خودمختار می‌تواند باعث مختل شدن غدد عرق و در پی آن کم عرقی و یا عرق نکردن بدن شود.
• از دیگر دلایل عرق نکردن می‌توان به عفونت های شدید و التهابات چرکی غدد عرق اشاره کرد.
• سوختگی های درجۀ سه (نوع شدید سوختگی)، که ممکن است حاصل برق گرفتگی، آتش سوزی و یا تأثیرات مواد شیمیایی باشد نیز ممکن است به غدد عرق آسیب وارد کنند.
• کم آبی بدن نیز از دیگر عوامل کمی عرق می‌باشد. کم آبی ممکن است زمانی رخ دهد که بعد از فعالیت های ورزشی در هوای گرم برای جبران آب از دست رفته بدن آب و مایعات به اندازۀ کافی ننوشید.

اسهال و استفراغ پی در پی و استفاده از داروی های مدر نیز از دیگر عوامل شایع کم آبی بدن هستند.

تشنگی، ضعف و سرگیجه از علائمی کم آبی بدن هستند، در این حالت مایعات بدن شما به قدری کم شده است که چیزی برای عرق کردن در بدن باقی نمانده است.

توجه داشته باشید که کم آبی گاها سبب بروز مشکلات جدی به خصوص در افراد سالمند و کودکان می‌شود. تا جایی که حتی می‌تواند کشنده باشد.

پس زمانی که در هوای گرم فعالیت سنگین می‌کنید سعی کنید برای جبران آب از دست رفتۀ بدن، مایعات کافی بنوشید. گرمازدگی بسیار خطرناک است. در این حالت فرآیند طبیعی عرق کردن از کار می‌افتد. که مهم ترین علامت آن این است که دمای بدن به چهل درجه می‌رسد.

عرق نکردن و سلامتی پوست

دستگاه تعریق بدن از طریق غدد عرقی که در ناحیۀ پوست قرار گرفته اند عمل کرده و توسط مکانیسم های مختلف قابل تنظیم هستند.

بیماری های متعدد می‌توانند باعث افزایش و یا کاهش ترشح غدد عرقی شوند. عرق کردن به نوعی یک مکانیزم دفاعی برای بدن محسوب می‌شود.

مثلا پوست انسان را مرطوب نگاه می‌دارد و از ترک خوردن و خشک شدگی پوست جلوگیری می‌کند. اگر پوستی خشک شده و ترک بخورد، میکروب ها به راحتی از طریق آن وارد پوست و بافت های زیر آن می‌شوند.

مثلا گاهی اوقات در بیماران دیابتی غدد عرق در پوست با کاهش ترشح مواجه می‌شوند، در این حالت پوست خشک شده و کم‌کم ترک می‌خورد و میکروب می‌تواند به پوست نفوذ کند و در نهایت موجب ایجاد زخم پای دیابتی می‌شود.

نکات پایانی

اکثر افرادی که عرق نکردن را تجربه کرده اند، بعد ها متوجه این می‌شوند که در بین دیگر اعضای خانواده شان نیز این مشکل وجود دارد.

در هر صورت، عرق نکردن در هنگام ورزش های سخت و بالا رفتن دمای بدن می‌تواند امری خطرساز باشد. برای تشخیص علت اینکه چرا عرق نمی کنید حتما به پزشک مراجعه کنید.

اگر در زمان ورزش احساس می‌کنید دمای بدن تان بیش از حد معمول بالا رفته است فعالیت خود را متوقف کنید و خود را به یک دوش آب سرد مهمان کنید.

اگر دسترسی به حمام نداشتید و نتوانستید شرایط دوش گرفتن با آب سرد را برای خودتان فراهم کنید، به صورت تان آب خنک بزنید و با استفاده از یک حوله مرطوب پوست خود را خنک نگاه دارید.

سعی کنید مایعات خنک بنوشید و تا زمانی که دمای بدن شما به حالت نرمال نرسیده است در یک مکان خنک بنشینید و از محیط های گرم فاصله بگیرید.