وِل انگارها

وجود دو طیفِ ول‌انگار برای جامعه زیان‌بار است: انسان‌های مذهبی‌نما و افراد روشن‌فکرنما. مذهبی‌نماها بی‌بندوباری خود را با درپوش مذهب می‌پوشانند و با توهُّمِ امید به بخشش در بدلِ خواندن دو رکعت نماز و یا دستگیری و شفاعتِ انبیاء و اولیاء، رذایل خود را توجیه می‌کنند.

روشن‌فکرنماها، اما دو دسته‌اند: برخی از آنها برای ساده‌سازیِ بی‌بندوباری، صورت مسئله را به کلی پاک می‌کنند و هنجارهایِ جامعه را از اساس انکار می‌کنند؛ چون انکار ساده‌ترین راه است. شماری نیز برای توجیهِ بی‌بندوباری به واژه‌های شیک، ولی میان تُهی‌ متوسل می‌شوند و گاهی مفاهیم اخلاقی را به شکلی تحریف‌شده چاشنیِ توجیهات ناموجّهِ خود می‌کنند.

از چند جهت این افراد برای جامعه زیان‌باراند: ۱. مُبشّر و مروّجِ بی‌بندوباری و رذائل اخلاقی هستند و رذیلت را به جای فضیلت می‌نشانند؛ ۲. برای بی‌بندوباریِ خود توجیهات عامه‌پسند و شیک تدارک می‌بینند و به عادی‌سازی رذیلت و بی‌بندوباری میپردازند؛ ۳. دچار توهُّم خودمرکزپنداری هستند و هنجارهای جامعه را براساس میل و ذائقه‌‌ی خود تفسیر می‌کنند؛ ۴. از همه خطرناکتر اینکه با شدتِ هرچه تمام، بر ول‌انگاری و بی‌بندوباریِ خود افتخار می‌کنند.

دکتر سید یحیی موسوی