نهادهای اجتماعی، از جمله نظام سیاسی، ارزش نسبی دارند نه مطلق. اگر برای خیر بزرگتر، صلح، بتوان به یک دوران گذرا تن داد و از بن بست فعلی خارج شد، هیچ اشکال ندارد. حاکمان فعلی مساوی با کل نظام نیستند که مرگ خود را پیشرط حکومت قرار داده اند. می توان بدون مرگ حاکمان فعلی و عبور از آنها به حکومت موقت رسید. البته اگر راه رسیدن به صلح فقط همین باشد.
آمریکا میتواند از ابزارهای اقتصادی برای وادارسازی طالبان به پذیرش نوعی توازن در مذاکرات بهرهبرداری کند. زیرا با توجه به نیاز مالی هر دولتی در افغانستان به امریکا برای بازسازیهای پس از جنگ، ایالات متحده نقشی انکارناپذیر در دوران پساصلح ایفا خواهد کرد.
ایالات متحده امریکا از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ میلادی دست کم ۷۸۷ میلیون دالر روی برنامه های حمایت از زنان و دختران در افغانستان هزینه کرده است. این هزینه ها چه پیشرفت هایی را به دنبال داشته است و چه طور این دستاوردها می توانند به آسانی از بین بروند؟
فرش قرمزی که پاکستان برای سیاستمداران غیر دولتی افغانستان گسترده است، مقدمه ای بر تغییر استراتژی پاکستان در افغانستان است و نباید از دلایل میزبانی پاکستان برای این همه شخصیت غیر دولتی، که هیچ مقام رسمی حکومتی ندارند به آسانی عبور کرد.
مولوی مجیب الرحمن انصاری در هرات برای خود امپراتوری تکفیری ساخته است. این مولوی عاصی و افراطی که چپ و راست همه را تکفیر، تفسیق و ضد دین می خواند، در جدیدترین اظهار نظرش دولت کنونی را فاسد خوانده و حمایت از آن را گناه کبیره تلقی نموده است.
روز گذشته، مجیب انصاری، امام مسجد محله گزرگاه هرات در خطبه نماز جمعه، حمایت از دولت و نیروهای امنیتی افغان را “گناه کبیره” خواند. او گفت “کسی که از این نظام با قلم خود، با پول خود، با فکر خود و با سلاح خود حمایت میکند، مرتکب گناه کبیره شدهاست.”
نمیدانم چرا علمای افغانستان از مولوی انصاری سوال نمی کنند که براساس کدام مذهب فتوای تکفیر وتفسیق صادر می کند. اگر دلیل شرعی برای کشتن نیروهای دولتی وجود دارد بهتر است آن حکم ودلیل بیان شود، اگر دلیل شرعی و فقهی وجود ندارد عالمان دینی باپرسشگری وروشنگری دهان افراطیت وصدای داعش را بادلایل محکم دینی وفقهی چرا نمی بندند…!؟
گرچه برای دانستن نقطهنظرات مارشال دوستم باید تا سهشنبه منتظر ماند و مصاحبهی کاملاش را دید اما اینکه وی میگوید در دولت انتقالی با طالبان کار خواهد کرد جدا جای تأمل دارد.
سکوت کشورهای غربی که ظاهراً متحد دولت افغانستان هستند در برابر تهدید های علنی حکمتیار و مجیب الرحمن (شما بخوانید نمایندگان طالبان و داعش)، این گمانه را تقویت میکند که خود آنها، با حمایت از چنین افرادی، در صدد صدور و توسعه افراطی گری از افغانستان به منطقه هستند.