امنیتی عرب و موسسه سلطنتی مطالعات میان ادیان، متعلق به اردن در جمع ۱۰۴ بهترین مراکز مطالعات خاورمیانه در سال ۲۰۲۰ قرار دارند. همچنین مرکز النهضه این کشور یکی از بهترین مراکز جدید التأسیس سال ۲۰۲۰ است. اما مرکز سلطنتی مطالعات استراتژیک اسلامی در رده بندی جهانی و منطقهای جایگاهی ندارد.
مدیریت سوء سران ما بود که هویت اصلی جامعه شیعه و هزاره را دچار استحاله نمود و مردمما را دچار فتنه نژادی کرد و بحرانی آفرید که پیامدش حذف از معادلات بینالمللی، منطقوی و ملی بود و خسارتی به این جامعه زد که تمام سوابق مبارزات فراملیاش برباد رفت و امروز خبری از حضور آن، در معادلات قدرت و سیاست داخلی، منطقوی و بینالمللی نیست.
روایت «وقتی موسی کشته شد»، روایت مردمی است که ساختارهای سنتی جوامعشان تحت تاثیر مدرنیسم و پویایی های سیاسی آن برهم خورد اما هیچگاه با یک نظام اجتماعی مطلوب و راهگشا جایگزین نشد.
امارت یک نظام قرون وسطایی و یک نظام استبدادی و تک گروهی و تگ قومی است تا زمانیکه این نظام تغییر نکند و نظام فیدرالیزم اسلامی را ایجاد نکند، هرگز حکومت همه شمول تشکیل نخواهد شد.
در میان این گرد و خاک هرکس به دنبال صف قبیله خود میگردد تا بهیاری آن، تیری به سمت دیگران رها کند؛ تنها چیزی که در این میان سئوال نمیشود، حق، عدالت و انسانیت است.
غنی مدعی است که بزرگترین اشتباهش اعتماد به آمریکا و شرکای بین المللی اش بوده است. در حالیکه به باور من دروغ گفتن عادت اشرف غنی است و بخشی از شخصیت اوست. او هنوز دروغ میگوید و معامله ننگینی را که با شبکه حقانی کرده و کشور را به چنین بحرانی سوق داده را پنهان میکند.
باید قبول کنیم که در نیم قرن اخیر ایالات متحده بیشترین نقش را در تحولات افغانستان به عهده داشته است اما دستاوردهای این کشور نسبت به هزینه های آن به اعتراف بیشتر سناتوران آن کشور و همچنین اعتراف “سیگار” نهاد بازرس و نظارت بر کمکهای آمریکا در افغانستان، بسیار کم و ناچیز بوده است و می توان گفت آمریکا هیچ دستاوردی نداشته اند.